4 december 2012

Dat ze hun begeerte houden! (Hoegin)

De laatste dagen is er in de vele kwaliteitsmedia die ons land telt enig rumoer ontstaan over een eventuele naamsverandering van het De Coninckplein in Antwerpen. In een radioprogrammo liet N-VA-voorzitter en Antwerpse burgemeester in spe Bart de Wever zich ontvallen dat hij het voorstel om het plein om te dopen tot het «Herman de Coninckplein» «het meest idiote voorstel in jaren» vond. En gelijk heeft hij, en tegelijk ook niet.

Het kunstencentrum Behoud de begeerte stelde verleden maand voor het gekende Pieter de Coninckplein om te dopen tot het Herman de Coninckplein, als hommage aan de schrijver. Het voorstel kreeg snel de steun van enkele «culturele zwaargewichten», waaronder de Antwerpse stadsdichter Bernard Dewulf en nog een aantal artiesten waar een gemiddelde mens eigenlijk nog nooit van gehoord heeft. Die gemiddelde mens zal echter wel geen drie keer hoeven te raden om aan te duiden tot welk artistiek-mediatiek-politiek complex deze «zwaargewichten» zouden kunnen behoren, en ik neem aan dat ook mijn lezers die oefening feilloos zullen kunnen maken.

Hierover naar zijn mening gevraagd tijdens een radio-interview op de immer politiek neutrale openbare omroep, liet Antwerps burgemeester in spe Bart de Wever zich ontvallen dat hij dit voorstel het «meest idiote in jaren» vond. Gelijk heeft hij, maar wat hij misschien niet helemaal in de gaten had –of waar hij gewoon zijn hielen aan veegde– was dat dit al evenzeer één van de grootste valstrikken in jaren was om de N-VA-voorzitter nog eens in te lokken. Want uiteraard is het de kliek van Behoud de begeerte er niet om te doen alleen maar hommage te brengen aan Herman de Coninck. Dan had eender welk voldoende groot of belangrijk plein immers al lang volstaan. Neen, het moet en zal het Pieter de Coninckplein zijn, precies omdat het plein de naam draagt van (de wever!) Pieter de Coninck.

En daarmee heeft links Vlaanderen er dus een nieuw geloofspunt bij: wie niet vindt dat het Pieter de Coninckplein omgedoopt moet worden tot het Herman de Coninckplein is een non-intellectueel die er niet bijhoort. Wat zeg ik, een «Vlaams-nationalist» zelfs! Maar terwijl Behoud de begeerte Bart de Wever ervan beschuldigt op te treden als een plompe olifant in hun hoog-culturele porselein- en ivoorboutique, hebben zij er zelf niet de minste appreciatie voor dat het omdopen van een plein niet alleen een hommage inhoudt aan degene naar wie het plein vernoemd zal worden, maar ook een defenestratie van degene naar wie het plein niet meer vernoemd zal zijn. Of wenden zij toch tenminste voor dat niet te kunnen begrijpen.

Staat links Vlaanderen in rep en roer, dan dient natuurlijk ook de onvermijdelijke Tom Lanoye zich te mengen in het ondertussen al lichtjes pathetische getier en geschreeuw. Deze keer aan de hand van een (ondertussen wat opgekuiste) open brief, waarin hij de draak probeert te steken met de «flamingantische kerkfabriek» en Bart de Wever neerzet als een politieke en intellectuele minus habens. Alleen wat jammer dat de originele versie uitpuilde van de slordigheden. Ach ja, een dt-fout, het kan natuurlijk iedereen overkomen. En in het vuur van je betoog is het snel gebeurd dat Paul van Grembergen plots uit Grimbergen komt. Maar voor iemand die zo belezen is als Tom Lanoye, die zo midden in de wereld staat, thuis is van alle markten, inclusief de flamingantische, tijd genoeg heeft om het parlementaire werk van Bart de Wever nauwgezet op te volgen of na te vlooien, voor zo iemand is het toch merkwaardig dat het hem blijkbaar een klein beetje ontgaan is dat de IJzerbedevaarten, of het beetje dat er nog van rest, er de komende jaren net iets anders zullen uitzien. Zelfs bij De Morgen, toch zo een beetje het parochieblad –kijk, ik kan dat ook– voor al wie progressief wil zijn in Vlaanderen, en daar durf ik Tom Lanoye bijrekenen, zelfs in die krant werd daar dus over bericht. Bovendien heb ik zo mijn bedenkingen over iemand die anno 2012 de IJzerbedevaart nog wil neerzetten als toppunt van Vlaams-nationalisme.

