Onderhandelingen? Waarover?

Met de uitspraken genoteerd in de 'speciale uitzending' van de Zevende Dag is de kans dat onderhandelingen over de staatshervorming tot een akkoord zullen leiden bijzonder klein. Tenzij de Vlamingen zeer grote toegevingen doen. Of veranderen de Franstaligen na de verkiezingen hun discours?

Het programma van de Zevende Dag van zondag 30 mei was opgebouwd uit diverse debatten waaraan telkens een aantal politici deelnamen. Zo was er een afzonderlijk debat met de Franstalige partijen en discussiërden de ‘zusterpartijen’ (PS - sp.a. / MR - Open Vld / Groen - Ecolo / CD&V - CdH) over gelijkenissen en verschillen. Bart De Wever en Didier Reynders debatteerden rechtstreeks met elkaar over de staatshervorming. Waren aanwezig: Marianne Thyssen (CD&V), Alexander De Croo (Vld), Caroline Gennez (sp.a), Bruno Valkeniers (VB), Jean-Marie Dedecker (LDD), Wouter Van Besien (Groen!), Bart De Wever (N-VA), Didier Reynders (MR), Melchior Wathelet (CdH), Paul Magnette (PS) en Georges Gilkinet (Ecolo).

Alle Franstalige partijen zijn niet meer 'demandeur de rien', maar zeggen nu dat ze akkoord gaan met onderhandelingen over een grondige (?) staatshervorming. Maar bij onderhandelingen moet natuurlijk elkeen 'water bij de wijn doen'. Toegevingen moeten zogenaamd 'van beide kanten' komen. Ik heb echter geen enkel punt gehoord, waarop de Franstalige partijen 'toegevingen' zouden willen doen. Tenzij men als toegevingen beschouwt dat de gewesten/gemeenschappen meer bevoegdheden zouden krijgen. Dat noem ik geen toegevingen, maar alleen dat men iets wil bespreken dat voor beiden voordelen kan bieden. Hoeveel de Franstaligen hiervoor vragen werd er echter niet bijgezegd. Anders hoorde ik alleen dat men bereid is rond de tafel te gaan zitten, te praten, te dialogeren, te onderhandelen. Het bekende refrein van de laatste maanden, zoals bij de gesprekken over de splitsing van BHV. Reynders is daar een meester in, want hij heeft het 'al altijd gezegd' dat men aan tafel moet gaan zitten. Blijkbaar is voor de Franstaligen 'toegevingen doen' dat ze niet 100% krijgen van wat ze eisen. En de Vlaamse toegevingen zijn dan dat ze 'maar' met 90% van de eisen van de 'demandeurs de rien' akkoord gaan.

Het gesprek tussen Bart De Wever en Didier Reynders was het meest verhelderende (het enige eigenlijk) van de hele uitzending. De Wever wou zelfs meegaan in de oprichting van een federale kieskring, maar dan wel als er een echte federale regering komt zoals in een normale federale staat, en dus de pariteit in de regering wordt afgeschaft, en alle dubbele meerderheden en blokkeringsmechanismen. Het antwoord van Reynders was duidelijk: "Het is altijd mogelijk om naar andere mechanismen te gaan, maar we moeten toch een bescherming voor de minderheid hebben. Dat is een voorwaarde om samen te leven, iets samen te doen, want zonder dat (noot: die bescherming dus) heeft het geen zin om verder te gaan." Hij blijft bij de eis dat tegenover de spitsing van BHV een uitbreiding van Brussel moet staan, of minstens dat de Franse Gemeenschap bevoegdheden moet krijgen in de Vlaamse Rand. Federale loyaliteit?

Als ik dit vergelijk met de drie onderdelen die ik noodzakelijk acht om tot een grondige staatshervorming en een duurzame communautaire vrede te komen, zijn twee daarvan al helemaal niet vervuld. (Zie artikel: 'Voor een federaal België: stem N-VA... (een strategische stem) ?')

1. de 'grenskwestie'
Reynders wil dus, zoals het hele Franstalig Front, nog steeds geen vrede sluiten. De huidige taalgrens is 'onaanvaardbaar'... Milquet noemde eerder in de week het feit dat de faciliteitengemeenten in de jaren '60 niet opgenomen werden in het tweetalig (tweetalig..?) gebied Brussel een 'sociologische vergissing'. Het blijft dus de houding van gebiedsverovering, colonialisme, dat nog steeds de bijna vijftig jaar geleden afgebakende taalgebieden niet wil aanvaarden, noch de grenzen van de gewesten en gemeenschappen. In naam van de 'waardigheid' van en het 'respect' voor de Franstaligen. Respect voor de Vlamingen? Neen, nog steeds het principe: nous devons nous sentir 'chez nous' dans toute la Belgique.

2. herziening van de financieringswet
Daar is helaas veel te weinig over gezegd om dit punt hier te behandelen. We hadden weer recht op idiote filmpjes van klanten die aan het inkopen waren op markten ('wie staat u het meest aan?', een fotoboek tonend van politici), op vragen waar alleen met 'ja' of 'neen' mocht op geantwoord worden ('bent u bang voor N-VA, of 'is Reynders voor u aanvaardbaar als premier?'). Waarom kunnen ze geen filmpjes inlassen die bijdragen tot het debat, in plaats van ons voor simpele geesten te houden met georchestreerde en gemonteerde stukjes interviews met de 'man in de straat': met de voorzitter van het VBO, Voka, UWE, Renders (ACV), de VVB, Geert Noels, enz..Om maar enkele mogelijkheden te noemen die mij zonder veel nadenken te binnen schieten (Ik heb geen 'research-ploeg' zoals de VRT). Er zijn honderden mensen die iets inhoudelijks zouden kunnen bijdragen. Helemaal geen debat over naturalisatie, justitie, de noodzakelijke drastische besparingen, de afslanking van de overheid, om er maar enkele te noemen. De gewone oppervlakkigheid van het entertainmentprogramma 'de Zevende Dag'. (En helemaal aan het slot kon Dave Sinardet, lid van de Paviagroep, als een van de twee 'eminente politicologen' die voor 'de duiding' moesten zorgen, nog even kort reklame maken voor een federale kieskring..)

3. Omvormen van de staat tot een echt federaal land
De logica voor het federaal niveau in een normale federale staat wordt nog steeds niet aanvaard: één man, één stem, zonder beschermingsmechanismen voor zogenaamde 'minderheden'. Zelfs als Bart De Wever zegt met een federale kieskring akkoord te gaan ('hoewel dat in geen enkele federale staat bestaat'), mits alle andere ingrediënten van een federale staat worden toegepast, krijgt hij als antwoord van Reynders: 'dan heeft het geen zin om verder te gaan'.

Je moet je dus afvragen: waar kunnen onderhandelingen met die instelling toe leiden? Zullen we moeten wachten tot een grote ploeg van het IMF en de OESO hier neerstrijkt om onze 'Griekse' boel op te kuisen? Of houden de Franstalige partijen NA de verkiezingen een heel ander discours? Het is hun denk ik geraden, als ze het echte menen voor het behoud van België te zijn. Zoniet zullen toch steeds meer Vlamingen vinden dat het geen zin heeft om verder te gaan?

En dan maakt de journalist van dienst zondagmorgen op De Standaard daar op hun website een artikel van met de titel: 'Verschillen tussen N-VA en MR lijken niet onoverbrugbaar'. We hebben naar een verschillende uitzending gekeken zeker? Gelukkig werd dat niet klakkeloos overgenomen in de gedrukte editie op maandag, waar de titel over heel blz 1 heet: 'Geen Franstalig 'non' tegen N-VA', en kon men lezen dat 'Inhoudelijk het water nog bijzonder diep is.' Te diep om tot een akkoord te komen dat voldoende tegemoet komt aan de al of niet 'confederale' verkiezingsprogramma's van de meeste Vlaamse partijen? Ja toch?

Read more...

Confederaal België? Onmogelijk. Of toch?

N-VA, VLD en CD&V zijn voor een confederaal België. Zoiets als een overstijgende trap van federaal: federaler, confederaal. Voor een confederatie heb je echter (minstens) twee onafhankelijke staten nodig. Die partijen willen dus iets wat per definitie niet kan bestaan. Maar wat willen ze dan eigenlijk? Iets in de goede Belgische surrealistische stijl van: ceçi n'est pas une confédération...

CD&V zegt in zijn verkiezingsprogramma: "Om al deze redenen is het voor CD&V duidelijk dat een volgende stap in de staatshervorming noodzakelijk is om de welvaart van alle Belgen veilig te stellen. De staatshervorming is een belangrijke hefboom voor een beter beleid.... Onze finaliteit voor deze staatshervorming blijft het confederaal model met het zwaartepunt naar de deelstaten en niet het separatisme. We willen het land grondig hervormen, niet splitsen."
N-VA: "Hoog tijd dus om te gaan naar een confederale staatsvorm ten bate van Vlaanderen én Wallonië. We moeten het volle gewicht van het beleid in handen van de deelstaten leggen."
VLD: "Een grote staatshervorming moet ons land opnieuw in beweging brengen. Wij willen niet dat het land splitst. Wel dat ons land evolueert naar een confederaal model waarbij het zwaartepunt bij de deelstaten Vlaanderen, Wallonië en Brussel ligt." (Terzijde: maar tezelfdertijd willen ze alle verkiezingen terug laten samenvallen. Een vreemde kronkel, als men het zwaartepunt bij de deelstaten wil leggen.)

Ook het zesde Gravensteenmanifest (17 mei '10) gebruikt het modewoord 'confederalisme': ".. een staatshervorming die de structuren van deze staat confederaal maakt. Dit is een helder democratisch perspectief. Blijft men het negeren, dan zal op termijn niet alleen BHV, maar de hele staat gesplitst worden."

Ze dwalen

Echter: ze dwalen allemaal, en vertellen onzin. Een confederale staat is een contradictio in terminis, een tegenstrijdigheid, evenzeer als een 'confederale staatsvorm' of een 'confederaal model'. Het is of één (al dan niet federale) staat, of een confederatie van onafhankelijke staten. Voor confederaties moet men ver teruggaan naar vorige eeuwen, zoals naar de Zwitsterse Confederatie van vóór de grondwet van 1848, of nog veel verder, naar Amerika van vóór de grondwet van 1787. De Zwitserse Confederatie gaat terug tot de 13e eeuw toen een duurzame defensie alliantie werd gesloten, in de 16e eeuw uitgroeide tot een confederatie van 13 kantons, en vervolgens, na de Grondwet van 12 september 1848, een federale staat werd met nu 26 kantons. (Dat Zwitserland zich officiëel nog steeds 'Confederatie' noemt - Schweitzerische Eidgenossenschaft, Confédération Suisse - is een herinnering aan de geschiedenis, want in het dagelijks taalgebruik spreekt men van de 'Bondsstaat'. Maar men kan hierdoor wellicht verkeerdelijk denken dat een confederatie ook kan gevormd worden binnen één staat, in plaats van tussen afzonderlijke staten?). De eerste dertien van de nu vijftig Amerikaanse staten hebben hun verbond, nadat het gedurende zeven jaren als Confederation had gefunctioneerd, met de ondertekening van de Grondwet in 1787 tot een federale staat omgevormd: the United States of America.

Wat zegt prof. em. Walter Van Gerven hierover: "Wat moet onder confederatie worden verstaan? Daarmee wordt verwezen naar een associatie van autonome staten die haar oorsprong vindt in een internationaal verdrag, niet in een grondwet, zij het dat in een later stadium een grondwet kan worden vastgesteld. In een confederaal systeem behoudt elke deelnemende staat zijn volle soevereiniteit hetgeen impliceert dat beslissingen bij unanimiteit moeten worden genomen - en elke staat dus een vetorecht heeft – en, bovendien, dat de vastgestelde regelen niet onmiddellijk doorwerken in de interne rechtsorde van de Staten maar door hen moet worden “gerecipieerd”. De soevereiniteit van de Staten wordt overigens in die mate geëerbiedigd dat elk van hen de confederatie kan verlaten wanneer hem dat schikt." (Definitie ook te vinden bij: L. Favoeu, et al., Droit constitutionnel, Dalloz, 4e uitgave, 2001, p.369.)

België heeft al sinds 1970 sommige kenmerken van een confederatie ingevoerd, met zijn alarmbelprocedure, pariteit in de regering, soms met meerderheden die nodig zijn in elke taalgroep om een wet goed te keuren, vergelijkbaar met een vetorecht dus, maar het maakt van België nog geen confederatie. Daarvoor zouden er eerst onafhankelijke staten moeten bestaan, of eerst opgericht worden, die dan een confederatie vormen. De 'Confederatie van voormalig België' zou wellicht een naam hiervoor kunnen zijn, als men verder de naam 'België' voor die confederatie wil gebruiken. Zoals Macedonië volgens een beslissing van de Verenigde Naties in het internationale verkeer de benaming 'Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië' (in het Engels Former Yugoslav Republic of Macedonia) moet gebruiken. Of nog 'de Verenigde Staten van België'?

