Ex abundantia (vpmc)

Een rechtgeaarde persoon zal het betreuren, maar dat neemt niet weg dat er mensen bestaan die twijfels hebben bij het niveau en de bekwaamheid van onze Vlaamse journalisten.
Ik vraag mij af: wat kan zulke twijfelaars bezielen?
Nemen wij die kwestie laatst van de hypothetische loketjanet in Antwerpen. Dat was een onderwerp dat onze Vlaamse journalisten perfect lag, en ik wil de eerste nog zien die iets kan aanmerken op de analyses die Sturtewagen en Desmet daarbij ten beste gaven.
Ja, van Naegels kwam er iets lelijks, maar dat is een zeur.

En ook op een lager niveau dan dat van de hoofdredacties waren er mooie analyses. Luisteren wij bijvoorbeeld even naar Joël De Ceulaer, de man van de mindfulness of mondvolheid, die niettemin stevig staat in zijn geloof dat hij ongelovig is, en die ook even geloofde zelf hoofdredacteur te zullen worden van een weekblad maar sindsdien veel voor zijn tv zit. Zo veel zelfs dat hij tenslotte er zelf op kwam, gezeten achter zijn pc en voor zijn boekenkast.

Het is spijtig lezer, dat wij hier enkel klank hebben want het bewegende tv-beeld met al die kraaknette, ongeschonden ruggetjes van zijn boeken was sterker:



Bon, zonder beeld dan: iedereen is blij mag ik ongetwijfeld zeggen, als hij een mooie verbogen vorm te horen krijgt zoals "ten overvloede" want met verbuigingen gaat het vaak mis. En toch, hier had ik Joël liever "ex abundantia" horen gebruiken.
Zijn redenering staat als een huis, daar gaat het niet over, en een kleine week geleden was ze ook nog geen irrelevantie, maar zoals een dichter zei: "in het Latijn, kan het niet gelogen zijn".
Joël zijn bewijs ten overvloede had erbij gewonnen als hij even naar de taal van Vermeersch en De Wever had teruggeschakeld.

Read more...

De wetenschap moet nu aan het woord komen (vpmc)

.
Na de reeks analyses van peilingsresultaten die we de jongste weken hebben mogen horen en lezen, en die allemaal samen onder de sterrenwichelarij thuishoren, kunnen wij vanaf maandag –misschien zondagavond al– eindelijk weer afgaan op de degelijke bevindingen van de wetenschap. Op de bevindingen namelijk van de psefologie.

Pas van dan af inderdaad, zullen wij de resultaten kennen van het afgelopen psefisme (ψήφισμα), nochtans de enige échte peiling, zoals alle journalisten en alle politici ons herhaald verzekerd hebben, en na welke mededeling zij telkens weer een bezadigde en wijze blik op ons richtten.

De Dikke van Dale helaas verklaart het begrip psefisme niet, noch de wetenschap der psefologie. De nog dikkere Oxford English Dictionary doet dat gelukkig wel: 

PSEPHOLOGY pronunciation: /sɛˈfɒlədʒi, sɪ-/ noun [mass noun]: the statistical study of elections and trends in voting. 
PSEPHISM: (1656) vote, problably with pebbles (ψήφος), esp. of the Athenians. 

Het Engels kent nog wel meer termen, en onze journalisten zouden er meen ik goed aan doen om enkele ervan van buiten te leren. Het kan hun analyses nooit kwaad doen. 

PSEPHOLOGIST: a political scientist who specializes in the study of elections. 
PSEPHOGRAPH: a machine used for the automatic recording of votes. It was invented in the early 20th century by a young Italian, Signor Boggiano, to thwart ballot box stuffing. 

De OED vertelt ons verder dat Dr. David Butler, zelf Oxonian, de term psephology in 1952 bij wijze van grap heeft bedacht, op aanstoken van zekere R.B. McCallum.
Ik denk dat we nog veel grappige psefologische analyses mogen verwachten.

.

Read more...

Joël en de optatief (vpmc)

.
Journalisten gebruiken courant de stellende wijs, de indicatief. Als voorbeeldzin kan dienen: “Dat is er gebeurd.” Ook ingewikkelder zinnen als: “Ik meld dit nu, omdat het zonlicht niet te ontkennen valt, maar liever zwijg ik over zulke zaken”, horen bij de stellende wijs, zelfs al wordt in het tweede zinsdeel niet veel opzienbarends gesteld.
Inhoudelijke aspecten en grammatica kunnen ver van elkaar staan, en dat mag tegen het gevoel ingaan maar er is niets aan te doen. Dus ook een zin als: “Zo horen wij de feiten te interpreteren, liefst nog voor we weten wat die feiten echt zijn”, staat helemaal in de stellende wijs.
Toegegeven, dat laatste voorbeeld, al is het helemaal in de indicatief, komt aardig in de buurt van de zogenaamde imperatief, de gebiedende wijs. Dat zit zo: als een sergeant roept: "Rust!" of als een baasje tegen zijn hond zegt : “Lig!” of “Pak!”, dan zijn dat imperatieven. Die zijn meestal kort. Bij een goede hond hoeft het baasje soms zelfs helemaal niets te zeggen. Het beest reageert al op een eenvoudige blik of een gebaar, een soort impliciete imperatieven.
Maar die wijs gebruiken verstandige journalisten zelf nooit. Niet dat zij geen imperatieven zouden kennen of begrijpen, integendeel, maar zij hebben die wijs wijselijk verinwendigd, geïnterioriseerd. Er komt in hun geschriften niets van aan de oppervlakte. Hun journalistieke geweten gebruikt hem dus wel op de achtergrond, maar de lezer merkt niets.
Er bestaan nog moeilijkere wijzen, en die gebruiken sommige journalisten weer wel. We spreken hier over de conjunctief of subjunctief of aanvoegende wijs, en over bijvoorbeeld ex-Knack, nu Standaardjournalist Joël De Ceulaer.
Hier een voorbeeld van zijn hand:

Voor de vervoeging maakt het geen enkel verschil, maar die conjunctief of subjunctief van hem voelt zelfs aan als een optatief of wensende wijs. Natuurlijk, dit is twitter en bijgevolg kort op de bal en kort door de bocht.
Ik weet trouwens niet of ook Joël deze mooie journalistieke uitdrukkingen met die bal en die bocht gebruikt, want daarvoor zou ik zijn rubriek moeten lezen, over de tv-programma’s die hij de week daarvoor bekeken heeft, en als je die zelf niet hebt gezien, heb je daar weinig aan, net zoals je op de trein of in de kroeg sommige gesprekken niet goed kunt volgen.
En of Joël met zijn optatief ook goed beseft wát hij juist wenst, weet ik al evenmin. Dat zijn bedoelingen edel zijn, betwijfel ik geenszins maar om de een of andere reden vermoed ik dat hij over het onderwerp hoofddoeken nog niet veel achter de kiezen heeft. Weet de man wel waar hij het over heeft?
Om Joël hier een helpende hand te reiken, stuurde ik hem twee verwijzingen op, uittreksels uit twee boekjes van de Parijse antropologe Chahdortt Djavann (Bas les voiles! Gallimard 2003, en Que pense Allah de l’Europe? 2004).
Dat eerste boekje begint zo : «J’ai porté dix ans le voile. C’était le voile ou la mort. Je sais de quoi je parle.»
Ik hoop dat onze twitterende man er iets aan heeft, en het zijn tenslotte heel dunne boekjes zodat hij nog ruim tijd zal overhouden voor zijn tv-programma’s.