Dat uitgerekend iemand als een Pieter de Coninck zou moeten wijken voor één van de iconen van links Vlaanderen is dus zeker geen spijtig toeval, maar eerder de essentie van de poging om het plein te herdopen. Zo idioot was dat voorstel dus nog niet: op dat punt was het zelfs geniaal vanuit het oogpunt van de linkse «kerkfabriek». Of zou het echt een toeval zijn dat Behoud de begeerte het zo nadrukkelijk bescheiden en klein wil blijven zien, en niet meteen heel de stad zou willen omdopen tot «Herman-de-Stad» of «Hermania»? Om over de provincie nog maar te zwijgen? Soms is een toeval geen toeval. Ik durf zelfs vermoeden dat men al heel lang met dit ideetje speelt, en dat men het eigenlijk had willen opsparen voor 2013, maar dat de drang om de toekomstige zwarte burgemeester al eens te testen te sterk werd. Wees er bovendien maar zeker van dat dit voorstel nog vaak genoeg afgestoft zal worden voor een nieuwe ronde, kwestie van de begeerte in gang te houden. En vooral ook die gemakkelijke, linkse zelfbevrediging. Met het œuvre van Herman de Coninck zelf heeft dit ondertussen allang niets meer te maken.

Labels: , , , , ,

Read more...

19 september 2010

De mooiste Nederlandse zin van het jaar (vpmc)


.

‘Vijftien jaar had de badkamer met de caravanafmetingen probleemloos dienstgedaan, de sporadisch gekneusde knie niet te na gesproken van wie zich, zijn toilet makend of zich scherend voor het lavabootje, te bruusk omdraaide en aan den lijve moest ervaren hoe gering de speling was gebleven tussen rand en wand.’

Tja... als dàt voor de mooiste Nederlandse zin moet doorgaan, dan zullen we op den duur Marcel Reich-Ranicki nog gelijk moeten geven, met wat die ooit zei in Das Literarische Quartett op de ZDF ...over Hugo Claus nog wel: “...als dat het beste is van de Nederlandse literatuur, dan is dat voor ons Duitsers goed nieuws, want in dat geval hoeven we ons daar geen zorgen meer over te maken”. Dit belette Reich-Ranicki overigens niet om Nooteboom kort daarop miljonair te maken, met zijn lovende kritieken in het programma.


Bekijken we die winnende zin nog even. Het laatste verleden deelwoord in het rijtje, “gebleven” namelijk, had Lanoye voordelig weg kunnen laten. Dan had hij weliswaar één  minder verdiend, maar zijn zin had er bij gewonnen. Nu kun je niet uitsluiten dat Lanoye een heel sterke contextuele reden had om het woordje toch te laten staan, maar daar zou je het boek voor moeten lezen.

Helaas! zijn eerdere “sporadisch gekneusde knie” klonk al gezocht, en is grammaticaal met moeite verdedigbaar. Sporadisch hier als bijwoord? Een knie wordt niet sporadisch gekneusd, tenzij in een gewrongen stijl, al zal het sporadisch wel voorkomen dat iemand zijn knie kwetst of kneust aan rand of wand, of aan de scherpe kant van teil of tobbe, voor, tijdens of na het schrobben.
Kijk, grammaticaal had sporadische misschien net gekund, maar ook dan was de zin niet gered.

Gelukkig is er inhoudelijk weinig aan te merken op de periode van Lanoye, al zullen er ongetwijfeld hier en daar mannen zijn die onder “zijn toilet maken” weinig meer verstaan dan een snelle scheerbeurt. Zij zullen het apart vermelden ervan wellicht redundant vinden.  Ik ben het niet zeker, maar het was geloof ik bij de grote stilist Casanova dat ik een pracht van een badkamerzin las: “Le visage de l'homme se lave au rasoir”.
Die zin is maar 9  waard, en toch vind ik hem stukken sterker dan het gekunstelde geknutsel van Lanoye.