De mirakels zijn de wereld nog niet uit...

Nu willen echter zowel N-VA als VLD en CD&V een mirakel doen: de staat België omvormen tot een confederatie, zonder eerst de stap van de onafhankelijkheid van de deelgebieden te zetten. De VLD spreekt zelfs in onoplosbare raadsels: 'Wij kiezen voor een confederale staat als eindstation en niet als tussenstation naar separatisme'. Hoezo mijnheer De Croo: als u voor confederalisme bent, moet u toch eerst zorgen voor separatisme, en pas daarna kan u confedereren? Ook CD&V wil België niet splitsen, maar is voor een 'confederaal model'. In het verkiezingsprogramma van N-VA "staat niet de Vlaamse onafhankelijkheid, maar wel het confederalisme centraal". Toch vormt dat "een gigantische stap in die richting", benadrukt Jan Jambon. Het confederalisme (een samenwerking van souvereine staten dus) is een gigantische stap naar de Vlaamse onafhankelijkheid? In een interview met Bart De Wever in La Libre van zaterdag 22 mei '10 is hij iets duidelijker, of eigenlijk weer niet (zie onderaan dit artikel), want hij stelt dat men naar confederalisme moet gaan, waarbij twee autonome entiteiten een verdrag sluiten over wat ze nog samen willen doen. Maar dat een splitsing in twee onafhankelijke staten noemen, vindt hij dan weer grote woorden. Wel moet er dus een verdrag komen tussen twee autonome entiteiten, herhaalt hij, en er moet een zekere solidariteit bewaard worden. Wat zal het dan zijn, mijnheer De Wever: echt confederalisme, met onafhankelijke staten die een verdrag sluiten? Of zit u gewrongen tussen een broodnodige voltooiing van België tot een echte federale staat (het zogenaamd 'confederalisme', dat geen federalisme mag genoemd worden), die u veel meer stemmen kan opleveren dan naar de stembus te trekken met de oorspronkelijke beginselverklaring van uw partij, voor een onafhankelijk Vlaanderen?

Het is dus niet evident, ook als de ondertekenaars van de tekst '13 juni: van “federale verkiezingen” naar Vlaams referendum'dat zo graag wensen, dat "een Vlaams-radicale uitslag van de drie V-partijen, boven de 50%, wie van de drie ook de meeste stemmen verzamelt, moet gelezen worden als een plebisciet pro onafhankelijkheid". Daarvoor heeft N-VA teveel mist gespoten, door b.v. zijn 'confederalisme' een 'gigantische stap naar onafhankelijkheid' te noemen. Gecombineerd met eerdere uitspraken van De Wever, de voorkeur voor stapsgewijze 'verdamping' van België ('De N-VA pleit niet voor de revolutie, maar voor een evolutie'), kan het dus goed zijn dat N-VA de grootste partij van Vlaanderen, eventueel zelfs van België wordt, omdat veel kiezers hopen, helemaal niet dat deze partij de onafhankelijkheid van Vlaanderen uitroept, maar dat ze kan zorgen voor een voltooiing van de staatshervorming, om van België eindelijk een 'normale' federale staat te maken. Wat N-VA, VLD en CD&V dan ten onrechte 'confederalisme' noemen, maar in wezen niets met onafhankelijkheid te maken heeft. Ook de Gravensteengroep pleit met zijn 'confederalisme' eigenlijk voor de voltooiing tot een echte federale staat, want als er geen 'confederalisme' komt "zal op termijn niet alleen BHV, maar de hele staat gesplitst worden". Dus 'confederalisme' om te vermijden dat er een confederatie zou ontstaan...

Wat zit er concreet in de 'confederale' dozen?

Echt confederalisme is geen gigantische stap naar onafhankelijkheid, maar de gigantische stap van de uitroeping van de onafhankelijkheid gaat een eventuele confederatie vooraf. In het politiek woordgebruik worden de zaken nu dus door elkaar gehaald, termen verkeerd gebruikt, de kiezer op het verkeerde been gezet, enz.. (Zie ook mijn artikel hierover, al van bijna twee jaar geleden, 16.07.08: 'Confederale chaos'). Die drie partijen blijven echter nogal in gebreke als het om de invulling van dat 'confederalisme' gaat. Wat zit er concreet in? Voor N-VA krijgen de deelgebieden volledige fiscale en budgetaire verantwoordelijkheid, de sociale zekerheid wordt helemaal opgesplitst, en dat soort dingen. Maar dat betreft allemaal verschuivingen van begrotingen en belastingen, niet hoe ze het bestuur van de staat zien. CD&V besteedt maar anderhalve blz. op 66 over 'De Staatshervorming', met algemene slagwoorden als 'subsidiariteit' en 'homogene bevoegdheden'. VLD blijft ook in hoofdzaak bij budgetaire en fiscale zaken: "Daarom moeten de regio’s bevoegd worden voor het arbeidsmarkt- en economisch beleid en moeten ze zelf bevoegd worden voor het innen van belastingen. Zodat ze meer verantwoordelijk worden voor hun uitgaven en inkomsten. Nieuwe financiële afspraken moeten er ook voor zorgen dat de federale overheid de middelen heeft om haar kerntaken – zoals justitie – goed te vervullen".

Dat zijn allemaal varianten op voornamelijk een herziening (of voor N-VA: afschaffing) van de financieringswet. Maar hoe zien ze de werking van een 'confederale' staat? Anders dan in voltooide federale staten liggen de residuaire bevoegdheden - de bevoegdheden die niet specifiek zijn toegewezen - in België namelijk nog steeds op het nationale vlak. Artikel 35 van de grondwet voorziet sinds 1993 in de mogelijkheid om ze van de gewesten en de gemeenschappen te laten uitgaan. Om België als federale staat te voltooien volstaat het uitvoering te geven aan dat artikel 35, waarbij ondermeer de materies moeten worden aangeduid die federaal blijven; alle overige worden aan de gemeenschappen/gewesten toebedeeld. Alleen VLD zegt in zijn verkiezingsprogramma iets over dat artikel 35: "Voor Open VLD moeten enkel volgende materies federaal blijven: buitenlandse zaken, defensie en politie, en vervolgens 'de basis van' een reeks dingen: de basisorganisatie van de justitie, de economische en sociale basiswetgeving, de basissokkel van de (para)fiscaliteit, en delen van de sociale zekerheid; verder moet er een transparant solidariteitsmechanisme zijn". (DS online di. 25 mei '10).

Een volwaardige federale staat

Maar alle drie zwijgen ze over de manier van besturen van het federale niveau in de (con)federale staat. Is het gedaan met alarmbellen en paritaire regeringen? Geen dubbele meerderheden meer per taalgroep voor sommige wetten? Juist al die blokkeringen waren toch de oorzaak van de verlamming en besluiteloosheid van de laatste drie, of zelfs de laatste tien jaar. Zelfs wat volgens de Belgische wetten in deze zogenaamde 'consensusdemocratie' met een gewone meerderheid kan goedgekeurd worden, de splitsing van de kieskring BHV, blijkt onmogelijk omwille van het gebruik van allerhande blokkeringsmechanismen. Op federaal niveau moet het principe gehuldigd worden: één afgevaardigde heeft één stem in het federaal parlement, een veto van Franstalige ministers of partijen kan niet meer. Elke Belg is gelijk voor de Belgische wet, als het over federale materies gaat. Er bestaan geen te beschermen minderheden.

In de Duitse Bundestag zitten meer Wessi's dan Ossi's, maar de ex-Oost-Duitsers hebben geen bijzondere rechten om iets lam te leggen. In het Zwitsers parlement (Nationalrat) zitten meer Duits- dan Franstaligen, maar ook daar geen enkele speciale behandeling van 'minderheden' te bespeuren in de grondwet. Een eenvoudige meerderheid moet ook hier voldoende zijn (tenzij voor grondwetswijzigingen), ook al bestaat die een keer uit meer Vlamingen dan Walen, en een andere keer omgekeerd. Het begrip 'taalgroepen' moet op federaal niveau verdwijnen. Thema's waar de Franstaligen (of de Vlamingen) geen gewone meerderheid voor aanvaarden, moeten dan naar de deelgebieden verhuizen. Zonder dit eenvoudig maar helder principe van een volwaardige federale staat blijven we in hetzelfde bedje ziek, en kan het kibbelen en 'non' zeggen verder gaan, zij het dan over 'basissokkels'. En als blijkt dat er voor niets nog een gewone meerderheid aanvaardbaar is, dan blijft er niets anders over dan België te splitsen in twee of drie onafhankelijke staten, die dan zo gewenst een echte confederatie kunnen vormen.

Een volwaardige federale staat betekent niet alleen art. 35 van de grondwet uitvoeren en één man één stem, maar ook:
- het invoeren van een hiërarchie der wetten ('Bundesgesetz bricht Landesgesetz'), dus voorrang aan federale wetten
- geen procedures meer van belangenconflicten die men probeert op een politieke manier tussen de niveau's te 'arrangeren' met overlegbijeenkomsten, maar een Grondwettelijk Hof met de volle bevoegdheid om geschillen tussen de verschillende overheden te beslechten.

Niet direct daarmee verbonden, maar goed om tezelfdertijd in te voeren:
- het recht van de burgers en kandidaten op een daadwerkelijke rechtsbescherming van hun politieke subjectieve rechten op correcte verkiezingen, door toegang tot een rechterlijke toetsing van geschillen over de parlementsverkiezingen. België is een van de laatste 3 landen in Europa die dit niet kent. (Zie Matthias Storme: 'Scheiding der machten en effectieve rechtsbescherming')
- een ernstige controle op de partijsubsidies, zoals gevraagd door de Raad van Europa (zie: 'Partijen controleren zichzelf')

Daarover zou ik graag het standpunt van de Vlaamse partijen die voor een 'confederaal model' zijn horen, en heb het hen dan ook vandaag gevraagd.

Vlaanderen omvormen tot een deelstaat

Over de voltooiing van België tot federale staat schreef Walter van Gerven, prof. em. hoogleraar Rechten, KULeuven, Gewezen Advocaat Generaal Europees Hof van Justitie, al twee jaar geleden (18.02.08) een grondige en nog steeds actuele tekst.

Wat zegt grondwetsspecialist prof. em. Robert Senelle over 'confederalisme': "Wij Vlamingen moeten België ombouwen tot een echte federale staat, samengesteld uit deelstaten, zoals dat ook in Zwitserland, Canada, de Verenigde Staten en Duitsland het geval is. De onafhankelijkheid van Vlaanderen uitroepen, schept een heleboel internationale problemen die we kunnen missen als de pest, met name met de Europese Unie... Ik vind dat de N-VA een strategische fout maakt. Voortdurend spreken over een onafhankelijk Vlaanderen of over confederalisme heeft geen zin. Ze zouden beter alles inzetten op het definitief omvormen van Vlaanderen tot een deelstaat. Dat zou veel slimmer zijn, want het enige wat haalbaar is, en aanvaardbaar voor Europa." (Knack, 19.05.10).

Als N-VA 'incontournable' veel stemmen haalt, zal dat niet zijn omdat de kiezer wenst dat Vlaanderen zijn onafhankelijkheid uitroept, of om een of ander schimmig 'confederalisme' in te voeren, maar om de Belgische augiasstal op te ruimen en te vervangen door een veel efficiënter en veel goedkoper echt en volwaardig federaal België, met ook een veel efficiëntere en veel goedkopere Vlaamse deelstaat. (Recent uitvoerig behandeld in 'Voor een federaal België: stem N-VA... (een strategische stem) ?' 21.05.10)

Want de toekomstige kiezer, toch volgens een opiniepeiling van TNS-Dimarso, heeft er blijkbaar geen probleem mee dat N-VA een 'stategische fout' maakt, of zogenaamd 'warrige doelstellingen' heeft, of 'dubbelzinnig' is, zoals CD&V, Béatrice Delvaux en vele anderen haar verwijten. CD&V onderzocht bij 10.000 Vlamingen hoe ze tegen België aankijken. Niet minder dan 84,6 procent van de ondervraagden zegt 'neen' op de vraag 'Vindt u dat België moet worden opgedoekt?'. Dus zouden er, statistisch gezien, slechts 15,6% voor N-VA 'mogen' stemmen. Toch geven vandaag 26% te kennen voor N-VA te zullen stemmen, heel wat meer dan op CD&V, die onder de 20% zakt. Dus zijn er dan weer, statistisch gezien, 10,6% die voor N-VA stemmen, 'ondanks' hun separatistisch en dubbelzinnig discours. Dat lijkt logisch, gezien Bart De Wever uitgaat van een langzame verdamping van België. Om tot een verkeerdelijk 'confederaal' genaamd België te komen, een volwaardig federaal land dus, zijn er veel meer kiezers die vertrouwen dat N-VA daarin slaagt dan andere partijen. (Noot: zoals ik eerder schreef, had en heb ik geen enkele affiniteit, laat staan enige band met de partij N-VA, maar is het mijn persoonlijke analyse van de politieke situatie: wie België wil redden, moet op een partij stemmen die de augiasstal durft en wil opkuisen.).