.

Read more...

Ofwel zeg je iets, ofwel communiceer je (vpmc)

.
Luc Rademakers –hij kwam hier al eens ter sprake, maar mocht die naam u niets zeggen lezer: dat is de hoofdredacteur van de VRT-nieuwsdienst– welnu, deze Rademakers rest nog één zekerheid. Hij zal niet de geschiedenis ingaan als ‘the great communicator’. Die titel blijft veilig bij Reagan.
Het is zelfs een beetje onrechtvaardig om uit de massa voorbeelden van ‘communicatie’, nu juist dat voorbeeld van Rademakers te nemen, maar de actualiteit heeft haar rechten. Hoe dan ook, zodra het woord communicatie nog maar ergens valt, weet iedereen dat er iets niet pluis is, dat er een reukje hangt of dat er stront aan de knikker is.
Rademakers had een uitvoerig gesprek met Kathleen Cools in Terzake, maar om u niet nodeloos te vervelen met het voorgekauwde gecommuniceer dat de man daar ten beste gaf, heb ik hun gesprek wat ingekort. Cools was goed op dreef, en als u enig medeleven met Luc voelt opkomen, lezer, dan mag dat. In eerste instantie toch.



Vergissingen, verduidelijkingen, aanvullingen, het zijn allemaal zaken die bij ‘communicatie’ horen. Zelfs huichelarij en leugens kunnen eventueel. Bij dat laatste zou men kunnen denken aan de liefdevolle bescherming die hoofdredacteur Luc aan zijn journalisten biedt, want die bescherming maakte pas deel uit van een eerste correctie op de oorspronkelijke communicatie. Dat beoordeelt elk voor zich.


In 1967 of ’68 kocht ik een LP van Tom Lehrer uit 1963. Lehrer was hoogleraar wiskunde aan Harvard, maar in zijn vrije tijd ook entertainer, liedjesschrijver, pianist, en zoals hijzelf zegt: ‘perhaps the most glorious baritone voice to be heard on an American stage since the memorable concert debut in 1835 of Millard Fillmore’. 
Vóór elk van zijn liederen gaf Lehrer een gesproken inleiding, want hij trad vrijwel uitsluitend op voor ‘college audiences’ en als professor wist hij dat studenten hem soms niet begrepen. Hier gaat zijn inleiding over ‘communication’, en over moderne toneelstukken en boeken, waarin mensen zich beklagen dat zij daartoe niet meer in staat zijn, hoe liefdevol en beschermend ook zij alles bedoelen.


.
Speaking of love, one problem that recurs more and more frequently these days, in books and plays and movies, is the inability of people to communicate with the people they love: husbands and wives who can't communicate, children who can't communicate with their parents, and so on. And the characters in these books and plays and so on, and in real life, I might add, spend hours bemoaning the fact that they can't communicate. I feel that if a person can't communicate, the very least he can do is to shut up!

.

Read more...

Dáár komt die uitdrukking vandaan ! (vpmc)

.

Een boek beoordelen dat je nog maar voor een derde uit hebt, is gevaarlijk want verderop staan er misschien dingen in die je weer liever niet had gelezen, of er ontbreken zaken die er in hadden gemoeten. Ik zou me aan zoiets niet graag wagen, ook al zou ik in zekere zin mij dan beschermd mogen weten door het voorbeeld van Luc Rademakers. Om deze heer even voor te stellen: hij is het die op een wat mysterieuze manier aan het hoofd van de VRT-redactie werd geplaatst. En inderdaad, misschien hebben toen bij zijn benoeming een paar politieke of andere invloeden gespeeld, al is het evengoed denkbaar dat men enkel ‘s mans bekwaamheid en zijn staat van dienst in aanmerking heeft genomen, wie zal het zeggen.
.
Maar citeren uit een niet eens halfgelezen boek kan natuurlijk wél, en dat zal ik nu doen.
Misschien lezer, hebt u zich wel eens afgevraagd hoe redacties van kranten, radio of tv werken, en hoe zij tot hun eensgezindheid komen, althans voor de buitenwereld.
Van de Franse filosoof Alain de Benoist is in maart een boek verschenen onder de titel Mémoire vive (Éditions de Fallois, €22, 331 pp.). Het is een lang gesprek met François Bousquet, Frans journalist en schrijver. Beiden, de Benoist en Bousquet hebben het etiket nouvelle droite.
Of de Benoist een verklaring geeft voor het fenomeen van die eensgezindheid weet ik nog niet, maar alleszins heeft hij een halve eeuw geleden een nuttige term bedacht voor het verschijnsel:
.
« C’est aussi à cette époque [1963] que j’ai publié plusieurs articles dénonçant les «techniques d’ahurissement», c’est-à-dire les méthodes employées par les médias pour sidérer l’opinion et désarmer l’esprit critique. Ces techniques n’ont cessé de se développer depuis, aboutissant à ce que j’ai été le premier à appeler la «pensée unique», formule reprise ensuite dans Le Monde diplomatique et qui s’est répandue rapidement. » (p.75)
[Het is ook in die periode dat ik meerdere artikelen heb gepubliceerd waarin ik de “verbijsteringstechnieken” aan de kaak stelde, te weten de methodes die de media aanwenden om de publieke opinie met stomheid te slaan, en kritische opmerkingen geen kans te geven. Die technieken hebben zich sindsdien gestaag verder ontwikkeld, tot ze uitmondden in wat ik als eerste “la pensée unique”, het eenheidsdenken heb genoemd, een formule die daarna in Le Monde diplomatique werd overgenomen, en al snel de ronde deed.]
.
Voor zijn formule zijn er vanzelfsprekend alternatieven of benaderingen te bedenken. Politically correct is er zo een, maar ook dat blijft enkel een etiket. Het achterliggende mechanisme wordt er niet duidelijker door.
Hoe men tot een goed eenheidsdenken komt, hoe dat ongeveer in zijn werk gaat, leren we wél bij de genoemde Rademakers:
.
“Het is voor mij duidelijk dat diepgravende onderzoeksjournalistiek van VRT-journalisten het best gedijt binnen de schoot van de VRT-nieuwsdienst. Alleen dan zijn in alle fasen van het onderzoeksproces de juiste checks-and-balances en omkadering beschikbaar…”


Nu had ik hem zijn checks-and-balances liever in het Nederlands horen omschrijven. Het is een term uit de Amerikaanse politieke theorie, waar hij een precieze betekenis heeft, maar die hier niet veel te zoeken heeft. “Stevige inkapseling” zou ik als vertaling aan Luc willen voorstellen, maar we begrijpen allemaal dat een man die met de angst in zijn ogen allerlei verklaringen moet verzinnen, liever enige vaagheid laat bestaan.
.