.


Labels: , ,

Read more...

27 januari 2008

Knack-intellectuelen

Etienne VermeerschKnack riep eerder deze week Etienne Vermeersch uit tot de meest invloedrijke intellectueel in Vlaanderen. De manier waarop dit bepaald werd is echter hoogst twijfelachtig, en persoonlijk zou ik zelfs durven stellen dat Etienne Vermeersch vandaag de dag de titel «intellectueel» niet verdient, laat staan die van «topintellectueel».

Het weekblad Knack schreef honderd prominente Vlamingen aan, en vroeg hen wie volgens hen op dit moment de grootste invloed heeft op het maatschappelijke debat. De naam van Etienne Vermeersch werd door die honderd deelnemers 32 keer vermeld, een armlengte vóór de tweede in de top 10, Luc Huyse, met slechts 19 vermeldingen. Maar is dit wel de juiste manier om te onderzoeken wie vandaag de grootste invloed heeft op het maatschappelijk debat?

Stel dat we een groep van zo'n honderd soldaten zouden hebben, en we vragen hen wie de moedigste onder hen is. Wie zou dan verkozen worden? Ik gok op degene die de grootste mond heeft, regelmatig pinten trakteert, de gemiddelde mening van de groep het best vertegenwoordigt en haar zelden of nooit tegen de haren in strijkt. En hoe langer je zo al deel uitmaakt van de groep, hoe groter je kansen om tot de «moedigste» van de groep uitgeroepen te worden. Maar of dat relevant is voor wie écht moedig zou zijn mocht het ooit tot een gevecht met de vijand komen? Dat Etienne Vermeersch aan de top van het lijstje terecht kwam zegt dus waarschijnlijk meer over de groep die Knack bevraagd heeft, dan over de maatschappelijke impact van Etienne Vermeersch.

Want kan men kritiek hebben op de methode zelf die Knack gebruikt heeft, met de representativiteit van de groep zit het ook al niet helemaal snor. Die werd immers samengesteld «op basis van intuïtie en gezond verstand», en «ervoor zorgend dat de stem van vrouwen, allochtonen en het middenveld voldoende aanwezig was», aldus Joël de Ceulaer. Hoeft het dan werkelijk te verbazen als inderdaad iemand als een Etienne Vermeersch bovenaan de lijst eindigt, en we in de top 10 namen terugvinden als een Tom Lanoye, Carl Devos, Yves Desmet en zelfs een Philippe van Parijs? De enige vreemde eend in de top 10-bijt is Bart de Wever, met welgeteld zes stemmen, waarschijnlijk sympathiestemmen van mensen die het misschien toch niet helemaal intellectueel eerlijk vonden om alleen maar «eigen volk» aan te kruisen in het persoonlijke lijstje – of die gewoon de vraag niet goed begrepen hadden. Dat links en België goed vertegenwoordigd zijn, maar mensen als een Matthias Storme of Boudewijn Bouckaert volledig ontbreken zegt genoeg.

En zou het toeval zijn dat nogal wat van die Knack-intellectuelen figureren op de lijst van ondertekenaars van de open brief «Waakzaamheid is geboden» ter ondersteuning van Abou Jahjah? Hoeveel van hen waren ook zo verontrust toen de beruchte betoging van 11 september 2007 in Brussel eerst verboden werd, en vervolgens gewelddadig uit mekaar geslagen door Franstalige politie? Een waar intellectueel verdedigt de vrijheid van meningsuiting niet alleen voor de eigen kerk (of moskee), maar ook voor de tegenstander, maar onder meer een Etienne Vermeersch heeft zich de laatste jaren behoorlijk wat uitgesloofd om de politieke mening van de tegenstanders zelfs bij wet te verbieden. De minus habentes van een journalisten die de lof zongen van Etienne Vermeersch naar aanleiding van het Knack-lijstje haalden dit dan nog eens aan als één van de redenen waarom hij toch zo'n topintellectueel zou zijn, niet snappend dat dit hem juist zou moeten diskwalificeren.