Of een Belgisch compromis?

Als er bijna niets meer gevonden wordt op federaal niveau dat kan werken volgens het principe van een volwaardige federale staat (één man, één stem), kan men wellicht een surrealistisch compromis à la belge bedenken: zonder over te gaan tot de splitsing in onafhankelijke staten, België volledig inrichten alsof het een federatie is van onafhankelijke staten. Een confederatie, bestaande uit één enkele staat. Een unicum in de wereld: de confederale staat België. Een contradictio in terminis, die er in dit geval geen is.


Uitsmijter: over N-VA en Europa

Ik vind het pleidooi van N-VA voor een 'sterker Europa' wat triest, want zonder enige kritiek op het volstrekt ondemocratisch karakter van de Europese Unie. N-VA wil zelfs een administratie, de Europese Commissie, de macht geven om een afdwingbaar beleid te voeren, wat ze dan een 'democratisch kader' durft te noemen: "De N-VA wil aan de Europese Commissie een sterke rol toekennen als vertrekpunt voor een institutioneel en democratisch kader voor een evenwichtig sociaaleconomisch bestuur. De Europese Commissie moet in die zin ook het mandaat krijgen om afdwingbare sociaaleconomische doelstellingen vast te leggen in het kader van de Europese strategie 2020.... De N-VA wil een sterker Europa, dat niet alleen economisch maar ook politiek alsmaar sterker en eendrachtiger wordt. Europa moet zo veel mogelijk aan één zeel trekken, zowel binnen de EU als op het wereldtoneel. Vele uitdagingen van de toekomst kunnen we niet aan op het niveau van de lidstaten afzonderlijk. Daarvoor hebben we een sterk Europa nodig." (uit hun verkiezingsprogramma). Dat past natuurlijk in hun basisverhaal van 'een onafhankelijk Vlaanderen, lidstaat van een democratisch Europa'. Maar 'democratisch' koppelen aan Europa is een even grote contradictio in terminis als 'confederaal' koppelen aan een federaal België.
___________________________________________________________

De Wever in een interview in La Libre, za 22 mei '10:

Quel est votre objectif pour ce scrutin du 13 juin?

Il est très clair: le fédéralisme ne marche plus. Notre projet est clairement confédéraliste. La démocratie belge est scindée, on doit aller vers le confédéralisme, c’est à dire qu’on doit aller vers deux entités autonomes qui signent entre elles un Traité disant ce qu’elles font encore ensemble.

Deux “entités autonomes”, donc deux pays différents?

On doit inverser la logique actuelle. Quand on n’est pas d’accord en Belgique, tout reste unitaire. Il faut que cela soit l’inverse. Le fédéralisme, ce n’est qu’un euphémisme pour un pays qui est en train d’éclater lentement. Le confédéralisme, c’est se mettre d’accord pour dire: ce que nous n’arrivons plus à gérer ensemble, on le fait chacun de notre côté. On voit bien que chacune de nos deux démocraties est en train de se replier et que le critère de décision est devenu le paramètre francophone et le paramètre flamand. Il est devenu impossible de gérer ces deux démocraties.

Pour être transparent: vous voulez scinder le pays si vous en avez la possibilité?

Scinder le pays, c’est un grand mot. Il faut un Traité entre deux entités autonomes. Ma vision est celle-ci : les entités sont souveraines et on doit garder une certaine solidarité. Et pour nous, la scission de la sécurité sociale est absolument nécessaire si on veut conserver une solidarité. Aujourd’hui, la sécu ne garantit plus rien, ce sont des transferts d’argent qui n’aident pas la Wallonie à se redresser, c’est juste le contraire. Ils maintiennent la situation telle quelle...

Read more...

Engels spreken om België te redden?

De Open-VLD-jongeren willen in België het Engels als bestuurstaal toelaten. Ook in zakenkringen, waar bedrijfsvergaderingen nu al vaak in het Engels verlopen, hoort men regelmatig die verzuchting. Naarmate de aanwezigheid van eurocraten en lobbyisten rond Brussel toeneemt, zal ook uit die kring de roep om bestuursdeelname in hun “eigen” gebruikstaal sterker worden. Nu reeds wordt het Engels naast één van de landstalen op onze identiteitskaart gebruikt. Unitaire Belgische instellingen zoals de overheidsdiensten gebruiken niet het neutrale Latijn (als in het meertalige Zwitserland: Confederatio Helvetica) maar wel het opdringerige Engels in hun internetadres: fgov.be, “federal government”. Wat moeten de Vlamingen met die verleidelijke gemaksoplossing voor de Belgische taalproblematiek?



Een eerste overweging, maar een waaraan ik hier best niet teveel woorden besteed, is die van het zelfrespect. Daarin zijn Vlamingen volstrekt niet geïnteresseerd. Zo zouden inzake BHV de Vlamingen kunnen zeggen: “Natuurlijk gaan wij niet nog eens betalen om de grondwet te doen naleven, wij zijn niet gek.” Maar iedereen weet inmiddels dat de Vlaamse B-partijen. per se willen “onderhandelen”, d.i. ons laten pluimen om te krijgen wat ons rechtens gewoon toekomt. Inzake de bestuurstaal is het niet anders. Na onze lange taalstrijd zou het wel zeer vernederend zijn voor het Nederlands om zomaar ongevraagd baan te ruimen voor een vreemde taal. Dat ware een krasse blijk van onvermogen om onze eigen boontjes te doppen, maar hij komt eraan.

Soit, geen gedoe meer over dat kwalijk riekende zelfrespect. Tenslotte kunnen we met dat Engels juist in de taalstrijd ons voordeel doen. Paul Beliën raadt de Vlamingen die niet door Franstalige Brusselaars afgeblaft willen worden, al lang aan om in Brussel Engels te spreken. De ervaring leert dat een hooghartige Brusseles met bontmantel en schoothondje plots een toontje lager zingt wanneer ze niet het geblaf van les boches du nord hoort, maar de taal van de bevrijders. Goed, dat is een handige tactiek op het terrein, maar men moet die niet institutionaliseren.
Uit de geschiedenis weten wij dat een sterke natie die een zwakkere natie te hulp komt om een bezetter te verjagen, na gedane arbeid vaak blijft plakken. Het Engels binnenhalen zal ongetwijfeld het Frans een eind terugdringen, maar Brussel zal dan gewoon de zoveelste Engelstalige stad worden, niks geen “verrijking”, alleen more of the same. Het Nederlands zal er het meest onder lijden: geen Frans- of anderstalige zal nog de moeite doen om Nederlands te leren, en de nu zo populaire Vlaamse scholen in Brussel zullen door “international schools” verdrongen worden. Vlamingen die in de opwaardering van het Engels een binnenweg naar de terugdringing van het Frans zien, stevenen af op een teleurstelling.

Ook in het Vlaamse gewest zal de erkenning van het Engels als officiële taal het Nederlands schade toebrengen. Vandaag is het voorbarig om het Nederlands als bedreigd te zien, want zijn positie als bestuurs- en onderwijstaal is de beste verzekering voor overleving. Maar eens men naar het Engels kan overschakelen zonder daarmee een taalwet te overtreden, zal het hek van de dam zijn. Dan, eerder niet maar dan wel, wordt de voorspelling van wijlen François Mitterrand heel realistisch: het Nederlands zal als eerste taal onder de druk van het oprukkende Engels bezwijken.
De roep om het Engels vanuit Vlaams-belgicistische kringen leert ons ook iets over de funderingsmythe van België. Dit koninkrijk prees ooit zichzelf aan als bolwerk van persvrijheid en andere liberale verworvenheden. Nu meerdere muilkorfwetten in voege zijn en van de democratie nog nauwelijks een schaduw overeind blijft, hebben belgicisten een nieuwe rechtvaardiging voor het bestaan van deze staat gevonden in het multiculturalisme. Met zijn multilinguïsme zou België altijd al een voorafbeelding van de multicultuur geweest zijn, en die niet-homogeniteit moeten we koesteren.

Historicus Bruno De Wever, broer van, treedt dat verhaal bij. Hij pleit voor een herstel van tweetalige instellingen, met name bv. een fusie van de VUB (geesteskind van Vlaamsgezind communist Aloïs Gerlo) met de ULB. Waar dan plots iedereen tweetalig zou worden, zeker? Daarnaast ziet hij een rol voor het Engels in het herstel van de Belgische eenheid: “Het tweede luik van dit verhaal is het Engels, als oprukkende gemeenschappelijke taal. De vraag is nu of het Engels de polistaal kan worden. Dan kom je al wat dichter bij wat nu heel utopisch lijkt, namelijk dat er terug een Belgische pers groeit. Dan kunnen er, opnieuw via Brussel, weer Belgische partijen komen.” (Schamper, 10-5-2010)

Ziedaar het ultieme “weg met ons” op taalgebied. Wij Frans- en Nederlandstaligen zitten met de erfzonde van de taalstrijd en wij zijn gedoemd om daarin te blijven zolang wij aan onze taal vast houden. Pas als wij elk onze eigen taal verzaken, toch op politiek niveau, kunnen wij politiek samenwerken. Wat De Wever eigenlijk zegt, is: pas als ééntalige staat zal België normaal kunnen functioneren. Zeer juist gezien van hem, en eigenlijk een nieuwe variant op: “La Belgique sera latine ou ne sera pas”, in deze zin dat dit koninkrijk alleen als taalhomogene staat leefbaar is. Inderdaad, zoals John Stuart Mill reeds opmerkte, een moderne democratie werkt maar als haar bevolking voldoende homogeen is. De als antiflamingantisch bedoelde pleidooien voor het Engels bewijzen juist de nood aan taalhomogene bestuurseenheden en de mislukking van de multiculturele modelstaat België.

Read more...

De publieke geheime peiling van TNS Dimarso (Hoegin)

Actua-TV maakte woensdag meer details bekend van een «geheime» peiling, nadat De Tijd er eerder al over bericht had. De peiling, uitgevoerd door TNS Dimarso, werd besteld door Open Vld, sp.a en N-VA, en was oorspronkelijk niet voor publicatie bestemd. De resultaten waren echter zo spectaculair dat ze uiteindelijk tóch naar de pers gelekt werden, wat dan weer op zich voor speculaties zorgde over wie gelekt zou hebben, en waarom.

Behalve de scores van de verschillende partijen lekten ook de resultaten van een pop-poll uit, die Bart de Wever helemaal op kop plaatste. Verder beweert de VRT dat voor de peiling zo'n duizend Vlamingen ondervraagd werden en de foutenmarge 2,5% zou bedragen. Qua geloofwaardigheid betekent dit dat deze peiling waarschijnlijk één van de meest geloofwaardige is van de laatste jaren. Inderdaad, de opdrachtgevers hebben zulke tegengestelde belangen dat ervan uitgegaan mag worden dat de resultaten authentiek zijn, en niet gemanipuleerd of aangepast om bepaalde belangen te dienen of mediatiek goed te liggen. Bovendien is het aantal ondervraagden relatief groot vergeleken met wat we anders gewoon zijn. Ik denk daarom dat de resultaten van de peiling wel degelijk ernstig genomen dienen te worden.

Indien we de resultaten per partij overlopen, is het duidelijk dat voor een aantal van hen eigenlijk geen verrassende resultaten te noteren vallen. Voor CD&V, sp.a, Lijst Dedecker en Groen! liggen de resultaten in het verlengde van de trends van de andere peilingen van de laatste maanden. CD&V staat op een licht verlies, sp.a herstelt lichtjes, Groen! blijft stabiel, terwijl Lijst Dedecker gevaarlijk dicht in de buurt van de kiesdrempel komt. De verrassingen zitten bij N-VA, Vlaams Belang en Open Vld.

Het goede nieuws voor de N-VA is dat de partij over iets meer dan twee weken meer dan waarschijnlijk een stevige winst zal kunnen incasseren. Daar hoort echter ook slecht nieuws bij: de verwachtingen worden met 26% nu toch wel bijzonder hoog gelegd. Zoals Jan van de Casteele het uitdrukte: «Bart de Wever ‘verliest’ straks de verkiezingen als hij minder dan 100% haalt…», en ik kan me daar alleen maar bij aansluiten.

Net zoals de peiling goed en slecht nieuws bracht voor de N-VA, brengt ze slecht en goed nieuws voor Open Vld en Vlaams Belang. Het slechte nieuws is dat beide partijen het historisch slecht doen – of beter gezegd, het slecht blijven doen. Het mogelijk goede nieuws is dat er straks bij beide partijen een zucht van verlichting geslaakt zal worden als er alleen maar een licht verlies uit de stembus komt. Kwatongen beweren bovendien dat de voorzitter van de Open Vld, Alexander de Croo, niet eens rouwig zou zijn om een licht verlies.