Read more...

Een tienjarenplan voor geloofwaardigheid (vpmc)

.

Wat de geloofwaardigheid van de media maar matig bevordert, is gekeuvel over de geloofwaardigheid van de media. Dat bleek deze middag weer in de Zevende Dag. Zelfs een zinnetje dat je nu gedurig hoort en leest, en dat daar aan tafel ook viel, namelijk dat journalistiek mensenwerk blijft, heeft voorlopig niet het gewenste effect.
En als er bij dat mensenwerk een foutje gebeurt, dan willen excuses achteraf ook niet goed helpen. Nu zijn excuses, journalistieke of politieke, altijd te belachelijk om dood te doen, vijgen na Pasen en mosterd na de maaltijd als het kalf verdronken is. Denken we maar aan de excuses die Verhofstadt destijds ging aanbieden in Rwanda. Of aan de excuses die wij binnen enkele jaren in Libië zullen zien aanbieden door onze voltallige Kamer.
Excuses zijn flauwekul. Misschien ligt het journalistieke probleem ook niet bij een enkel incidentje, een slechte inschatting of zelfs bij een reeks van stupiditeiten? Misschien ligt de oorzaak bij de geestesgesteldheid zelf van redacties?

Bekijken we even de sereniteit waarmee vandaag de tiende verjaardag van de dood van Pim Fortuyn wordt herdacht. In De Standaard lezen we: “Zelfs op links is het dezer dagen ver zoeken naar iemand die nog iets slechts wil zeggen over Fortuyn.”
Dat geldt voor journalisten en politici, en het is niet goed voor hun geloofwaardigheid, want toen de man nog in leven was, klonken zij totaal anders. De haat en de verachting droop van de pagina’s toen, en dat was in die tijd heel respectabel. Iemand als bijvoorbeeld de hondenliefhebber Chris Dusauchoit mocht toen  over die moord nog verklaren: “…ik had er toch geen slecht gevoel bij. Ik dacht: erger kwaad is voorkomen. One down, twenty to go. Het heeft mij verwonderd dat de zaak zo lekker snel geïmplodeerd is.”

Nu is het nog maar de vraag óf erger kwaad ook voorkomen werd, want we hebben nu Wilders, en die leeft nog, helaas volgens velen, en mede natuurlijk omdat hij beschermd wordt tegen bijvoorbeeld dierenliefhebbers.
Maar in dezelfde krant deze week las ik, aan Wilders’ adres, een lezersbriefje van 280 woorden van de journalist Lucas Vanclooster. Vanclooster antwoordde op een genuanceerd stuk van Geert van Istendael. Dat stuk moet hem bijzonder hebben gestoord.
Laten we even kijken wat Lucas schrijft, en wat De Standaard dus publiceerbaar acht. Ook Lucas zal binnen tien jaar vanzelfsprekend anders schrijven, als de wind gedraaid is, maar tot zolang behoort zijn stijl en zijn grote zedelijke verontwaardiging tot de gewone journalistiek, terwijl die nochtans probeert geloofwaardig te zijn. Ik geef hieronder 47 van zijn woorden, dat is een op de zes. Stilistische beoordeling laat ik aan de lezer over:

Hitler en zijn trawanten – onversneden racistisch fascisme – simplistische anti-elitaire kretologie, waarvan de echo's bij Geert Wilders nog helder doorklinken. Overigens, 'De rattenvanger van Hamelen' is een Duits verhaal. – Wilders is een volbloed populist – Zijn pseudo-proletarisch discours – typisch voor een poujadistische populist – ziekelijke aandacht voor iemand als Wilders.
.

Read more...

De Van de Looverbosch-saga

Twee microblogs samen maken één blog, en laat dit meteen de aanzet zijn voor wat een mooi feuilleton belooft te worden.
De eerste aflevering was donderdag al geschreven maar raakte toen niet gedrukt, en dus beginnen we  –zoals dat hoort in een weekend– met een dubbele portie:

Read more...

He dares not speak his name (vpmc)

Ik vertel niets nieuws, als ik zeg dat in de nabijheid van luidsprekers of tv-toestellen, een magnetisch kompas geen betrouwbare indicaties laat lezen. Het ding raakt als het ware in de war. Minder bekend is dat ook het morele kompas (waar Immanuel Kant zo enthousiast over was) soms eenzelfde gevoeligheid kan vertonen.

Vorige week, lees ik in de krant, was er op tv een reportage die veel stof heeft doen opwaaien. Er moet zich daarbij een deontologisch vraagstuk hebben voorgedaan. Het werkstuk zelf heb ik niet gezien, want ik kijk al lang geen tv meer, omdat het leven te kort is.

Maar de reportage werd blijkbaar gedraaid met gebruikmaking van valse voorwendsels, met een verborgen camera, en wél in de huiskamer van een privépersoon. Zoiets kan, heel soms, onder bepaalde en zeer strikte voorwaarden gerechtvaardigd zijn, maar als ik de berichten daarover lees in de krant, dan waren die voorwaarden in dit geval niet aanwezig.
Ook op blogs wordt misprijzend gereageerd. Bij Frank Albers lees ik bijvoorbeeld:

[…] er zal toch een man voor je deur staan die zegt dat hij een kinderdagverblijf zoekt voor zijn dochter, en die later een reporter blijkt te zijn. Filmt stiekem je lelijke woonkamer, neemt je achterlijke praatjes op en toont dat de volgende dag allemaal op de televisie aan de bevolking. Je bent belazerd, in een val gelokt, in een hinderlaag gelopen. Zo zien wij dat niet natuurlijk. Wij noemen dit undercoverjournalistiek. Niet netjes, maar soms onvermijdelijk.
Mag alleen, zei de Raad voor de Journalistiek twee jaar geleden, als “de informatie, die de journalist op die manier hoopt te verkrijgen, een grote maatschappelijke relevantie heeft, zoals het geval is bij ernstige misstanden of schending van mensenrechten.” (Er zijn nog drie andere voorwaarden.)
Toonde de reportage “ernstige misstanden of schending van mensenrechten” aan? No way. Uit niets bleek dat de bruine ideeën van het kieken haar werk als onthaalmoeder beïnvloeden. […]

Sterker nog vind ik, dat de dappere undercover man vandaag een anonieme verantwoording mag geven in de Kwaliteitstabloid. Ja, met naam en toenaam een briefje ondertekenen doen niet àlle journalisten.

En wat Robin Ramaekers, want zo heet die jongen, in zijn briefje presteert, grenst aan het ongelooflijke. Hijzelf wil anoniem blijven, heeft daar goede redenen voor, ach, ach …en hij heeft ook de anonimiteit van zijn slachtoffer gerespecteerd, beweert Robin in ernst.
Terwijl zelfs ik, die zijn laffe reportage niet heb gezien, nu weet waar ik de betreffende vrouw kan vinden.

Zoiets heet, in een gezonde journalistieke omgeving: ontslag!

.

Read more...