Overigens, één van de elementen in de verdediging van Abou Jahjah houdt absoluut geen steek, maar geen «intellectueel» die erin slaagt het op te merken: het AEL fungeerde op het moment van de feiten als een vliegende brigade gecoördineerd via SMS, en was helemaal niet vies van een relletje hier en daar – stuurde er zelfs op aan. Dat Abou Jahjah dus pas drie uur na het begin van de ongeregeldheden aankwam is daarom ook weinig relevant: hij had in Nieuw-Zeeland kunnen zitten en toch nog de rellen kunnen stoppen in de loop van enkele luttele minuten. Een beetje eerlijkheid is toch ook een eigenschap die men van een intellectueel zou mogen eisen, maar voor deze heren is dat blijkbaar iets te veel gevraagd.

Over eerlijkheid gesproken, ook de aanwezigheid van twee Pavianen in de top 10 valt op, en als er nu één intellectueel oneerlijke groep bestaat in België, dan de Pavia-groep toch wel. Deze lieden hebben immers een duidelijk politieke agenda, maar laten zich wel met plezier in de media opvoeren als neutrale waarnemers en experts, om vervolgens hun platste propaganda aan de argeloze kijker, luisteraar of lezer te serveren. Eerlijk? Helemaal niet. Intellectueel? Nog veel minder. En voor wie het spelletje door heeft soms ronduit potsierlijk en zielig tegelijk.

Wat moeten we dus denken van dit lijstje topintellectuelen dat Knack samengesteld heeft? Het hele zaakje lijkt opgezet spel, en eigenlijk zouden we er ons niet eens druk over mogen maken, maar we kunnen het toch niet laten (tiens, wat zei Jean-Paul Sartre daar weer over?). Maar wanneer dit lijstje gebruikt wordt om de open brief ter ondersteuning van Abou Jahjah nog wat extra gewicht te geven, is het goed toch even de puntjes precies op de i te plaatsen. Het is immers een ander kenmerk van intellectuelen waar de top 10 van Knack wel eens wil tegen zondigen: een intellectueel beroept zich niet op zijn titel van intellectueel om zijn mening wat extra kracht mee te geven, maar houdt zich bij de zaak en onderbouwt zijn standpunten met rationele argumenten. En sommige eerstejaarsstudenten doen het op dat vlak zelfs een pak beter dan de professor emeritus uit Gent.

Labels: , , , , , , , , , ,

Read more...

28 november 2007

Niet alles geloven dat in de gazet staat, Van De Looverbosch! (victa placet mihi causa)

.
Wellicht zoals u, lezer, heb ik erg te doen met onze Vlaamse journalisten. Het moet geen pretje zijn als er werkelijk niéts wil verlopen zoals je het, van lang voor de verkiezingen, jezelf had verbeeld. Onze voltallige corporatie van journalisten – of losse groep, want er horen ook politicologen en dergelijken bij – had simpelweg geen idee over de inzet van de laatste verkiezingen. Debatten mét inhoud opzetten, over dingen die er echt toe doen, was hun devies en fierheid. Niks geen schijnproblemen.
Nu kronkelen onze experten van de pijn. In hun commentaren hebben ze zich intussen al wat aangepast, met de nodige scheuten en krampen.
En al blijft het lelijk, wie zou er geen begrip voor hebben als deze jongens nu hun eigen kronkelingen willen projecteren op de Vlaamse onderhandelaars? Want die onderhandelaars zijn weliswaar bereid om heel veel, maar blijkbaar niet om álles wat ze aan de kiezer hadden beloofd weg te gooien. Ook niet op herhaald commando van Vandermeersch, Van der Kelen, Desmet of Van De Looverbosch.

Laatstgenoemde was vanavond weer bijzonder meelijwekkend. Zoals wij allemaal weten, Van De Looverbosch besluit zijn dagelijkse praatjes graag met een temerige spitsvondigheid. Daarmee stelt hij te hoge eisen, niet enkel aan ons, maar ook aan zichzelf. Zodanig hoog dat zijn bijna aangeboren zin voor journalistieke kritiek er soms onder lijdt.

Voici une histoire qui doit intéresser tout lecteur de bonne humeur.
De grap draaide om een commentaartje in de Soir, waarin “de laatste stelling van Fermat”, zijnde de beroemde Franse advocaat en wiskundige, ter sprake kwam. Marc Van De Looverbosch moet dat gelezen hebben.