Op basis van de resultaten van deze peiling werd ook een zetelverdeling voor het Vlaams Parlement berekend. Zo'n omrekening naar zetels laat het immers iets gemakkelijker toe uitspraken te doen over welke meerderheden nog realistisch zijn. Deze omrekening leverde in ieder geval één interessant resultaat op: een klassieke tripartite van christen-democraten, liberalen en socialisten zou in Vlaanderen ook in zetels niet meer op een meerderheid kunnen rekenen. Bovendien heeft een olijfboomcoalitie, waarover hardnekkige geruchten de ronde blijven doen, in Vlaanderen zelfs nog geen schijn van kans om een meerderheid te halen. De vraag moet dan ook gesteld worden of de schaamteloosheid waaraan Open Vld en vooral CD&V zich schuldig hebben gemaakt in de regering-Leterme II na 13 juni 2010 zal voortgezet worden. Het zou pijnlijk zijn indien zou blijken dat geen enkele van de partijen die zeggen de consensusdemocratie en het Belgische compromis zo hoog in het vaandel te voeren, er een probleem van maakt om als Vlaamse minderheid een Franstalige meerderheidsregering te ondersteunen en legitimiteit te verschaffen. Argumenten tegen het eenzijdig uitroepen van de onafhankelijkheid in het Vlaams Parlement door de Vlaams-nationalistische partijen bergen ze voortaan dan ook maar beter op.

Rest nog de vraag wie de resultaten van de peiling gelekt zou hebben – voor zover dat eigenlijk veel belang zou hebben. De beschuldiging van de N-VA aan het adres van de CD&V is alvast te gek voor woorden: zelfs al zou de CD&V de resultaten naar de pers gelekt hebben, dan nog moet iemand ze eerst naar de CD&V gelekt hebben. CD&V was namelijk niet één van de drie opdrachtgevers voor de peiling. Yves Desmet denkt dat de N-VA de peiling zélf gelekt zou hebben, maar zijn redenering lijkt me toch net iets te ver gezocht. Sp.a had weinig belang bij een publicatie van deze peiling, want ze vestigde de aandacht nog maar eens op de N-VA, en daarmee trouwens ook op een thema dat haar niet echt ligt. Blijven nog over: iemand bij TNS Dimarso zelf, of Open Vld, dat misschien kon hopen op deze manier enkele kiezers te recupereren. Wie het ook was: als het een tactische gok was, was het in ieder geval een bijzonder gewaagde gok. Vergeet ook niet: het kan natuurlijk ook gaan om iemand die gewoonweg zijn mond voorbij praatte. Eigenlijk is het al een wonder dat de peiling niet eerder gelekt werd, aangezien maar liefst drie politieke partijen de resultaten kenden. In Wallonië schijnt men er niet in te slagen een peiling geheim te houden zelfs als maar één partij over de resultaten beschikt…

Bijlage: Overzicht alle peilingen in Vlaanderen sedert 2004 (PDF).

Read more...

Lieve revolutie, liever evolutie

Vlaamse zelfstandigheid is een revolutionair project. Niet omdat haar voorstanders van zulk revolutionair temperament blijk geven of uit beginsel tegenstander van de geleidelijkheid zijn. Wel omdat zij per definitie een radicaal verschil betekent met de bestaande politieke structuren en met het soort beleid dat daarbinnen onvermijdelijk is.



In Dietse milieus doet het verhaal de ronde dat Lode Claes op visite bij koning Boudewijn de vraag kreeg waarom de Vlamingen, als ze zich in België toch zo achtergesteld voelden, daar als meerderheid zo weinig aan gedaan hadden. Zijn antwoord vergramde koningin Fabiola: “Dat ligt aan hun katholiek geloof. Protestanten zouden veel beter voor hun rechten opkomen.” Waarop Boudewijn het gesprek diplomatiek een andere wending gaf. Of dat een waar verhaal is, weet ik niet, maar de geponeerde stelling verdient onze aandacht. Is de eerloosheid van de Vlamingen het gevolg van hun religieuze aangehorigheid?

Het katholicisme kweekte van oudsher gehoorzaamheid en heeft daarmee bijgedragen tot de onmondigheid die Vlamingen van Hollanders onderscheidt. De protestanten vluchtten destijds naar de vrijheid; zij gaan als ketters wel naar de hel, maar inmiddels hadden ze hun nationale onafhankelijkheid gewonnen. Katholiek is wie zich destijds bij de Spaanse heerschappij neerlegde, liever dan zijn eeuwige zaligheid te verzaken. Blijkbaar is dat erfelijk, want nog steeds zijn de Vlamingen een volkje dat grommelt maar niet rebelleert.

Elders kunnen katholieken wél strijdbaar zijn, de Ieren bijvoorbeeld. Godsdienst kan dus maar een deel van de verklaring zijn. Een ander deel is dat, aldus Karel Dillen, “de Vlaming te volgevreten is” voor elk engagement dat enige opoffering vergt. De activiteiten van flamingantische organisaties bestaan vooral uit schranspartijen waar een vlammende rede als achtergrondgeluid dient bij de koffie met roomijs. “Vlaanderen vreet zich vrij.”

Nu is ouderwetse strijdbaarheid niet strikt nodig om een politiek doel zoals Vlaamse zelfstandigheid te verwezenlijken. Men zou het ook kunnen met slimheid, of met louter geluk, zoals in de fluwelen scheiding van Tsjechoslovakije. Daar was de situatie gunstiger: de Tsjechen hadden Slovakije niet nodig, en sentimentele gehechtheid was geen voldoende bezwaar tegen de redelijke argumenten pro scheiding. De Franstaligen zullen Vlaanderen niet zo gauw de vrijheid gunnen.

Zonder inspanning en zonder gunstige omstandigheden blijft nog de optie slimheid, maar waar in Vlaanderen hoopt men een strategisch meesterbrein te vinden? De communautaire geschiedenis leert dat de Vlamingen met hun gauw gevulde kinderhand niets van politiek begrijpen. Vlaamse onderhandelaars zijn bovendien niet eerlijk genoeg om een nederlaag bij haar naam te noemen, toch een voorwaarde om bij te sturen. Of om het van de positieve kant te bekijken: er is een levensgrote vacature voor een bekwame gids die de Vlaamse natie naar de bevrijding leidt.

Wie wordt de Vlaamse Ho Chi-minh? Komt de ster van het ogenblik, Bart De Wever, in aanmerking? Niet toevallig koos de Vietnamese leider in zijn nom de guerre als voornaam Chi-minh, “stralend van wil” of “helder van intentie”. Hij wist wat hij wou. Zijn strategisch vernuft was gericht op het verschalken van de vijand, niet op het in verwarring brengen van zijn aanhang met onduidelijke en wijzigende doelstellingen.

Nonkel Ho was niet bang voor het woord “revolutie”. Die term zegt niets over methoden, bloedige of zachtzinnige, maar louter over het resultaat: de vervanging van één politieke ordening door een andere, bv. van België door een Vlaamse republiek en een Franse région Wallonie. De Wever bezweert ons echter dat hij géén revolutie wil, alleen wat amendementen bij de bestaande orde. Mogelijk gaat achter die retoriek een schrandere strategie schuil die mijn petje te boven gaat,-- en dat van de militanten, die vrezen dat zij de beloofde kieszege met een verlies aan programmatische duidelijkheid zullen betalen. De inhoudloze banaliteit van zijn tot niets verbindende verkiezingsleuze, “Nu durven veranderen”, wijst in die richting.

Blijkbaar zijn Vlaamse politici uit op een hoger doel dan de behartiging van hun nationale belangen. Vroeger was dat hogere doel een plek in de hemel, vandaag is het een schouderklopje van de opiniehegemonen, die etiketten als “redelijk” en “extremist” uitdelen. Voor zo’n hoog goed wil je al wel eens je politieke doelstellingen opofferen. De Wever mag dan niet meer geloven in God (Die hem daarvoor gestraft heeft: in De Slimste Mens scheidde slechts één Spitaels-trefwoord hem van de zege, nl. Dieu), maar hij streeft nog steeds iets hogers na dan Vlaanderens vrijheid. Hij verwoordt de juiste kritieken op België, maar is hij bereid om het geschikte moment voor de bevrijding aan te grijpen?

Voorzitter Mao leerde ons: “Terugtrekken wanneer de vijand sterk is, aanvallen wanneer de vijand zwak is.” Welnu, België is zeer verzwakt: “La Belgique est devenue définitivement ingouvernable”, aldus Waals rattachist Paul-Henry Gendebien (RTBF-debat, 23 mei). Hij ziet het uur gekomen voor de aanhechting van Wallonië bij Frankrijk. Dat zal zich graag over Wallonië ontfermen en zijn deel van de Belgische staatsschuld overnemen, maar slechts eenmalig, want vervolgens zal het financiële discipline opleggen. Om dat schrikbeeld op afstand te houden verkiezen de Waalse machthebbers zolang mogelijk de Vlamingen uit te melken. Gendebien stelt nu dat die formule niet langer vol te houden is: willen of niet, België barst. Tijd dus voor de Vlaamse genadeslag.

Ik vrees echter dat hij de Vlamingen overschat, en dat die wel degelijk bereid zijn om alles te slikken, inbegrepen slecht bestuur en verarming, om toch maar het brandmerk van “extremist” of “separatist” te ontlopen en hun eeuwige zaligheid of althans het zaligmakende keurmerk “gematigde” te verdienen. Gendebien maakt meer kans dan eender welke Vlaming om de vader van de Vlaamse republiek te worden.

Read more...

Voor een federaal België: stem N-VA ... (een strategische stem) ?

De lichtbak BHV verblindt de Vlamingen voor belangrijker onderwerpen, zoals herziening van de financieringswet en het afwerken van de staatshervorming. Wellicht liggen de Franstalige partijen ook mede daarom zo dwars bij BHV? Want zolang beide andere thema's niet prominent aan bod komen en tot nieuwe afspraken leiden, lopen de transferts onveranderd verder. De tijd van loodgieterij is voorbij, en een grondige hervorming van dit land is nu dringend nodig om ons 'Griekse toestanden' te besparen. (Aanvulling: prof. Senelle over een Belgische federale staat).


Ach, BHV! Er woont niet een Franstalige (of anderstalige) minder in Halle-Vilvoorde als het kiesarrondissement BHV wordt gesplitst. Franstaligen kunnen dan kiezen op dezelfde Franstalige lijsten in heel Vlaams-Brabant, in plaats van voor Franstalige Brusselse kopstukken die in BHV opkomen. Een 'randprobleem' dus voor de Vlamingen, in tegenstelling tot de Brusselse Franstalige boegbeelden van vooral MR/FDF en CDH, die hun politiek soortelijk gewicht ernstig zien dalen door minder stemmen. De splitsing is de logische consequentie van de indeling van dit land in Gewesten en Gemeenschappen, nog los van een arrest van het Grondwettelijk Hof. Maar is dit al de herrie er rond waard? In de huidige context van blokkeringen en alarmbelprocedures is de splitsing alleen te bekomen mits 'compromissen' die de hele opzet onderuit halen, zoals in de praktijk blijkt. (Inschrijvingsrecht, bevoogding van de faciliteitengemeenten, enz..). En toch fixeert men zich in 'Vlaamsvoelende kringen' nu al jaren als konijnen voor een lichtbak op dit onderwerp. Terwijl de herziening van de financieringswet en een afwerking van de staatshervorming voor ons aller welvaart veel belangrijker is. De splitsing van BHV moet daarna als een rijpe vrucht vallen, als die onderhandelingen goed gevoerd worden.

Dehaene: 'totaal onvoldoende'...

De tegeneisen van de Franstalige partijen tonen dan weer aan dat ze nog steeds de indeling van België in Gewesten en Gemeenschappen niet hebben verteerd, laat staan aanvaard, en verder rechten eisen voor de Franstaligen, minstens in de 'Péripherie Bruxelloise', die liefst zo groot mogelijk moet zijn. Want niet alleen Maingain wil meer Lebensraum voor la francophonie, ook Milquet e.a. willen dat nog steeds uitdrukkelijk. 'Les gens' blijven meer 'sol' eisen. Men was zogenaamd 'op een zucht van een akkoord over BHV'? Eerder op meer dan een maratonafstand. Milquet blijft er op hameren dat 'om sociologische en geopolitieke redenen' er een aaneensluitende sol francophone moet komen. Brussel mag niet omsingeld (!) blijven door Vlaanderen. Daarom moet terrain flamand veroverd worden voor les gens. (Zie verder, haar interview in Le Vif). Heet zoiets eigenlijk geen oorlogsverklaring? Reynders zegt niets anders. Tijdens een debat met Di Rupo op RTL-TVI, woensdag 19 mei, verklaarde hij dat het voorstel van Jean-Luc Dehaene onevenwichtig en totaal onvoldoende was. Volgens hem is het de hoogste tijd dat de waardigheid van de Franstaligen wordt gerespecteerd: er moet een oplossing komen voor de drie niet-benoemde burgemeesters in de Vlaamse rand, Brussel moet uit zijn 'carcan' worden gehaald en de Franse Gemeenschap moet ook bepaalde Franstaligen in Vlaanderen kunnen bedienen. Ook voor Di Rupo was het voorstel van Dehaene onvoldoende, maar hij was iets voorzichtiger in zijn uitspraken dan in het verkiezingsprogramma van de PS verwoord (zie verder). Voor de MR/FDF gaat het natuurlijk om veel meer Franstalige stemmen in Vlaams-Brabant dan voor de PS. Welke Vlaming hangt dit 'respect voor de waardigheid van de Franstaligen' de keel niet uit? Tonen ze enig respect voor de waardigheid van de Vlamingen met hun gebieds- en taaleisen?