Een geïndoctrineerd duo: Shaju&Stijn (vpmc)

Een moslimman wel, maar een moslimvrouw kan nooit of jamais met een ongelovige trouwen. Maakt niet uit of haar kerel christelijk, boeddhistisch of azteeks is, laat staan gewoon atheïst: hij is geen volgeling van de profeet en daarmee is de kous af.
Eenvoudige regel, en onze eigen Wetgever zou aan deze eenvoud een voorbeeld kunnen nemen. Goede wetten zijn kort en weinig talrijk, en behoeven nauwelijks uitvoeringsbesluiten.
Natuurlijk gaat de mohammedaanse regel tegen elk beschaafd rechtsgevoel in, maar dat is een andere kwestie.

Daarom dat het mij zo verwonderde dat de Standaardjournalist Shaju Hendrikx –in een obligaat ramadanartikeltje, zoals je het in elke Vlaamse krant tegenwoordig moet hebben– kon schrijven over het Gentse gezin Lesage-Kaçar, en ons daarbij vertellen dat de man des huizes géén moslim was, maar zijn vrouw wél.

"Dries mag dan geen moslim zijn, hij heeft wel respect voor het geloof van zijn vrouw."

Ik vroeg Hendrikx per mail of hij wel zeker was van zijn mededeling, want zo’n vreemde gezinstoestand achtte ik op algemene gronden niet goed mogelijk. Mijn eerste gedachte was dat de reporter hier zijn wensen, misschien voortkomend uit een mooie multiculturele maatschappijvisie, voor werkelijkheid had genomen en ze begrijpelijkerwijs aan de lezer ook als werkelijk waargenomen wilde presenteren?
Shaju antwoordde mij het volgende:

[…] Ik heb het bij de betrokkenen nog eens nagevraagd en er is mij bevestigd dat ik geen fouten heb geschreven.
Met vriendelijke groeten
Shaju Hendrikx

Goed, maar als blogger heb ik andere journalistieke opvattingen dan een reguliere journalist, en dan mag bij De Standaard het volstaan om aan dezelfde persoon nogmaals dezelfde vraag te stellen …voor een deugdelijke journalistieke double-check is er meer nodig.

Blijkt echter, uit een mail die ik aan Hendrikx (en carbon copy ook aan Vandermeersch) partieel heb laten zien …dat noch de man des huizes, noch zijn vrouw, die vraag naar dat moslimzijn ooit hebben gekregen. Niet tijdens het oorspronkelijke interview, niet achteraf.
Komt nog bij dat Lesage nooit de bedoeling had, vernam ik, om zijn bekering tot Allah en de Profeet te loochenen, alleen: de vraag is hem nooit gesteld.

Dit betekent ten eerste, dat Hendrikx de mededeling in zijn artikel gewoon heeft VERZONNEN, en ten tweede dat hij koeltjes –zij het wellicht met toegeknepen billen– heeft GELOGEN bij zijn antwoord op de vraag in mijn mail. En subsidiair betekent het ook dat de Marketeer de kat uit de boom kijkt, natuurlijk zonder enige last van zijn journalistieke billen.

Ach, geloofwaardigheid! Journalistiek hier in Vlaanderen is knechtschap, dat weet het publiek. Maar dat die journalisten bij het verrichten van hun livreiwerkjes zodanig dom te werk gaan, dat gewoon met een laptopje voor je, je hen kunt zien voor wat ze zijn: dat is voor mij altijd weer een verrassing.

Maar een solidair gild vormen ze wel! Zo kwam op Facebook, naar aanleiding van mijn vorige blog, al na enkele minuten de reactie: “eikes! zoveel kromme redeneringen in één stukje!”

Die reactie kwam van zekere Stijn Aelbers, en dat is een eindredacteur van De Ochtend op Radio1 godbetert! Nu wist deze jongen van de eigenlijke kwestie niets af –heeft zo te zien ook niet al te veel lectuur over de islam achter zijn kiezen– maar dat belette Stijn niet om onmiddellijk in de houding te springen.
Hij vertelde honderduit, en kende véél van die gezinnen, “…absoluut 100 % vrijzinnige mannen die getrouwd zijn met een gelovige moslima. Mag dat van Allah? Nee. Gebeurt dat? Jazeker.”

Stijn is een jonge kerel, en zijn taalgebruik is soms nog wat onomatopeïsch, maar ongetwijfeld meent hij het goed –en dat hij in dit specifieke geval niet goed zag waar het stukje over ging, namelijk over een journalistieke kwestie, doet er niet eens toe– de echte vraag is: waarom springt zo’n jochie ongevraagd recht?

Omdat hem is geleerd dat in de multiculturele wereld Sein und Sollen mooi samenvallen?
Welja, Stijn&Shaju, zo ken ik er ook wel: “moslima's”, gehuwd of samenlevend met een ongelovige hond – maar jullie mogen dat niet verwarren met een opgaan van de islam in de Europese Beschaving.
Die vrouwen zien zich namelijk gedwongen om met hun eigen familie to-taal te breken, en om andere moslims zoveel als mogelijk uit de weg te blijven.
Dat is pijnlijk voor hen, gevaarlijk soms, en de rest van hun dagen zullen zij in onrust leven. Maar inderdaad, er zijn moedige uitzonderingen die kiezen voor ...een nieuw monoculturalisme, en zelfs voor een soort clandestiniteit.
Hen zou je asielzoeksters kunnen noemen.

.

Read more...

Kantiek voor de Krant (vpmc)

Alles en iedereen leest. De huurkoetsier op zijn bok haalt een boek uit zijn tas van zodra zijn klant is uitgestapt; de fruitverkoopster laat zich de Constitutionnel voorlezen door haar buurvrouw, en de portier leest alle bladen die voor de vreemde gasten in het hotel worden afgegeven. De echte abonnee mag elke ochtend weer bellen dat zijn armen lam worden, de portier brengt hem zijn blad niet eerder dan dat hij het zelf heeft gelezen.

Voor een genreschilder is er geen rijker aanblik voorhanden dan de tuin van het Palais Royal in de voormiddag. Duizend mensen houden daar een krant in de hand en vertonen daarbij de meest verscheidene posities en bewegingen. De een zit, de andere staat, een derde stapt, nu eens langzaam, dan weer met versnelde pas. Plots trekt een bericht sterker zijn aandacht, hij vergeet zijn tweede voet neer te zetten, en voor de tijd van enkele seconden staat hij als een pilaarheilige op één been. Sommigen staan tegen een boom geleund, anderen tegen de balustrades die de bloemperken afzomen, nog anderen tegen de pijlers van de arcaden. De slagersknecht wist zijn bebloede handen schoon, om geen rode vlekken op de krant te laten, en de pasteiventer laat de koeken koud worden bij zijn lectuur.
Als op een dag Parijs op dezelfde manier ten onder zou gaan als Herculanum en Pompeii zijn ondergegaan, en men groef het Palais Royal en de mensen daar weer op, en men vond ze in dezelfde houding waarin zij door de dood waren verrast – de papieren in hun handen waren tot stof vergaan – dan zouden archeologen zich de kop breken over wát al die mensen daar precies aan het uitrichten waren toen de lava hen overdekte. Een markt was er niet, een theater evenmin, dat blijkt uit de plek. Geen bijzonder schouwspel had hun aandacht getrokken, want de koppen stonden in verschillende richtingen, en de blikken waren naar de aarde gebogen.
Wat mogen zij dan wel gedaan hebben? zullen ze vragen, en geen van hen zal het antwoord geven: zij waren de krant aan het lezen.