Niks marcheert er nog in de vaderlandse politiek, meent Van De Looverbosch, en diegenen die beweren dat zij een oplossing hebben, zijn al even gek als Fermat die ook beweerde dat hij een oplossing had voor de vergelijking X tot de derde, plus Y tot de derde, is gelijk aan Z tot de derde, terwijl niemand anders die oplossing ooit heeft gezien.

Helaas voor onze journalist: Fermat heeft natuurlijk nooit iets dergelijks beweerd, zoals hier al eerder te lezen stond.
Fermat had, als wel meer geniale wiskundigen, de gewoonte om zijn bewijzen niet helemaal uit te schrijven, en enkel de hoofdlijnen aan te geven. Al zijn stellingen werden naderhand wel bewezen, op zijn aanwijzingen. Behalve één. Die bleef een raadsel.
Van De Looverbosch babbelt de Soir na, en meent dat die stelling over derde machten handelt, maar ze ging over n-de machten. Een algemene oplossing voor derdegraadsvergelijkingen was trouwens al geleverd door Cardano. Maar Fermat beweerde daarbij nog eens het omgekeerde van wat Van De Looverbosch had menen te mogen verstaan. Fermat zei dat er in gehele getallen géén oplossing voor de vergelijking bestond, van zodra de macht "n" groter was dan twee. Nu vermoedden alle wiskundigen van zijn tijd dat ook al, maar Fermat zei een bewijs te hebben. Alleen was de marge op zijn blad te klein om het uit te schrijven.

En ter inlichting, beste Van De Looverbosch: met oneindig ingewikkelde computer*berekeningen werd de "laatste stelling van Fermat" recent wel degelijk bewezen, na meer dan driehonderd jaar.
Zo lang zal de laatste stelling van België ons niet laten wachten.
____________

P.S. In De Standaard van 3 december – dezelfde dus waarin Tony Mary (de beroemde manager op rust) aankondigde dat hij, volgend jaar, een Belgische Beweging zou oprichten, en zichzelf daarbij in één adem belachelijk maakte met het zinnetje: "Ik heb al tientallen mensen opgebeld, die me de raad geven dat ik het moet doen."
Zélf mensen bellen, die je dan de raad geven dat je iets moét doen?
Allei ket, bel mij dan, en ik zeg je evengoed dat je het moét doen – in die Standaard dus maakte de journalist Tom Ysebaert een opmerking over de CD&V: "Ze voelen zich sterk omdat de Vlaamse publieke opinie radicaliseert." Tom Lanoye, uitmuntend commentator (hij lijkt wel een politieke GPS te bezitten) antwoordde hierop:
"Dat is wishful thinking en propaganda. De verkiezingsdebatten van juni draaiden niet om de staatshervorming."
Nee, inderdaad TomTom, die debatten gingen daar niet over, maar die gingen dan ook enkel over thema's die de journalisten, spindoktoren en politicologen tevergeefs op de agenda wilden krijgen...

_____________
* zie de commentaar hieronder.
.

Labels: , , , , ,

Read more...

4 november 2007

‘t Ès de modeernen tijd, 't en ès gien tegenhèwen an (victa placet mihi causa)

In menig Gents café heb ik na een geanimeerd gesprek deze nuchtere en berustende conclusie horen vallen. Gewoonlijk tegen sluitingsuur. En goed dat de zaak daarna dichtgaat, want eenmaal het stadium van de platitudes voorbij wil een avond nog wel slecht eindigen.
Maar verlaten wij snel deze ongelukkige scène, lezer. In selecter gezelschap willen wij vertoeven!

Helaas, de gedachte der fataliteit, der historische noodwendigheid komt ook in de beste gezelschappen voor. Zij wordt daar wel beter verwoord:
Ik heb begrip voor mensen die vinden dat hun wereld te snel verandert. Maar veranderingen willen tegenhouden, is gevaarlijk en bij voorbaat hopeloos.
Nooit heb ik défaitisme en immobilisme in gebaldere termen horen uitspreken, al blijven die "veranderingen" wat in het vage. Wat precies is er zo gevaarlijk en hopeloos?
Aan het woord is Tom Lanoye, auteur van zovele meesterwerken die u allemaal kent.
Is overigens het bevorderen van veranderingen misschien al even hopeloos als proberen ze tegen te houden?