De rol van Milquet

"In Vlaanderen beseft men onvoldoende de rol van CDH en Milquet,' schrijft prof. Hendrik Vuye. "Vlamingen zien CDH ten onrechte als het Franstalige zusje van CD&V. Niets is minder waar. CDH is een linkse partij, veeleer het kleine zusje van de PS.... De linkse standpunten van Milquet gaan gepaard met een uitstekende verstandhouding met Di Rupo. Vandaar dat Milquet in 2007 halsstarrig weigerde een coalitie te vormen zonder de PS. Dit was voorspelbaar. In 2007 blokte Milquet de staatshervorming af met een irrationeel ‘non'. In 2010 was het niet Maingain (FDF), maar wel CDH-woordvoerder Michel Konen die als eerste de radiostilte doorbrak: de voorstellen van Dehaene waren ‘totalement insuffisantes'. Toen Dehaene zijn voorstellen op tafel legde, stelde Milquet een lijstje op met plussen en minnen. Het lijstje met minnen was zo indrukwekkend dat Dehaene er de brui aan gaf. Niet Maingain of De Croo, maar wel Milquet torpedeerde de voorstellen-Dehaene. Milquet is eenvoudigweg niet bij machte om een compromis te sluiten. Dit bewees ze in 2007 en in 2010.... Het is niet Maingain met wie geen land valt te bezeilen. Zeker, hij is een hardliner, maar in het verleden hebben Maingain en zijn partij al communautaire akkoorden gesloten. Zolang Milquet echter een extreem standpunt inneemt, kan Maingain geen toegevingen doen... Wat biedt de toekomst? Milquet lanceert haar campagne onder de slogan ‘L'union fait la force'. Niet toevallig alleen in het Frans. Voor Milquet zijn alleen Franstaligen goede Belgen. Het grote gelijk van Milquet! Haar België is het Franstalige België van 1830. Ze beseft niet dat ‘la Belgique de papa' al lang vervlogen is. Evenmin beseft ze dat haar halsstarrige houding regelrecht naar separatisme leidt." (Hendrik Vuye, Hoogleraar Staatrecht Universiteit Namen, in een opiniestuk in De Standaard, 15.05.10 'Op weg naar separatisme met Joël Milquet?')

Federale loyaliteit?

Men hoeft Hendrik Vuye niet te geloven, de uitspraken van Joëlle Milquet spreken voor zich. Ze is zogenaamd 'al altijd' voorstander van een 'evenwichtige' staatshervorming geweest. ('Moi, j'ai toujours dit "oui" à une réforme de l'Etat équilibrée'. La Libre, 3 mei '10). Het is maar wat zij 'evenwichtig' noemt natuurlijk. In dat zelfde interview in LLB zegt ze dat men alles moet doen om Vlaanderen gematigd te doen stemmen. ('On doit tout faire pour que la Flandre vote de façon modérée'). Met haar interview over 2 blz. in Le Vif/L'Express van 07 mei 2010 doet ze er wel alles aan om dit niet te laten gebeuren. (Titel: 'Elargir Bruxelles, c'est une nécessité géopolitique'). Daarin zegt ze een absolute verdedigster van de uitbreiding van Brussel te zijn. Strategisch is het nodig dat Wallonië een gemeenschappelijk grens heeft met Brussel. Kraainem en Wezembeek-Oppem maken 'sociologisch' deel uit van Brussel, en dus is het 'logisch' dat het Brussels gewest uitgebreid wordt met die gemeenten, die 85% Franstalige inwoners tellen. Met een nieuw argument: het is logisch dat de hoofdstad van België niet alleen een grens heeft met een van de twee grootste gewesten in het land, maar ook met het andere. Voor haar allemaal 'logisch'. Van federale loyaliteit heeft mevrouw Milquet blijkbaar nog niet gehoord, noch van het eerbiedigen van de afgesproken grenzen binnen federaal België. Hoe denkt Madame 'L'union fait la force' - ook de meest gematigde - Vlamingen nog warm te kunnen maken voor une 'réforme institutionnelle avec la préservation de la solidarité interpersonnelle et notamment de la sécurité sociale", als ze gebied wil inpalmen van diegenen waarvan ze 'solidariteit' eist? Vindt ze het 'logisch' dat iemand nog aan tafel gaat zitten, nadat zijn 'gesprekspartner' aankondigde dat hij een stuk van zijn gebied wil veroveren?

Helaas kan dat natuurlijk wel, als Vlaamse partijen daarover willen 'onderhandelen', zoals CD&V nu aankondigt. Want CD&V wil 'Nooit opgeven'. "Telkens wanneer anderen de tafel verlieten en de dialoog lieten vallen, hebben wij die weer op gang getrokken", zei voorzitster Marianne Thyssen gisteren op de 'kandidatendag' van haar partij. "Er moet een staatshervorming komen en dialoog is de enige manier om er te geraken. Wij zullen de dialoog nooit opgeven. Wie een col wil beklimmen kan niet stoppen onderweg." (DS 15.05.10). Toekomstig CD&V senator Rik Torfs zit helemaal op die lijn. Torfs vindt het niet nodig om een akkoord over de staatshervorming en BHV te hebben vóór de start van de nieuwe regering. Hij wil een tijdslijn opstellen voor onderhandelingen, zonder exacte deadline. Torfs: ‘We mogen niet wachten op een definitief akkoord vooraleer de regering van start gaat, want dan missen we op sociaal en economisch vlak de boot in moeilijke tijden'. (Tijdens een chatsessie op De Standaard Online met Siegfried Bracke (N-VA), 18.05.10). Wie zo de verkiezingsstrijd ingaat, legt al vooraf zijn hoofd op de kapblok natuurlijk, want hij gaat verder in de stijl van de compromissen die al tientallen jaren afgesloten worden, en meteen de kiem legden voor nieuwe conflicten.

Een grondige staatshervorming

De tijd van loodgieterij is voorbij, het is meer dan dringend tijd om dit land grondig te hervormen. Zoniet gaan we gegarandeerd 'Griekse toestanden' tegemoet. Hierbij moet men echter 'het communautaire' niet allemaal op één hoop gooien, maar er genuanceerder naar kijken om duurzame oplossingen te bereiken. Men kan 'het communautaire' in drie afzonderlijke luiken opdelen, waar toch even nader moet op ingegaan worden, ook al wordt dit hierdoor een iets langer artikel:

1. de 'grenskwestie'

De afgebakende grenzen zijn nog steeds een twistpunt. We zijn er nog ver van af dat deze aanvaard worden. Wat Milquet en Reynders hierover vinden, las u hiervoor. Maar ook de PS eist in haar verkiezingsprogramma "een versterking van de rechten van de Franstaligen in de 'periferie' en in Voeren (!, u leest goed: in Voeren...), de benoeming van de drie 'democratisch verkozen' burgemeesters en de goedkeuring van het minderhedenverdrag." De 'grenskwestie' heeft niets met transferts te maken (tenzij evt. de overheveling van de rijke faciliteitengemeenten naar Brussel, om daar meer geld in het bakje te krijgen), maar alles met federale loyaliteit. Dat kan en hoeft niet met geld afgekocht te worden. 'Onderhandelen' over de splitsing van BHV en 'rechten' toekennen aan de Franstaligen in Vlaanderen is tegemoet komen aan de negentiende eeuwse eis dat de 'upperclass' van Franstaligen zich overal 'comme chez soi' moet kunnen voelen. Ook nog eens gebied willen inpalmen, is kolonialisme. Daar is slechts één antwoord op: ofwel aanvaarden ze volmondig en onbeperkt de indeling in Gewesten en Gemeenschappen (met hun territoriale grenzen), en wordt er vrede gesloten, ofwel veroorzaken zij het besluit dat we geen 'landgenoten' zijn, en moet het land ontmanteld worden, zodat de grenzen geëerbiedigd moeten worden. Pas als de Franstaligen echt vrede willen sluiten, kan gesproken worden over een culturele overeenkomst tussen de beide taalgemeenschappen. Op basis van gelijkwaardigheid en wederkerigheid kan dan aan 'culturele faciliteiten' gedacht worden, of de gemeenschappelijke organisatie van meertalig onderwijs in Brussel. Maar eerst moeten aanspraken op gebiedsverovering en inmenging in het Vlaams gewest voorgoed van de baan zijn. Zoniet: 'bye bye Belgium'. Zo simpel zou dat moeten zijn, anders slepen we die rommel nog generaties lang mee. A la limite kan men een hogere financiering van onze gemeenschappelijke hoofdstad toezeggen ('een 'klontje suiker'..) tegen de afschaffing van de faciliteiten, maar dan alleen nadat Brussel grondig gerationaliseerd is.

Franstalige schrijver Vincent Engel: "We bereiken ook niets zolang we BHV niet hebben geregeld en van houding zijn veranderd. De verantwoordelijkheid voor deze nutteloze verkiezingen ligt niet alleen bij de Open VLD. In het Franstalige deel van het land kunnen ze de schuld gemakkelijk op de Vlaamse ultimatums afschuiven, maar ik kan de woede begrijpen die sommigen in Vlaanderen voelen bij de eensgezindheid van de voorzitters van de Franstalige partijen, die op een zeer rustig schoolmeesterstoontje beweren dat ze natuurlijk vóór onderhandelen zijn, maar dat er tijd nodig is. En ondertussen gooit Olivier Maingain (FDF), die beslist net zo schadelijk is voor de democratie als de meest extremistische voorstanders van Vlaamse onafhankelijkheid, olie op het vuur. De Franstalige verloedering beantwoordt aan de Vlaamse 'ultimatums': BHV had al lang geregeld moeten zijn. Ik heb veel over dit dossier geleerd sinds ik in deze krant mag schrijven. Naar mijn mening vereist de splitsing geen enkele compensatie, wat niet wil zeggen dat er geen zeer brede discussie over de staatshervorming moet plaatsvinden." (DS 18.05.10: 'Elke dinsdag komt er in de 'Chronique Francophone' een gezaghebbende Franstalige stem aan bod').

2. herziening van de financieringswet: de kern van het probleem!

De tegenstelling tussen 'zich met de echte problemen van de mensen bezig houden' versus 'de communautaire problemen', die dan maar in de koelkast moeten verdwijnen, is een valse tegenstelling. Zowel Di Rupo (LLB, 03.05.10) als Milquet zegden nog recent dat de vorming van een regering 'van nationale eenheid' een mogelijkheid is, die zich dan met die 'echte problemen' zou bezig houden, terwijl er (weer eens) parallel een of andere 'onderhandeling' zou zijn voor de 'communautaire' problemen. (Milquet, LLB 30.04.10: "Après les élections, le cdH plaide pour un gouvernement purement socio-économique, et pour que la réforme de l'Etat soit gérée parallèlement"). Ondertussen lopen de transferts natuurlijk onverminderd voort, en dat is natuurlijk ook mee de bedoeling van het laten aanslepen van een akkoord. De analyse van marktonderzoeker Jan Callebaut is net omgekeerd: "voor je de echte uitdagingen zoals pensioen kan oplossen, moet je door een harde communautaire laag." (DS 15.05.10). Etienne De Callataÿ, hoofdeconoom van Bank Degroof: "Ik heb, misschien als enige Franstalige, begrip voor de strategie van Open Vld. We moeten dringend België sociaaleconomisch bijspijkeren, maar dat kan pas als er communautaire vrede komt. Want België heeft op dit moment niet de slagkracht om te doen wat nodig is voor de economie. Dat structureel probleem moet van de baan en mag geen jaren meer aanslepen. Dan worden we wel het Griekenland aan de Noordzee. Maar dat gevoel van hoogdringendheid is verrassend genoeg te weinig aanwezig in de politieke klasse." (In Knack, 29.04.10).