Ludwig Börne
Schilderungen aus Paris (1822 und 1823)
X. Die Lesekabinette

Gesammelte Schriften
Vollständige Ausgabe in sechs Bänden
nebst Anhang in zwei Bänden
Leipzig, Max Hesse Verlag, um 1900-1905
Zweiter Band, SS. 40-41

Read more...

Het verschil tussen kapitalisme en socialisme (vpmc)

In het algemeen springt onze pers nog wel zachtaardig om met de corrupte jongens en meisjes van de PS. Trouwens niet enkel met de betrokken individuen doet zij dat, ook de Partij zelf mag niet klagen. De journalistieke omzichtigheid in dezen, de discretie zelfs, kun je alleen maar voorbeeldig noemen.
De behoedzaamheid in het taalgebruik blijkt nog het duidelijkst hieruit, dat je enkel passiefzinnen leest in de aard van: De PS alweer door een corruptieschandaal getroffen, of Di Rupo opnieuw geplaagd met affaire in de partij, of varianten zoals Vlaag van schandalen trekt nu ook over Bergen.
Over de bankjongens lees je ook wel dat er in hun wereld een graaicultuur heerst, maar toch zijn de aanvallen op Mittler, Lippens en consorten heel wat bitsiger en persoonlijker. Terecht denk ik, maar je vraagt je toch af waar dat verschil vandaan komt. Dat het bij de banken om grotere bedragen gaat, kan niet de hele verklaring zijn, het betreft hier immers principes.
De diepere grond voor het verschil in behandeling hoef gelukkig niet ik te onderzoeken, want dat heeft Karel van het Reve al lang voor ons allen gedaan:.
.

.

Read more...

Isabel Albers houdt (bijna) goed haar Pasen (vpmc)

The more dead and dry and dusty a thing is the more it travels about, schreef Gilbert Keith Chesterton in 1905 in zijn prachtige Heretics (Dover Publications, 2006, p.23). Fertile things are somewhat heavier, voegde hij nog toe.
José Happart, Maurice Bayenet, Jean-Claude Van Cauwenberghe, Jean-Pierre Dardenne, René Thissen en Michel Lebrun zullen Chestertons opvattingen over reizen vermoedelijk maar matig kunnen smaken, en ik neem aan dat de heren meer voelen voor Marguerite Yourcenar: “Qui consentirait à mourir sans avoir fait au moins le tour de sa prison?”, want zij zijn met hun vrouwen en gezellinnen gezellig op studiereis in Californië.
Oorspronkelijk was hun reisplan nog om de rekeningen naar de belastingbetaler door te schuiven, maar die laatste etappe wordt geannuleerd belooft Elio di Rupo, die tenslotte al sinds 2005 als een Heracles zijn partij aan het saneren is: “Je ne veux plus de parvenus. Je les traquerai moi-même. J'en ai marre des parvenus! Il n'y a pas de place pour les parvenus au Parti Socialiste!”
Et patati et patata, vergat hij nog erbij te zeggen.

Nu brengt vandaag Isabel Albers verslag uit over deze reishistorie:

Het is niet de eerste keer dat het Waals Parlement snoepreisjes organiseert. Wel de eerste keer is het dat er dagenlang schande over geschreven wordt in –inmiddels– de voltallige Franstalige pers. De gewoonlijk zo gezagsgetrouwe Franstalige journalisten pikken het niet meer. De internetgemeenschap stuwt hen voort. Bloggers hebben opgeroepen om woensdagochtend om half acht in Zaventem de oude krokodillen van het Waalse parlement een warm welkom te komen heten.
De partijen reageerden in slow motion. Pas toen de heisa dagenlang werd uitgesmeerd in de kranten, vond de PS plots dat er nieuwe regels moesten komen voor parlementaire reizen. Een kwestie van fatsoen tegenover de burgers in crisis, zei Elio Di Rupo, nadat zijn kwelgeesten Happart en Van Cau het kwaad hadden aangericht.

Dit is ongetwijfeld een mooi eerbetoon aan de bloggers –waarvoor dank, Isabel– maar als jouw Paasbiecht kan het nog niet dienen, want je lijkt wel te insinueren dat het met de Vlaamse journalisten anders gesteld is, en dat die niét embedded zouden zijn?
Eerlijk zijn in de biecht hé, anders telt het niet, en komt er zelfs nog een zonde bij!

.

.

Read more...

Kwaliteitspers in crisis

De mediasector is in crisis. Vooral de kranten dan. En de Vrt. Maar dat heeft andere oorzaken. De persbonzen zijn maandag nog gaan praten met minister-president Kris Peeters, maar een vraag tot meer subsidies werd daar niet geformuleerd. Zo meldde althans de kwaliteitspers. Het stemt hoopvol. Anderzijds zijn er een aantal journalisten die van mening zijn dat de overheid toch moet tussenkomen om de kwaliteitspers te redden. Want hun kranten zijn niet meer of minder dan onmisbaar in een democratische samenleving.

Wat de huidige crisis in de media betreft, dient een onderscheid te worden gemaakt tussen de negatieve conjunctuur enerzijds en een aantal structurele trends anderzijds. De huidige financiële en economische crisis heeft ook een negatieve impact op de media. Het versterkt de structurele tendenzen, met name dan de dalende inkomsten uit advertenties. Dalende inkomsten die vooral pijn doen voor kranten als De Morgen en De Standaard omdat zij bijna 70% van hun totale inkomsten nu net halen uit advertenties. Populaire kranten als Het Laatste Nieuws putten slechts 30% van hun inkomsten uit de reclamemarkt. De rest komt vooral van abonnementen en los verkochte nummers.

Welke zijn nu die structurele tendensen? Er zijn er een viertal, die complementair zijn aan elkaar. Om te beginnen de opkomst van de nieuwe media. Dat betekent meer concurrentie voor de gevestigde waarden. Ten tweede is er de toenemende “gratis” content. Gratis kranten zijn een voorbeeld. En er is het internet. Consumenten zijn steeds minder bereid om voor content te betalen. Ten derde. Adverteerders kijken meer en meer uit naar alternatieven voor de traditionele printmedia. Kranten verliezen zwaar aan specifieke advertentiecategorieën: inkomsten uit de zogenaamde “classifieds” (zoekertjes voor huizen, auto’s…), personeelsadvertenties en lokale advertenties dalen fors. Cijfers zijn resp. - 80% voor de “classifieds” en - 50% voor de personeelsadvertenties. Niet min. Het internet is hier uiteraard de “boosdoener”, en de economische crisis zal het aanbod van dit soort advertenties verder doen dalen. Ten slotte hebben mediabedrijven te maken met vooral vaste kosten die niet gemakkelijk te verlagen zijn. Hoewel. Dat is nu toch wat De Persgroep doet door de redactie van De Morgen onder te brengen in hetzelfde gebouw als dat van Het Laatste Nieuws. Maar mensen ontslaan, blijft al bij al gemakkelijker om kosten te drukken.