Ja, het gesproken woord van deze man, zijn tongval mag dan klinken als rotte eieren, zoals een dichter het oneerbiedig zei over het Keulse dialect, maar hier hebben wij enkel met Lanoyes proper afgedrukte gedachten te maken.

Wat Lanoye vertelt is filosofisch onhoudbaar zult u met mij opmerken. De geschiedenis alleen bewijst inderdaad dat soms zelfs één individu, neem nu Hitler, de doorslag kan geven. Mannen maken plannen! En geschoren schapen in de grote wei van de geschiedenis zijn wij toch niet?

Een normale tooghanger, als het goed met hem gaat, beseft al bij zijn eerste pijnscheut 's ochtends dat hij gisteren heeft staan raaskallen, en anders herinnert zijn vrouw hem dat, want zij is al een tijd wakker.

In dit geval zou je verwachten dat de Standaardjournalist(e) deze vrouwelijke rol had overgenomen – goedmenenden worden daar gewoonlijk in bescherming genomen, en de anderen eventueel een beetje scheef weergegeven – maar niets daarvan.
Integendeel, Tom mag onbeschermd doorgaan:
De islamreeks van Jan Leyers is schitterend, maar in een interview zegt Leyers dat een moslimpartij nooit moderniserend kan zijn. Wil dat dan zeggen dat priester Daens, op een moment dat de katholieke kerk de samenleving in haar greep had, niet bevrijdend kon zijn voor de arbeiders, én voor Vlamingen? Dat mensen als Martin Luther King, Desmond Tutu of Gandhi geen bevrijdingsbeweging konden starten vanuit de godsdienst?
Als die reeks zo schitterend is,Tom Lanoye, kan de maker dan plots onzin verkopen? Neen: Leyers zijn ogen zijn opengegaan onderweg, zoals de ogen van iedereen zullen opengaan, want de weg is aangevat, nolens volens.

En je vertelt ook nog dat je Theo van Gogh wel tien keer hebt ontmoet? Hem ergens gezien bedoel je wellicht. Heeft hij jou bij die tien gelegenheden ook opgemerkt? Waar in jouw geschriften verwees jij toen naar die tien ontmoetingen, Lanoye?
Ik heb van Gogh nooit ontmoet maar was, heel lang voor de rituele moord, geabonneerd op de nieuwsbrief "De Gezonde Roker" die hij schreef. Jij ook?

Verder: er is toch voor geen denkend mens énige vergelijking tussen Daens, King, Tutu, Gandhi – en de islam. Lees eerst iets over die "godsdienst", voor je je volkomen belachelijk maakt man. Of geef tenminste het eerste voorbeeld dat je voor de geest komt, van de moderniserende invloed van dat stelsel. In welke tijd was dat, Tom Lanoye, of in welk land verwacht jij zulke gunstige ontwikkelingen?
Een intellectueel antwoordt op vragen die precies gesteld worden.

Dat de islam inhoudelijk, en bijgevolg ook historisch, misschien onvergelijkbaar is met het verfoeide christendom is wellicht onvoorstelbaar voor mensen zonder verbeelding. Ik zie jouw woorden gedrukt staan:
Het verschil met de islamofoben is dat ik vanuit mijn kritiek op het Vaticaan niet zal besluiten dat er geen democratische christenen zijn. Of dat een christen nooit kan functioneren binnen de democratie.
Kritiek op het Vaticaan! Vandaag nog? jazeker, ook een achterhoedegevecht kan de uiterste moed van iemand vergen. Wel goed ondertussen dat er ook strijders in de voorhoede hebben gevochten, lange twee en drie eeuwen terug.

En, beste auteur van het Waasland, nog afgezien van jouw gebrekkige begrip van een term als "fobie": wáár, buiten de invloedssfeer van het christendom, heb jij een democratie kunnen ontwaren?

De Standaard heeft jou voorwaar geen dienst bewezen met dat interview, maar misschien werd je verkeerd geciteerd ?
.

Labels: , , , , ,

Read more...