Bij de 'slagkracht die nodig is' komt men onvermijdelijk terecht bij de 'bijzondere financieringswet', die de financiering van Gewesten en Gemeenschappen (G&G) regelt. Hierover wordt meestal versluierd en in het algemeen gesproken, zo van dat die 'moet herzien worden'. Over die 'herziening' moet men liefst veel duidelijker zijn, want ze moet grondig gebeuren, en zal er moeten toe leiden dat ook de G&G beduidend minder uitgeven, of er bevoegdheden overgedragen worden zonder één euro bijkomend geld. Vandaag heeft men aan de ene kant een federale overheid die cheques uitschrijft voor de G&G, volgens een zeer complex kluwen van verdeelsleutels, en daarna te weinig over houdt om pensioenen en sociale zekerheid te blijven betalen, en aan de andere kant staan ontvangende G&G, die geld kunnen uitgeven zonder zich erg om de budgetaire situatie van België als geheel te bekommeren. Ruim 36 van de 90 miljard euro die de federale overheid aan inkomsten int, stroomt naar de gewesten en gemeenschappen. "Met 69% (cijfers 2007, 70% in 2008) van de ontvangsten van G&G die afkomstig zijn van de federale overheid, kunnen we spreken van een zogenaamd chequeboek federalisme: de federale overheid betaalt, de G&G geven uit. De geringe fiscale bevoegdheden voor de deeloverheden leiden aldus tot een zachte budgetbeperking, ook wel eens omschreven als een situatie van transferafhankelijkheid." (De impact van de staatshervorming van 2001 op de overheidsfinanciën Een illustratie van het Belgisch chequeboekfederalisme Vives Beleidspaper n°6, april 2009 Koen Algoed)

Vooral de Gemeenschappen (bevoegd voor onderwijs) hebben hun deel van de koek op zijn minst weten te 'stabiliseren', en volgens Koen Algoed zijn zij er de hoofdverantwoordelijken voor dat de federale schatkist geen spaarpot kon aanleggen: "Het zijn vooral de Gemeenschappen die dankzij de staatshervorming van 2001 hun toekomstige dotaties in % van het BBP meer dan hebben gestabiliseerd en aldus (nog maar eens) een spaarpot voor de federale overheid hebben uitgeschakeld. (De staat van onze staat(sfinanciën) Koen Algoed (HuBrussel en Vives KULEUVEN), 10 juli 2009. Vives Beleidspapier nr 10)

Niet alleen lopen de G&G met een heel stuk van de koek weg, maar ook binnen de federale begroting zijn er groeiende uitgavenposten: voor rente op de staatsschuld, en onder Verhofstadt II kwam er een wet die de uitgaven voor de gezondheidszorg elk jaar met 4,5 procent (!) laat stijgen, bovenop de verhoging voor de inflatie. Daardoor gaat b.v. nu al 13,3 miljard van het federaal budget naar de 'alternatieve financiering' van de sociale zekerheid (tien jaar geleden was dit slechts 3 miljard miljard euro). Dat is allemaal niet vol te houden, en dus moet de grove borstel bovengehaald worden om te besparen. De G&G, en de van hen afhangende besturen (provincies en gemeenten) hebben steeds meer personeel in dienst genomen. Het Rekenhof berekende dat de Vlaamse ambtenarij sinds 2004 met 10% groeide. Maar de pensioenen hiervoor komen wel ten laste van het federaal budget. Laat bijvoorbeeld de deelstaten de pensioenen van hun ambtenaren betalen. Op die manier hevelt men een factuur van 5 miljard euro over van de federale regering naar de deelstaten. Die moeten dat geld dan vinden en de tering naar de nering zetten. De huidige dotatiefinanciering heeft andere perverse effecten. Het verticaal solidariteitsmechanisme dat bijkomende dotaties voorziet voor een regio wiens per capita opbrengsten uit de personenbelasting lager liggen dan het nationaal gemiddelde, is geen stimulans voor het Waalse Gewest om de tewerkstellingsgraad te verhogen. Wanneer Wallonië economisch convergeert naar Vlaanderen door een hogere tewerkstelling, dalen in Wallonië op basis van de financieringswet de budgettaire middelen. Zou u een politiek voeren die tot minder inkomsten leidt?

De staatsfinanciën zijn te complex om ze in het bestek van een artikel in extenso te behandelen. Maar het mag duidelijk zijn dat elke entiteit de broeksriem hard moet aanspannen, willen we inderdaad niet in 'Griekse toestanden' terecht komen. Daar heb ik en vele anderen al tot den treure toe over geschreven: de Belgische overheid zou dezelfde diensten kunnen leveren met 10 miljard minder uitgaven, België is het enige land in Europa waar het aantal ambtenaren de jongste tien jaar aangroeide, met 87.000 mensen ofwel 12,2 procent, België is het enige ontwikkelde land ter wereld waar de loonuitgaven voor het bestuur tussen 1995 en 2007 nog stegen, een internationale vergelijking van de OESO leert dat België al jarenlang bij de koplopers qua toename van het volume regelgeving zit, enz., enz. (Zie b.v. het artikel 'Hogere pensioenen door minder overheidskosten'). Een staatshervorming omvat dus als belangrijkste luik de herziening van de financieringswet, met zeer forse bezuinigingen voor iedereen.

3. Omvormen van de staat tot een echt federaal land

"Het centrale thema voor ons is de vraag hoe we tot structuren kunnen komen die werken in plaats van blokkeren, zodat de Vlaming het beleid kan krijgen waar hij recht op heeft", zeg N-VA-voorzitter Bart De Wever. "Niets werkt nog vandaag. Of het nu gaat over migratiebeleid, justitie of arbeidsmarkt, telkens stoten we op dezelfde problemen. Je moet al ziende blind zijn om niet te beseffen dat een staatshervorming nu echt nodig is." Een staatshervorming die alleen moet leiden naar een beleid 'waar de Vlaming recht op heeft', dat is veel te eng. We hebben een staatshervorming nodig die leidt tot een veel efficiënter bestuur, met veel minder dan 56 ministers en 60 kabinetten (met 2.500 medewerkers), met als summum een Duitstalige Gemeenschap van 75.000 inwoners met 4 ministers, 9 burgemeesters en tientallen schepenen. Met een Brussel Gewest van 19 gemeenten, 17 regionale en pararegionale instellingen, VGC, COCOF en GGC, 89 volksvertegenwoordigers (1 op 11.200 inwoners!). Daar moet dus de grove borstel gebruikt worden: fusie van de gemeenten in Duitstalig België en in Brussel. Brussel moet veel efficiënter en goedkoper kunnen werken met hoogstens een zestigtal gemeenteraadsleden, zonder ministers. maar met een aantal schepenen. Dit zijn thema's die samenhangen met een staatshervorming, want meestal moet de grondwet hiervoor gewijzigd worden, maar meteen ook zuiniger bestuur opleveren. Men hoort wel zeggen:'Vlaanderen doet het met negen ministers, en het zijn 'de anderen' die moeten rationaliseren, daar hebben 'wij' niets mee te maken'. Door het ingewikkeld kluwen van de financieringswet betalen we allemaal mee aan dit waterhoofd, en aan de staatsschuld. Er moet dus een grondige schoonmaak komen bij alle niveau's, naast een veel, veel grotere budgetaire verantwoordelijkheid van elk niveau voor zijn uitgaven. Dan zal wellicht vanzelf het mes gezet worden in alle waterhoofden?

Bij die staatshervorming moet België eindelijk werk maken van de voltooiing tot een volwaardige federale staat: afspreken wat 'nationaal' blijft, en al de rest (de residuele bevoegdheden) overhevelen naar de deelgebieden. Alle alarmbelprocedures en belangenconflicten moeten hierbij worden afgeschaft. Eén afgevaardigde heeft één stem in het federaal parlement, een veto van Franstalige ministers kan niet meer. Elke Belg is gelijk voor de wet. Thema's waar de Franstaligen geen gewone meerderheid voor aanvaarden, moeten dan naar de deelgebieden verhuizen. (Zie het artikel 'Walter van Gerven: voltooi de staatshervorming van België tot een federale staat')

Wat en vooral wie, na de verkiezingen?

‘De socialisten hebben de sleutel’, is de titel van het interview met marktonderzoeker Jan Callebaut in DS van 15.05.10. Of de PS geneigd is iets aan de financieringswet te veranderen, daar mag zeer sterk aan getwijfeld worden. Wat nu 'binnen' is, is verworven recht, zelfs als dat een hypotheek legt op de volgende generatie. Want wat is het standpunt van voorzitter Elio Di Rupo: "Natuurlijk moeten we denken aan onze kinderen, maar de mensen leven hier en nu. We gaan de mensen van hier en nu niet opofferen in de naam van je ne sais quoi, nog een economisch probleem, nog een bankenprobleem. ... Uw dienaar heeft destijds gestreden tegen Karel De Gucht en anderen om de stijging van 4,5 procent van het budget voor gezondheidszorgen in de wet vast te leggen. We gaan dat niet kapot laten maken. We gaan wel geld dat niet gebruikt wordt, kapitaliseren in een toekomstfonds. Zo zorgen we voor later. Het is dus een leugen dat we door die 4,5 procent stijging aan om het even wat geld uitgeven. .. Wij hebben altijd een belastingverlaging verdedigd voor de laagste inkomens. Maar mensen die 200.000 euro per jaar verdienen, wat kan mij dat schelen dat die 75 procent belastingen moeten betalen." (Interview DS, 14 sept '09). Een mogelijke toekomstige eerste minister, die zegt dat het hem niet kan schelen dat inkomsten voor 75% afgepakt worden. Daar klinkt niet naar veel besparingswil.

Volgens kersvers VLD-voorzitter Alexander De Croo wil Open VLD alleen in een regering die echte hervormingen doorvoert en eerst een politiek akkoord over de staatshervorming afspreekt. "We mogen niet dezelfde fout maken als in 2007, anders zijn we weer vertrokken voor jaren van palaveren." Hij meent zelfs (op de RTBF-radio, 17.05) dat het "perfect mogelijk moet zijn voor 1 september een politiek akkoord te sluiten over de grote lijnen van een staatshervorming en een oplossing voor het probleem Brussel-Halle-Vilvoorde". En Charles Michel (MR) zegt nu dat "alle Franstalige partijen nu beseffen dat een diepgaande staatshervorming niet alleen onvermijdelijk is maar ook wenselijk." Wat hem betreft moet het een grote zijn, en meteen ook de laatste. "We moeten het land zo ingrijpend en diepgaand hervormen dat België zijn definitieve vorm krijgt."

Is het echt zo dat 'alle Franstalige partijen' voor een diepgaande staatshervorming zijn? En over welke staatshervoming hebben we het dan? De PS zegt bereid te zijn te spreken (discuter..) over hervormingen die de stabilisatie van het land beogen, waarbij de federale staat de rechten en vrijheden van elkeen respecteert en waarbij de 'interpersonele solidariteit' moet behouden blijven. CDH wil wel de transferts van bevoegdheden die al vorige jaren besproken werden aanvaarden (de zogenaamde 'borrelnootjes') en wil de financieringswet wijzigen, maar ook alleen maar weer in zoverre ze de interpersonele solidariteit behoudt, en .. de rechten van de Franstaligen vrijwaart (wat dat ook mag betekenen). Bevoegheidsoverdracht naar G&G is bespreekbaar, voor zover er voldoende geld meekomt. Fiscale concurrentie tussen de G&G is uitgesloten als ze nadelig is voor de ontwikkeling van het zuiden van het land. (En dus blijkbaar alleen maar dan..).

Zullen de liberalen er wel bij zijn, bij de volgende regering? Er is veel kans dat Franstalig België, met een sterke PS, samen met CDH en Ecolo bepalen wie er zal mogen regeren, en als ze enkele Vlaamse partijen bereid vinden om voor 'het staatsbelang' te kiezen, desnoods weer een regering op de been zouden kunnen brengen met een minderheid aan Vlaamse kant. De MR werd vorig jaar al door PS en CDH uit de regionale regeringen gewipt, en Ecolo sloot er zich dan uiteindelijk bij aan. Ook in Vlaanderen kwam de VLD in de oppositie terecht. Hetzelfde kan zich opnieuw voordoen na de federale verkiezingen. Zeker nu de VLD een 'Letermeke' doet en zegt 'wij treden niet toe tot een regering zonder voorafgaand akkoord over een grondige staatshervoming'. Dan maar niet, zal de tandem PS/CDH zeggen, wij doen het wel zonder u. Geen staatshervorming, geen herziening van de financieringswet, alleen een 'regering van nationale eenheid'. Daar heeft Torfs ook niets tegen. Vergeet niet dat Di Rupo de huidige generatie niet wil 'opofferen', en wat de volgende betreft, zijn kinderen zeker de minste van zijn zorgen. Après nous le déluge..

Wie zijn de extremisten?