Christian Van Thillo van De Persgroep, de man die de hakbijl heeft boven gehaald, verklaarde dat verlieslatende kranten geen beslag mogen leggen op de kranten die wel nog goed presteren en winst maken. Hij heeft gelijk. “Making good things popular”, blijft ook voor kwaliteitskranten een uitdaging.

Maar ik denk dat we de zaak nog ruimte moeten bekijken. Sommige traditionele media, zoals kranten, staan onder druk, om bovengenoemde redenen. Maar de mediasector in zijn geheel blijft zeer dynamisch, afgezien van de gevolgen van de financiële crisis natuurlijk. Wanneer journalisten de gedrukte media via een open brief aan Kris Peeters zo passioneel verdedigen als de behoeders van de democratie, moeten we dat toch met een korreltje zout nemen. Net als de stelling van Paul Goossens dat een kwaliteitspers een publiek goed is, en dat de overheid pubieke goederen moet ondersteunen.Om met het eerste te beginnen. Stel dat het beheer van het emailverkeer in ons land gebeurt door een onderneming. En stel dat door de daling van het emailverkeer met 6% die onderneming zich genoodzaakt ziet om 25% van zijn personeel te ontslaan. Nu schrijft de CEO van dat bedrijf een open brief (of eerder wellicht een open email) aan de minister-president waarin hij (of zij) verkondigt dat rekening moet worden gehouden met het feit dat email “onlosmakelijk deel uitmaakt van ons sociaal weefsel en de sociale samenhang versterkt”.

Hoe moet de minister-president dan op dergelijke smeekbede reageren? Niet, zou ik zo denken. Het emailverkeer daalt immers omdat gebruikers een beter alternatief hebben gevonden. Het dalend gebruik van email hangt samen met het toenemend gebruik van sociale netwerksites zoals Facebook. En dat is een trend die niet alleen voortvloeit uit de vrije keuze van de consument, maar ook één die wellicht beter is voor ons sociaal weefsel.

Dezelfde laissez-faire houding lijkt verantwoord naar de geschreven pers toe. Hun relatieve teloorgang betekent niet noodzakelijk een aanslag op de democratie. Want er zijn alternatieven opgedoken – zoals blogs – die het democratisch gehalte van onze samenleving kunnen versterken. In de geschreven pers wordt nog vaak meewarig gedaan over de online media maar dat is grotendeels onterecht. Hoe dan ook, als de gebruiker kiest voor de alternatieven, dan moeten we hem in zijn keuze respecteren.

In dit verband nog stelt Paul Goossens in zijn opiniestuk dat de kwaliteitspers een publiek goed is. Deze stelling behoeft enige nuancering. Als hij de pers op zich bedoeld, klopt die stelling immers niet. Kranten op zich zijn geen publieke goederen, maar gewone private economische goederen waarvoor de wetten van vraag en aanbod gelden. Onafhankelijke en kwaliteitsvolle journalistiek daarentegen is wél een publiek goed. Bepaalde trends kunnen daarom aanleiding geven tot enige ongerustheid. In Californië bijvoorbeeld heeft de televisiezender TV50 haar hele redactie ontslagen om het dagelijks nieuws te laten maken door burgers. Bij andere kranten worden bepaalde journalistieke taken verhuist naar andere landen: bij Reuters naar Indië en bij de Financial Times naar de Filippijnen.

Maar dan nog. Het heeft geen zin om, onder het mom van het vrijwaren van een zogenaamde kwaliteitspers, een model dat onder druk staat te ondersteunen. Dat getuigt van een defensieve houding die voorbijgaat aan het dynamisme van de sector in zijn geheel.

Read more...

Le grand écart (vpmc)

.
Je hoort wel eens verkondigen dat onze Vlaamse journalisten te slaafs en te braaf zijn, en dat ze daarom minder en minder gelezen worden. Voor die stelling zijn argumenten te vinden, maar mij lijkt de grootste kwaal niet de hondse braafheid te zijn, maar eerder een eigenschap die in het dagelijks leven gunstig staat aangeschreven, namelijk een zekere luchthartigheid of onbekommerdheid.
Neem nu de verslaggeving over die uraniumlozing in Tricastin.
Jorn De Cock meldt daarover in de Kwaliteitskrant dat hij in een Franse krant heeft gelezen dat er ook vóór het incident met het radioactief water al rapporten waren die op mankementen in de bewuste centrale wezen.

Zo meldde de krant La Provence gisteren dat een rapport van de ASN al in mei 2007 had gewaarschuwd dat de uitbater van de kerncentrale, Socatri, de afvoerkanalen dringend moest vervangen omdat er herhaaldelijk lekken en 'dwalingen' werden vastgesteld.

Nu vond ik de term dwalingen direct verdacht. Hij past eerder bij de theologie dan bij de kernfysica vond ik. Ketters dwalen.
Jorn gebruikt ook aanhalingstekens, weliswaar niet om iets aan te halen, maar om te laten zien dat hij zich niet helemaal zeker voelt. Dat is mooi en eerlijk van hem, want wellicht kon hij niet direct een woordenboek opslaan, of raad vragen aan een collega die het Frans goed beheerst.
Blijft dat wij Standaardlezers graag dat oorspronkelijke Franse woordje willen vernemen.

In de krant die Jorn noemt, La Provence dus, heb ik een aantal artikelen gelezen, en ik zocht eerst nog of ik bijvoorbeeld “égarement” of “errance” of iets dergelijks zou aantreffen, maar het woord dat hem tot zijn aanhalingstekens heeft genoopt, moet geloof ik “écart” zijn.
En voorzeker, in de theologie is een afwijking van het rechte pad, un écart du droit chemin, zonder enige twijfel een dwaling. Wij mogen hier denken aan de vele dwalingen waar de Transsubstantiatie aanleiding toe heeft gegeven.
Maar, al doen uitbaters van een kerncentrale in enge zin ook aan transsubstantiatie, mij lijkt de betere vertaling in dit geval toch: afwijking van de norm, (bewuste) normoverschrijding, overtreding, eventueel zelfs foute procedure.
.

“La Provence” révèle que la Socatri, responsable des
rejets avait été avertie pour ses “écarts répétés”.

.

Read more...

Een verheven standpunt (victa placet mihi causa)

.
Vroeger was er in Gent jaarlijks een bloemencorso, ik meen de eerste zondag van september. Een beetje zoals in San Remo, maar dat wisten toen enkel diegenen die een televisiepost in huis hadden. Dat het woord corso zelf Italiaans was, wist niemand. Ik dacht dat het gewoon Gents was en vond die stoet iets enigs en ging altijd kijken. Dat deden tot mijn droefenis ook alle andere Gentenaars, Ledebergenaars, St.Amandsbergenaars, Zwijnaardenaars enzovoort, en zo kwam het dat ik nooit veel te zien kreeg. Altijd stond er wel een grote mens in de weg, en mijn standpunt was te laag.
Maar die praalwagens bleven nog een paar dagen opgesteld staan langs het Zuidpark en op het Zuid zelf, en zo konden wij schooljongens onze schade inhalen – meisjes kwamen daar nog niet aan te pas, want die gingen altijd recht naar school en daarna recht naar huis. Wij konden er dus op ons gemak naar kijken en zelfs opkruipen, al hadden wij het gevoel dat dat laatste wellicht verboden was.
Het dient wel gezegd: bij rustige beschouwing vielen die praalwagens enigszins tegen. De helft kleiner dan gedacht, en de meeste van die duizenden azalea's hadden een rossige schijn en verspreidden een weeë geur.

De Belgische betoging van zondag was natuurlijk heel iets anders dan de corso’s waar wij het hier over hebben, maar de cameramensen die er de televisiebeelden van schoten, moeten toch ook klein van stuk zijn geweest. Zij kregen nooit eens een goed uitzicht op die indrukwekkende stoet. Een mensenzee van wel vijftigduizend volgens de politie van Schaarbeek. Cijfer dat door de journalisten van dienst onmiddellijk werd verspreid, want in hun kringen is de slogan de politie, uw vriend buitengewoon levendig.

Spijtig dan dat bij haar eerste bieding de politie zich manifest had miskakt. Ook voor journalisten heeft de belachelijkheid haar grenzen, en twee keer nadenken volstond voor hen om hun eergevoel terug te vinden. De situatie schreeuwde om een Belgisch compromis, want ook flikken zijn mannen van hun woord.
Na enig overleg kwam men tot het cijfer van vijfendertigduizend. Tout le monde content. Weinig betogingen of optochten waarbij het aantal deelnemers zo eendrachtig is vastgesteld.

Door mijn jeugdige ervaringen echter met die enorme bloemenwagens, ben ik geneigd om dat cijfer vijfendertig te zien als een compromis tussen die vijftig, en het getal X dat enkele schuchtere journalisten misschien meenden te hebben gezien.
Zo kom ik op (2x35)-50 = twintigduizend deelnemers. Een cijfer dat trouwens eerder was genoemd, ook op de RTBf. Al spraken in hun onschuld sommigen eerst zelfs van achttien- à twintigduizend. En nog bij wijze van geste was mijn indruk.

Duffe luchtjes kun je op televisie niet laten zien, niemand die dat zou wensen trouwens, en ook de blik van de arend is te veel gevraagd besef ik, maar bij volgende gelegenheden moet het mogelijk zijn om toch één camera een ietsje hoger op te stellen, op een volwassen standpunt?

.

Read more...

Over vogels en vissen (victa placet mihi causa)

.
Verschuivingen in de toonaard van kranten- en radioberichten merk je elke dag wel, en bij de meest verschillende gelegenheden. Soms zijn het niet eens verschuivingen, maar regelrechte koerswijzigingen. Gisteren wordt éénzelfde feit overal nog zus verslagen, vandaag zo. Hoe komt dat?
Neem nu weer die Franse non, sœur Marie-Simon-Pierre, die van de ziekte van Parkinson genezen is nadat zij tot de pas gestorven Karol Józef Wojtyła een devotie had gericht. Een grap zult u denken, want een beschaafde West-Europeër zijn die schellen al langer van de ogen gevallen. Ook katholieken zullen vrezen dat die Franse dokter er met zijn eerste diagnose lichtjes naast zat. “D’ailleurs”, mag Albert Coburg aan die dokter terecht opmerken, ”iedereen beeft al eens, en dat is daarom nog geen Parkinson”.
Ik moet nu denken aan die oude prof in de psychiatrie, zijn naam ontschiet mij spijtig genoeg, maar die verklaarde: “Als ik een schizofrenie diagnosticeer, dan is zij ongeneeslijk.” Zulke mannen hebben wij nodig, een dokter naar mijn hart, maar misschien was zijn diagnose eenvoudiger dan een Parkinson.
Ernstige mensen glimlachen als zij horen vertellen over wonderen, vliegende schotels, telepathie of openbaringen. Tot voor kort deden ook kwaliteitsjournalisten dat.
Maar de laatste tijd valt het mij op hoe geweldig serieus deze laatsten worden van zodra het Bovennatuurlijke ter sprake komt. Daarnet konden zij hun collectieve lach nauwelijks bedwingen, en nu kunnen zij niet respectvol genoeg klinken. Die coördinatie, dat synchroonzwemmen intrigeert mij, want journalisten zijn tenslotte geen troep soldaten die, zoals Leni Riefenstahl zo mooi heeft aangetoond, op commando de meest ingewikkelde figuren kunnen uitvoeren. Maar Riefenstahl toonde een eenvoudig geval; er was vooraf geoefend dunkt mij, en alleszins waren de commando’s terplekke duidelijk. Van een triomf van de gezamenlijke wil is onder die omstandigheden geen sprake meen ik.
Ons geval is stukken complexer, want ik geloof niet dat de journalisten eerst geoefend hebben, en evenmin hoorde ik ergens een bevel. Élisabeth Lévy, van onder meer France Culture, lichtte ooit de pensée unique van journalisten toe met : Pas besoin d’aucune censure formelle: il suffit que tout le monde pense la même chose au même moment.
Maar dat is net het probleem! Hoe komt die synchroniciteit tot stand? Bij sociologen of politicologen wil ik niet te rade gaan, u zult daar begrip voor hebben lezer, maar biologen buigen zich al langer over dit vraagstuk.
Een school vissen kan ook plotseling van richting veranderen, of een klad vogels, en hun wonderbaarlijke, tijdloze coördinatie boezemt de grootste verbazing in. Alle mogelijkheden werden door de biologen onder ogen genomen. Misschien zijn er chemische signalen in het spel, zogenaamde gradiënten? Of fysische, bijvoorbeeld drukverschillen? Of misschien is er toch gewoon een Leider die het voorbeeld geeft? want met hoge-snelheidscamera’s zien zij, weliswaar infieme, tijdsverschillen in de bewegingen van de groepsleden. Wiskundige hulpwetenschappers werden ingeschakeld, en computermensen, en wat nog, en die werken samen aan een oplossing van dit heel moeilijke raadsel. Een antwoord dat eenieder kan bevredigen hebben zij geloof ik nog niet.
Even ingewikkeld als een school vissen of een vlucht vogels zijn journalisten gelukkig weer niet. Met eenvoudig analogiedenken komen wij al een heel eind.
Aangezien journalisten tegenwoordig niet meer mogen twijfelen aan ridicule verhaaltjes, toch niet als die afkomstig zijn uit andere godsdiensten dan het katholicisme, en aangezien tegenwoordig niemand het zelfs nog zou wagen te lachen als de een of andere kwiet hem in ernst vertelt dat de engel Gabriël in de zevende eeuw een boek heeft gedicteerd aan een obscure kamelendrijver …enkel daarom profiteert het door journalisten nog altijd verachte katholicisme mee van hun panische non-discriminatiedrift, en daarom ook kan de ziekte van Parkinson nu genezen worden.
.