"Voor deze campagne lanceerden onze tegenstanders een nieuw officieel anti-n-va-modewoord, dat u nog regelmatig herhaald zult horen: n-va is “extremistisch”. De Belgische overheid is de derde meest verspillende ter wereld. Maar dringend werk willen maken van efficiënt bestuur is blijkbaar extremistisch. De concurrentiepositie van onze bedrijven kreunt onder torenhoge belasting op arbeid. Terreinverlies is er niet alleen tegenover de (Aziatische) groeilanden, maar ook tegenover omringende regio’s (Noord-Rijnland-Westfalen, Nederland, ...). We hebben zowat de hoogste belastingen ter wereld —  in totaal roomt de overheid de helft van het bruto binnenlands product af  — maar we krijgen er bitter weinig voor terug. Uitkeringen en pensioenen zijn niet bijster hoog, en nog dreigen ze onbetaalbaar te worden. Onze jobs, onze welvaart en ons welzijn kreunen onder het Belgisch immobilisme. Ondertussen loopt de staatsschuld op. Die problemen willen aanpakken, is zowaar extremistisch. Justitie dient dringend hervormd te worden. Stefaan De Clerk (cd&v) schreef een sterke hervormingsnota, met de juiste oplossingen. n-va wilde daar, vanuit de oppositie, graag aan meewerken. Eind vorig jaar bleek dat die juiste oplossingen één voor één door Franstalige veto’s werden afgevoerd: geen eenheidsrechtbank, geen integraal management, geen hervormd tuchtrecht voor magistraten (herinnert u zich nog De Tandt?), geen betere justitie. Daar geen genoegen mee nemen, is —  jawel  — extremistisch... Het asiel- en migratiebeleid, of het gebrek eraan, brengt enorme problemen met zich mee, zeker als inburgering uitblijft. Dat aanklagen? Extremistisch! Structurele oplossingen zullen slechts mogelijk zijn met een aangepaste staatsstructuur, met meer autonomie voor de deelstaten: dát is alvast duidelijk geworden. Op papier pleiten de meeste Vlaamse partijen daar dan ook al lang voor. Kris Peeters (cd&v) droomt luidop van een “copernicaanse omwenteling”. Het partijcongres van Open vld koos reeds in 2002 voor een beter statuut voor Vlaanderen door confederalisme. Nog drie jaar eerder, in 1999, nam het Vlaams Parlement quasi unaniem vijf resoluties aan in die richting. Om die doelstellingen te bereiken formuleerde Herman Van Rompuy (cd&v) in 2005 een duidelijke strategie: 'Vlamingen moeten weigeren deel te nemen aan regeringsonderhandelingen zonder garanties op zo’n Grote Staatshervorming'. Wie zo’n strategie oppert, schopt het ver. Wie diezelfde boodschap brengt en die ook meent, díé is extremistisch." (Blogger Adhemar Vandamme, in Den Borluut, mei '10, blad van Jong-N-VA aan de UGent)

ACV voorzitter Luc Cortebeeck, de leider van een vereniging die er al jarenlang niet in slaagt een compromis te sluiten om een eenheidsstatuut voor werknemers in te voeren: "Ik roep dus iedereen op om te kiezen voor een partij die haar verantwoordelijkheid wil opnemen. En in dit land betekent dat compromissen (durven) sluiten. Of het nu CD&V of Groen of SP.A is. A la limite Open VLD, al delen die ons sociaal gedachtegoed niet.". (Interview in De Standaard, 12 mei, '10. Artikel met de titel: 'Stem voor wie compromissen durft sluiten'. Bijna de volledige eerste bladzijde werd die dag ingenomen door de kop 'ACW raadt stem op N-VA af', met foto van een vingerwijzende Cortebeeck). Het ACV/ACW is net als het ABVV beducht voor een verdere bevoegheidsoverdracht naar de G&G, want België is het 'platform' waarop hun macht zeer sterk is uitgebouwd, met deelname aan allerhande Advies- en andere raden. (RMZ, Nationale Bank, Nationale Arbeidsraad, een grote invloed op de besturen van Post, NMBS, enz..). Ze verdedigen zeker niet het staatsbelang, maar alleen hun eigenbelang.

Een volstrekte (Vlaamse) meerderheid voor N-VA?

Velen zullen het met mij eens zijn dat DIT België over zijn vervaldatum is. Bijna niets werkt nog behoorlijk, en al dat niet goed werkende kost bovendien mateloos veel geld. Zelfs een verdediger van België moet toegeven dat 'de federale motor al enige tijd sputtert' (emeritus hoogleraar sociologie aan de KU Leuven, Luc Huyse, DS 15.05.10). Huyse stelt dat het een te fraaie voorstelling van de feiten is wanneer "sommigen nu de indruk wekken dat minder federale overheid of regelrechte splitsing van het land dé oplossing is voor de pensioencrisis, de verschraling van de tewerkstelling, de criminaliteit, de aantasting van de levensstandaard." Of 'sommigen' die indruk wekken, of dit eerder een fantasie is van Huyse laat ik nog in het midden. Maar de toepassing van de punten 2 en 3 hiervoor zullen er wel voor zorgen dat efficiënter, met minder veto's, en goedkoper zal bestuurd worden, en dus zal dit een zeer grote bijdrage leveren aan een oplossing voor de pensioenscrisis, enz... Dat hiermee niet alle problemen van de wereld opgelost zijn, is een waarheid als een koe. Een aantal ernstige hindernissen voor een efficiënt en goedkoper bestuur zijn dan wel weggenomen.

Terwijl de Vlamingen naar de lichtbak BHV kijken, zitten de Franstaligen voor een andere lichtbak: de transferts en 'de rechten van de Franstaligen'. We delen dus zelfs niet eens dezelfde lichtbak... De vraag is nu: hoe kan men dit land behoeden voor 'Griekse toestanden', als het gevoel van hoogdringendheid te weinig aanwezig is in de politieke klasse? Daarvoor bestaat er volgende mogelijkheid: N-VA een absolute meerderheid bezorgen in Vlaanderen, waardoor het nagenoeg onmogelijk wordt om zonder hen te regeren. Wanneer de kiezers die bij de vorige federale verkiezingen geloofden dat CD&V daadwerkelijk niet in een regering zou stappen dan na een akkoord over een grondige staatshervoming, waarna ze het grootse verkiezingsbedrog ooit pleegden in dit land (Artikel: 'Leterme II: CD&V-kiezer een vierde keer bedrogen'), kunnen ze CD&V daar nu de rekening voor presenteren, en niet meer voor hen stemmen, maar voor hun ex-kartelpartner N-VA. Gezien N-VA voor een slechts langzame verdamping van België is, zullen ze zeker bereid zijn, in afwachting hiervan, een grondige staatshervorming en herziening van de financieringswet te eisen. En wellicht zijn ze al tevreden met een grondig vertimmerd België, nadat het een echte federale staat is geworden, met zeer ruime bevoegheden voor G&G?

Wellicht kan N-VA er nu voor zorgen dat België blijft bestaan, maar dan wel als voltooide federale staat?

De drie punten van een grondige staatshervorming, zoals hiervoor beschreven, nog eens jaren meeslepen betekent een geblokeerd en onwerkbaar land dat aan zijn slecht en veel te duur bestuur ten onder gaat. N-VA staat niet onder druk van vakbonden die hun machtspositie op Belgisch niveau verdedigen via de 'christelijke' en socialistische partijen. N-VA heeft dus de handen vrij om ingrijpende maatregelen voor te stellen. Ze moet dan wel de moed hebben om ook in Vlaanderen drastisch te besparen en te snijden in de regelgeving van onze Vlaamse keizer-koster bestuurders. (en b.v. minimaal de provincies af te schaffen, om maar iets te noemen).

Dit is geen reklame voor NV-A. Ik heb geen affiniteit, laat staan enige band met deze partij, maar het is mijn persoonlijke analyse van de politieke situatie: wie België wil redden, moet op een partij stemmen die de augiasstal durft en wil opkuisen. Een absolute meerderheid voor de drie zogenaamde 'V-partijen' samen (LDD, N-VA, VB) lijkt mij minder interessant dan een absolute meerderheid voor één partij, gezien het toch niet echt botert tussen die drie. Maar als ze aan hetzelfde zeel willen trekken na de verkiezingen, waarom niet? Men zou kiezen voor N-VA een partij drieband kunnen noemen. Belgen waren lang grote specialisten in driebandbiljard, een spelsoort in het carambolebiljarden, waarbij met 3 ballen gespeeld wordt, en de speelbal de andere 2 ballen moet raken. Dus we zetten N-VA in als bal om de twee gemeenschappen in de goede richting te krijgen. Te gek? Wellicht juist daarom een zeer Belgische benadering...

Tot slot

Als de N-VA niet nodig is of niet nodig bevonden wordt om een federale regering te vormen, moet men een kaarsje branden voor de heilige Rita (patrones der hopeloze gevallen) opdat wie wel in een regering stapt de moed en de wijsheid heeft om de punten 1-3 hiervoor snel uit te voeren. Of wil men hier echt alles laten verrotten tot een heel regiment van het IMF neerstrijkt om België onder tutelle te plaatsen en orde op zaken te stellen, zoals in Griekenland?


N.B. Wie van plan is voor een N-VA kandidaat te stemmen, maar niet alleen voor N-VA, kijkt best na of het geen schijnkandidaat is die al in het Vlaams parlement zit. Zo zijn er de schaamteloze Vlaamse minister Bourgeois van N-VA, die zelfs de lijst 'trekt' in West-Vlaanderen, en de parlementsvoorzitter Peumans, ook N-VA, die in Limburg bij de plaatsvervangers 'duwt'. Dat heet kiezersbedrog, en er is geen enkel excuus voor, zelfs en zeker juist niet dat men 'niet anders kan' omdat men zoveel mogelijk stemmen moet verzamelen. Is kiezersbedrog het verlies van zijn integriteit waard? Blijkbaar staan drie op de vier Vlaamse parlementsleden op een federale lijst, waarvan 11 op een verkiesbare plaats (De Tijd, 19.05.10). Als besparing kan men dus beter terug het dubbelmandaat invoeren, als de verkozenen zelf geen onderscheid maken. Stem in elk geval niet voor nepkandidaten, ze lachen u eigenlijk uit als u voor dat soort kandidaten stemt. Heb dus ook nog wat zelfrespect, als u al niet thuis blijft maar naar het stemhokje trekt om anders dan blanco te stemmen.

Aanvulling
Na het schrijven en publiceren van dit artikel, werd ik nog via Iskander van Politiek.net attent gemaakt op een interview van Han Renard met grondwet-specialist prof. Robert Senelle voor Knack (19.05.10). Enkele uittreksels:

Robert Senelle: Ik ben gekant tegen het onafhankelijkheidsstreven van de Vlaamse Beweging - het is een bewijs van onmacht. Wij Vlamingen moeten België ombouwen tot een echte federale staat, samengesteld uit deelstaten, zoals dat ook in Zwitserland, Canada, de Verenigde Staten en Duitsland het geval is. De onafhankelijkheid van Vlaanderen uitroepen, schept een heleboel internationale problemen die we kunnen missen als de pest, met name met de Europese Unie. Maar als België onbestuurbaar zou worden, bijvoorbeeld omdat er geen federale regering meer kan worden gevormd, dan moet het Vlaams Parlement Vlaanderen uitroepen tot deelstaat van het federale België, met als grenzen de bestaande grenzen van het Nederlandse taalgebied. Dat is weliswaar grondwettelijk niet volgens het boekje, maar democratisch volstrekt legitiem, want het Vlaams Parlement, verkozen om Vlaanderen te besturen, is de uitdrukking van het Vlaamse volk. En de wil van het soevereine volk is voor overtuigde democraten het enige wat telt.

Wat gebeurt er met de taalgrensgemeenten in Halle-Vilvoorde en daarbuiten?

Senelle:: Die maken onherroepelijk deel uit van Vlaanderen. Op dat punt is er geen probleem.

Kan de internationale gemeenschap de deelstaat Vlaanderen niet dwingen om daar bijvoorbeeld referenda te organiseren?

Senelle: Daar is geen sprake van. Bij de Raad van Europa zijn de Franstaligen uiteindelijk steeds weer van een kale reis thuisgekomen, en ook de Europese Unie zal zoiets nooit willen afdwingen. De Europese Unie heeft haar zetel in Brussel met daaraan verbonden de voorwaarde dat ze zich nooit ofte nimmer met het bestuur van Brussel of België moet bemoeien. Als haar dat toch zou worden gevraagd, dan neemt ze de benen.

De deelstaat Vlaanderen kan in de faciliteitengemeenten dus handelen naar believen?

Senelle: Dat klopt. Vlaanderen kan er dan voor kiezen de faciliteiten langzaam af te bouwen, wat ook moet gebeuren. Vervolgens moet in het federale België de gulden regel van het Zwitserse constitutioneel recht worden ingevoerd: qui change de canton, change de langue et de culture.

Stel dat na verkiezingen de N-VA zo goed scoort dat die partij de zaken federaal kan blokkeren: is dat dan democratisch legitiem?
Senelle: Ik denk eigenlijk van niet. Maar ik vind ook dat de N-VA een strategische fout maakt. Voortdurend spreken over een onafhankelijk Vlaanderen of over confederalisme heeft geen zin. Ze zouden beter alles inzetten op het definitief omvormen van Vlaanderen tot een deelstaat. Dat zou veel slimmer zijn, want het enige wat haalbaar is, en aanvaardbaar voor Europa. De EU wordt, net zoals Europa in de 18e en de 19e eeuw, nog altijd gedomineerd door Frankrijk en Duitsland. En die willen niet dat België uiteenvalt.

Read more...

De verloren legitimiteit van het federale parlement

1. In 'De spreidstand van de BHV-burgemeester"' (1) argumenteert minister Turtelboom dat een boycot van de verkiezingen in Halle-Vilvoorde noch legitiem noch nuttig is. Dat zij een poging doet om een onderbouwd betoog te houden tegen een actie "dienstweigering" verdient respect, maar dat betekent nog niet dat de argumentatie zelf klopt.

2. Ten eerste miskent de minister de inhoud en draagwijdte van het arrest van het Grondwettelijk Hof (2) en geeft ze aan dat arrest een dergelijke minimalistische lezing dat het arrest volgens haar gewoon géén rechtsgevolgen heeft. Nochtans heeft een arrest van het hoogste rechtscollege in een rechtsstaat natuurlijk bindende kracht, in het bijzonder voor de wetgever zelf, dus ook voor de federale kamers en de regering. In haar uitleg is de minister slechts op één - weliswaar belangrijk punt - correct: uit het arrest volgt inderdaad dat het onmogelijk is de voorheen bestaande arrondissementele kieskringen weer in te voeren. De reden die ze niet vermeldt is dat die 'oude' kieskringen éénzijdig taalgrensoverschrijdend zijn en daarom discriminerend (3).

Dat het arrest de kieskring BHV niet heeft vernietigd, belet evenwel niet dat het die wél ongrondwettig heeft verklaard. Ook de Eerste voorzitter van het Hof van cassatie bevestigde dat dat arrest "weliswaar de indeling in provinciale kieskringen als dusdanig en het behoud van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde niet heeft vernietigd, maar (uit het arrest) wel volgt dat de door de wet van 13 december 2002 gemaakte indeling in kieskringen voor de verkiezingen van de Kamer sinds het verstrijken van de termijn van vier jaar als ongrondwettig moet worden beschouwd" (4). De reden waarom de kieskring niet is vernietigd heeft te maken met de technische aspecten van de procedure voor het Grondwettelijk Hof: als men een wijzigingswet vernietigt, herleeft de oude wet. Door de vernietiging van een reeks bepalingen uit de 'paarse' kieswet van 13 december 2002 viel men voor die aspecten automatisch terug op de oude kieswet, nl. de oude regeling voor BHV (met de apparentering met Leuven en Nijvel en zonder kiesdrempel). Die "oude" kieswet kon het Hof in 2003 niet vernietigen, om de eenvoudige reden dat wetten slechts kunnen vernietigd worden wanneer ze minder dan 6 maanden oud zijn. Die oude wet kon dus niet het voorwerp zijn van de procedure van nietigverklaring die ik destijds als advocaat van de N-VA heb aangespannen. Maar het Grondwettelijk Hof kan wetten van meer dan 6 maanden oud wél ongrondwettig verklaren en deed dat hier ook.

3. Het arrest heeft inderdaad ook beslist dat het aan de wetgever toekomt om een nieuwe niet-discriminerende regeling in wetteksten om te zetten. Het deed al een toegift door de wetgever een termijn van 4 jaar te geven. Zeven jaar later heeft het parlement, in plaats van het arrest uit te voeren, zichzelf voortijdig ontbonden. Er was nochtans geen enkele grondwettelijke plicht om federale verkiezingen te organiseren voor 2011 en er was wél een grondwettelijke plicht voor de wetgever om de kieswet aan te passen vooraleer zichzelf te ontbinden. De kamers moesten met de ontbinding (toepassing van art. 195 Grondwet) dus wachten tot de nieuwe kieswet gestemd was en de regering had dan de democratische plicht zulke door de kamers goedgekeurde wet te bekrachtigen. Door zichzelf voortijdig te ontbinden heeft het parlement kunstmatig een toestand geschapen waarin men een argument heeft om verkiezingen te organiseren. Een dergelijke handelwijze heet in het recht wetsontduiking, in het Frans fraude à la loi, in dit geval fraude à la constitution. Ze bewijst bovendien dat wij helemaal niet in een parlementaire democratie leven, maar in een systeem waarin het parlement enkel nog de klerk van de regering is.

4. Nu weet ik natuurlijk wel dat dit niet de eerste ongrondwettige verkiezingen zijn. De eerste verkiezingen op basis van het algemeen enkelvoudig mannenstemrecht van 1919 waren dat ook, en het nieuwe parlement is er toch in geslaagd legitimiteit te verwerven. Meer nog, ook de meeste andere fundamentele wijzigingen aan het belgisch constitutioneel bestel zijn ongrondwettig gebeurd, zoals met name de belgische afscheiding van 1830 en de bevoegdheidsoverdracht aan de Europese Gemeenschappen in 1957. Maar in de drie genoemde gevallen was dit veeleer een teken van de kracht om iets nieuws te constitueren, vandaag gaat het om een stuiptrekking van een zieltogend bestel. Daarvan zal ook na nieuwe verkiezingen geen legitimiteit uitgaan. Door zichzelf te ontbinden heeft het federale parlement een situatie geschapen waarin de democratische legitimiteit van het Vlaams Parlement een stuk groter is dan die van het federale. Dat is in zekere zin een Copernicaanse revolutie, waarin de deelstaten het voortouw moeten nemen. Wanneer dienstweigeringsacties ertoe bijdragen om dat duidelijker te maken, zodat het bestel daaraan ook wordt aangepast, zijn ze buitengewoon nuttig.

(Deze tekst verscheen onder dezelfde titel in de Standaard van 21 mei en lokte daar ook een reeks reacties uit (*))

(*) http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=II2QEJ23
(1) De spreidstand van de BHV-burgemeester", de Standaard 19 mei 2010, http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=JS2QA7F8
(2) arrest van het Grondwettelijk Hof nr. 73/2003 van 26 mei 2003, http://www.grondwettelijkhof.be/public/n/2003/2003-073n.pdf
(3) Zie mijn Interpretatie zonder te zinzen: waarom de splitsing van BHV grondwettelijk moet, 9 september 2007, http://vlaamseconservatieven.blogspot.com/2007/09/interpretatie-zonder-te-zinzen-waarom.html en het vervolg daarop "De kern van de zaak: BHV discrimineert in strijd met het belgisch evenwicht", http://vlaamseconservatieven.blogspot.com/2007/10/de-kern-van-de-zaak-bhv-discrimineert.html
(4) Brief van 4 mei 2010, te vinden op http://www.haviko.org/teksten/Verkiezingen2010_teksten/brieven_voorzitterseersteaanleg_en_Londers.pdf

Read more...

Kanaries moeten weg

De ministers van Financiën van de eurozone willen de 'speculanten' op hun overheidspapieren aan banden leggen. Hadden ze voor budgetten in evenwicht gezorgd, was er geen speculatie mogelijk geweest. Maar nu moeten de kanaries weg, eerder dan de torenhoge schuldenbergen.

Alan Greenspan zegde begin april dat je de langetermijnrente moet bekijken als een kanarie in een koolmijn: een stijging kondigt onheil aan. Wat zijn de zogenaamde 'speculanten' op Griekse en andere staatsobligaties anders dan kanaries die een alarmsignaal geven dat er iets niet pluis is met de begroting van de 'aangevallen' landen? Maar eerder dan het signaal ernstig te nemen, wil de Europese politieke nomenclatura de kanaries verwijderen, of ze minstens het zingen onmogelijk maken. 'Europa pakt hefboomfondsen aan', 'Duitsland bant speculatie' zijn krantenkoppen van de laatste dagen. Wanneer Merkel nog haar twijfels uitsprak over de kans op slagen van een lening van 110 miljard (!) euro over drie jaar aan Griekenland, werd ze meteen terecht gewezen. 'Europese bewindslui als de Duitse bondskanselier Angela Merkel moeten ermee ophouden twijfel te zaaien over het Europese reddingsplan voor noodlijdende eurolanden'. Zo sprak aftredend premier Yves Leterme gisteren in het VRT-programma De Zevende Dag. Guy Verhofstadt, de liberale fractieleider in het Europees Parlement, deed in het Nederlandse programma Buitenhof een gelijkaardige uitspraak. (DS, maandag 17.05.10)

Alle mogelijke kanaries moet het zwijgen opgelegd worden. Het Europese schijnparlement doet mee, en wil dat de Europese Commissie allerhande nieuwe regels invoert. De Europese ministers van financiën zijn het er over eens dat hefboomfondsen 'beter geregulariseerd' moeten worden. Duitsland voerde op dinsdag 18 mei, voorlopig als enige, een verbod in om naked short selling (het speculeren op dalende koersen met geleend geld) te verbieden. Het verbod op het 'shorten' van staatobligaties van Eurolanden en aandelen van tien Duitse aandelen blijft een jaar van kracht. 'Veel waarnemers zien de ingreep als een teken van zwakte, en vrezen dat dit eigenlijk betekent dat de Duitse overheid de crisis niet onder controle heeft,' is een commentaar hierop in de kranten.

In plaats van voor gezonde begrotingen te zorgen, wordt dus elke vorm van kritiek hierop de mond gesnoerd. De bestuurders die verantwoordelijk zijn voor enorme staatsschulden (met bedrog, zoals Griekenland, of met jarenlange 'eenmalige operaties' zoals België) schakelen nu de kanaries uit, liever dan in hun begrotingen de tering naar de nering te zetten.

Het is alsof een stad weken lang het huisvuil niet ophaalt dat zich opstapelt in de straten. In plaats van het op te ruimen, worden de stapels besproeid met insecticiden en anti-geurmiddelen en zet men rattenvangers in tegen de ratten, die steeds talrijker over de hele stad in alle straten rondlopen van afvalberg naar afvalberg. Wie kritiek durf hebben wordt opgepakt en mag in de cel blijven zitten tot hij belooft zijn mond te houden. Maar behalve hier en daar een afvalberg verwijderen die het verkeer hindert, doet de stad niets. Elke vergelijking loopt mank, maar zo ongeveer ziet de situatie er toch uit op het vlak van de overheidsschulden en de maatregelen die men er tegen neemt.

Terwijl er een probaat middel is om die schuldenberg te doen verdwijnen en hem niet meer te zien terugkomen: de Duitsers hebben vorig jaar in de grondwet het begrotingsprincipe van de Schuldenbremse (de automatische schuldenhandrem) opgenomen. Dit legt vast dat het Duitse begrotingstekort tegen 2016 niet hoger mag zijn dan 0,35procent, een stuk strikter dan de ‘Maastrichtnorm' van 3procent. Dan hoeven er geen kanaries meer te zingen, omdat de oorzaak ten gronde is weggenomen.

Het is weerom hetzelfde liedje als in 2008 bij de 'rommelkredieten'.

De markt is de boosdoener die alweer aan banden moet worden gelegd. Maar dat de bankencrisis is ontstaan door voorafgaand onverantwoord ingrijpen van de VS-overheid wordt meestal verzwegen. Dat past niet in het plaatje van een overheid die steeds meer alles wil reglementeren. Johan Albrecht, Senior Fellow, beschrijft helder in Nota 2009/26 van het Itinera Institute 'Crisis door vastgoedherverdeling?', hoe het in werkelijkheid zover is gekomen:
"Andrew Cuomo, Staatssecretaris voor Huisvesting en Stadsontwikkeling onder Clinton, gaf Fannie Mae en Freddie Mac de directe opdracht om de ‘underserved minorities’ te voorzien van kredieten, en dit uit zogenaamde economische rechtvaardigheid. Tot overmaat van ramp wou Cuomo snel resultaten. Niet gehinderd door ervaring in de financiële of vastgoedmarkten, beval Cuomo dat 50% van alle leningen zou gaan naar mensen in achtergestelde woongebieden en met een laag inkomen. De subprime kredieten van Fannie stegen hierdoor van 1.2 miljard $ in 2000 naar 15 miljard $ in 2002. Om de grote risico’s van wanbetaling te beheersen, werden deze producten versneden en doorverkocht aan de rest van de wereld. Financiële spitstechnologie ter ondersteuning van het goede doel.. Iedereen verdiende veel geld en niemand stelde zich intussen de vraag of het uitdelen van krediet op termijn wel in het belang is van deze minderheden. Er zijn immers andere mogelijkheden om de lage inkomens te helpen. Cuomo gebruikte ook zijn macht als regulator om de subprime-activiteiten van Fannie en Freddie mogelijk te maken. Hij schrapte enkele rapportageverplichtingen waardoor het voor buitenstaanders alsmaar moeilijker werd om de juiste risico’s bij Fannie en Freddie in te schatten. We kennen intussen de desastreuze gevolgen van dit als nobel verpakt initiatief ter correctie van de boze markt. Akerlof en Shiller stellen zich de vraag of het geven van een lening die wellicht niet terugbetaald wordt, al dan niet corrupt is. Corruptie is een te sterk woord maar het marktmechanisme werd gecorrumpeerd en dit loopt altijd slecht af. De lagere inkomens verloren hun huis eerst."

Read more...