Read more...

Het zal Tegenbos worst wezen (victa placet mihi causa)

.
Veel redacteurs van De Standaard mochten hier al passeren, maar Guy Tegenbos nog nooit. Deze discriminatie wordt goedgemaakt.
Op p.12 vandaag had hij een artikel met een militaire, of toch sportief aandoende titel: “Vlaams Belang pakt vakbonden op zwakke flank”. De ondertitel was wat langer, en onderstreepte: “Vlaams Belang heeft de oorlog verklaard aan de vakbonden en pakt ze met een dossier waarvan ze nagelaten hebben om het uit te zuiveren.”
Goed, koppen en ondertitels komen vaak niet van de redacteur zelf, en daarom wil ik ook niet vitten op die twee slordige ze’s — wie heeft wat niet uitgezuiverd? — noch op dat onhandige waarvan. Laf is het alvast om iemand op een zwakke flank te treffen. In de flank zou ik liever zeggen, maar kom, laten wij deze kleine uitschuivers aan anderen aanrekenen, en meteen ter zake komen want tenslotte schrijft Tegenbos niet slechter dan zijn collega's, en is zijn tekst verder uitstekend te volgen ...voor iemand die beslagen ten ijs komt.
Daarom stel ik toch voor, om ons eerst de ijzers te laten aanbinden door de Weense journalist Karl Kraus (1874—1936), een kerel die buitengewoon goed kon lezen.
Die Verzerrung der Realität im Bericht ist der wahrheitsgetreue Bericht über die Realität, schreef hij. Juist de vervorming van de realiteit in een relaas, de kromspraak, geeft ons een betrouwbaar beeld van wat er aan de hand moet zijn. We kunnen hier denken, om een eenvoudig voorbeeld te geven, aan de rellen gisteren in het station Paris-Nord, waar jongeren aan de slag gingen met de politie. Iedereen begrijpt die taal.
Maar nu Tegenbos zijn tekst, en daarna mijn lezing, naar ik hoop in het spoor van het Weense voorbeeld. [Enkele woorden in het citaat van Tegenbos zet ikzelf cursief, omdat zij naar mijn smaak zijn grote inspanningen verraden — want Kraus zei ook nog: Der Kritik der Zeitungen gelingt es immerhin, auszudrücken, wie der Kritisierte zum Kritiker steht: wat bij krantencommentaren steevast lukt, is om te laten zien wat de verhoudingen tussen de journalist en zijn onderwerp zijn]

Het dossier dat Vlaams Belang gisteren aanpakte, lag voor de hand. Al jaren laten de vakbonden en werkgeversorganisaties van een beperkt aantal bedrijfstakken na om voor volledige klaarheid en wettelijkheid te zorgen in sommige fondsen voor bestaanszekerheid. Gisteren viel de partij hen aan op die zwakke flank. […]
Tot nu toe waren er weinig klachten over die afhoudingen, omdat het per individu over erg kleine bedragen gaat.

Natuurlijk hadden ook de democratische partijen die praktijken kunnen aanklagen, maar zij verkozen dat niet te doen omdat zij manieren hebben. Bizarre tradities, zeker die van héél kleine minderheden, verdienen onze bescherming. Daarop inbeuken, en om uiterste klaarheid schreeuwen is goedkoop, zeker als de wet niet noemenswaardig overschreden wordt. Je dient ook in aanmerking te nemen dat juist schemerzones het leven aangenaam maken voor sommigen. Plezierbedervers zijn er natuurlijk overal. […]
Bij een correct aangewende salamitechniek ondervinden zelfs de meest weerlozen zo goed als geen hinder.
.

Read more...

Zoetzuur kan wel lekker zijn (victa placet mihi causa)

.
Net als de meesten onder u lezers, lees ik een krant of twee per dag, soms drie, luister ik ondertussen ingespannen naar mijn radio, en zet ik ‘s avonds al eens mijn televisiepost aan, want dat is een venster op de wereld.
Nu kan ik niet weten wat voor effecten dit helse ritme op u heeft, maar bij mij is het resultaat van mijn inspanningen, dat ik al een tijdlang geloof dat er in de wereld veel zinloos geweld voorkomt. Meer toch dan vroeger.
Felix infelicitas: ik kan dit feit nu ook verklaren. Ongebreideld individualisme, tomeloos materialisme, met als gevolg verharding, en hieruit weer: een alom proefbare verzuring. Met als ondergrond, in basso continuo, ons ziekmakend blank racisme. Dat laatste vergat ik bijna nog te zeggen.
Journalisten helpen ons vaak aan inzichten, en wel eenvoudig omdat zij zaken waar een ander niet uitkomt weten te plaatsen, en zij gelukkig daar geen geheim van maken. Zij houden niet alles voor zich. Nobele neiging, maar zij vraagt, zoals elk fenomeen rondom ons, om een verklaring. Waar komt die neiging vandaan? Soms lijkt het hen eerder een genoegen dan een plicht, zult u zeggen, maar dat volstaat niet.
Welnu, ook deze belangeloze inzet kan ik verklaren! En ik zie daarbij niet de noodzaak om in grove termen te vervallen, zoals bijvoorbeeld dat regierungskonforme Maulhurerei, dat ik laatst moest zien staan in de doorgaans deftige Frankfurter Rundschau.
Vraag mij niet om een vertaling. Al zouden wij dat misschien evengoed kunnen als de Duitsers, wij hebben hier geen zaken met hun lange woordvormingen.
Ik kan trouwens niet beoordelen wat er in andere landen omgaat, maar zie ondertussen wel dat onze journalisten hier, opnoemen is overbodig, noch individueel noch als groep ook maar een spatje van verzuring vertonen. Ik vind dat verklaring genoeg.
En dat terwijl –wij zagen het net met dat voorbeeld uit het buitenland– het beroep op zich geen afdoende beschutting lijkt te bieden tegen het zuurvirus (H2SO4). Wellicht bezorgt het gematigde zeeklimaat hier te lande hen een zekere immuniteit, of toch een bepaalde afscherming, een soort ophokking of cordon als u wil.
Ikzelf trouwens profiteer mee van dat klimaat, want ik ben ook niet verzuurd! ...wel knaagt aan mij voortdurend het besef dat precies die gedachte wel een veeg teken kon zijn, en dat het gevreesde proces onverbiddelijk op gang is gekomen.
Want ik moet toegeven: van bepaalde zaken kan ik inderdaad tijdelijk zuur worden. Om maar te zeggen hoe erg: .zinloze mededelingen die op de weg naar het werk in trein of tram mijn oor bereiken, ja zelfs eenvoudige reclamepanelen waar mijn oog op valt, kunnen al een heftige irritatie opwekken die soms minutenlang zich doorzet.
Sterker: vaak heeft de lectuur onderweg van het enkele adjectief “zinloos” al hetzelfde effect.

Read more...