29 augustus 2007

Kijk eens in welke stijl! (victa placet mihi causa)

.
Tom Lanoye vanavond na elven gehoord op de Nederlandse Radio 1.
Ze hebben daar een schitterend live-programma ‘s avonds, en je kunt er vaak – zoals ook op de RTBf – iets vernemen over de Belgische politiek.
Lanoye vertelde zowel zinnige als minder zinnige dingen. Zo voorspelde hij dat de Nederlanders onafwendbaar een cordon sanitaire zullen maken rond Wilders. Dat zou best kunnen natuurlijk, voor zover dat cordon al niet bestaat, had ik in zijn plaats erbij gezegd. Hij leek dit overigens een normale gedachte te vinden, die verder geen democratische kanttekening behoeft.
Nu moet ik vooraf zeggen dat ik tijdens de uitzending enkel trefwoorden heb kunnen opschrijven, en ik kan dus geen letterlijkheid garanderen, wel correctheid meen ik.
Zinniger dan over Wilders was hij toen hij aan de interviewster vertelde dat België gedoemd is te verdwijnen. Van die verdwijning was hij trouwens al lang overtuigd. Iemand als Lanoye wordt door de gebeurtenissen niet plots overvallen.
Ik vrees dat de romantische sentimenten om eindelijk die Vlaamse Republiek te hebben het zullen winnen, voegde hij nog toe. We zijn dan met zes miljoen, laat ons zeggen een wijk van Mexico-city, om van Osaka nog maar te zwijgen.
Nu wist ik niet dat Osaka zo groot was (al te weinig bereisd ben ik daarvoor), maar ik onthoud het in dankbaarheid.
Die onafwendbare verdwijning van België wenst Lanoye niettemin te bestrijden. En het zal u niet verwonderen lezer, maar een verloren zaak verdedigen vind ik sympathiek.
Trouwens: enkel hieraan al kunnen wij zien dat Lanoye absoluut geen Hegeliaan of godbetert Marxist kan zijn, zoals hem wel eens in de schoenen wordt geschoven door kwaadwilligen en slecht ingelichten. Verzet tegen historische onafwendbaarheden grenst voor deze filosofen aan de pure gekte.
Maar we zullen Brussel verliezen! zei Lanoye verder, en dan gaan al die mooie instellingen van de EU naar Straatsburg wellicht. En nog een calamiteit: ook de NAVO (bedoeld werd de SHAPE denk ik) zal ons verlaten.
Mijn excuses Tom Lanoye, maar als ik mag kiezen ...dan hoor ik de zegeningen van deze instellingen – urbanistische zegeningen vaak – liever door een grootstedeling als Van Istendael bespreken. En of wij Brussel zouden "verliezen" is nog maar de vraag.

Maar hoe moet het verder met ons België?
Lanoye, niet bijster origineel maar als goed Belgisch trekpaard, kwam op de proppen met de idee van een federale kieskring.
Verhofstadt zou met vlag en wimpel herverkozen zijn, als dit land tenminste een goed kiessysteem had. Want weinigen willen dat België verdwijnt, en noch het Vlaams Belang, noch NV-A durven een referendum daarover aan, verklapt hij aan de Nederlandse luisteraar.

Kunnen wij noteren dat Lanoye voorstander is van het referendum? Ik weet anders enkele onderwerpen waarbij Tom Lanoye dat instrument misschien zou afwijzen.
Wat ik hem vooral zou willen zeggen is: de klassieke literatuur over democratie koestert groot wantrouwen tegenover mensen die aan het kiessysteem willen morrelen van zodra de uitslagen van het oude systeem minder bevallen. Men beschouwt zulke ingrepen vaak als een teken van zwakte, soms zelfs als grondig verdacht.

Lanoye had tot slot ook een mening over het eventuele samengaan van Nederland en Vlaanderen, maar ik vrees dat hij hier in zijn oude rol van cabaretier is vervallen: Oostenrijk en Duitsland zijn ook al eens bijeengevoegd, maar kijk in welke stijl.
.

Labels: , ,

Read more...

6 juni 2007

De Armeense genocide met de puntjes op de i gezet (Hoegin)

ArmeniëNu Yves Leterme de Armeense genocide dan toch erkent wil Johan vande Lanotte het in zijn plaats niet meer over een genocide hebben. Karel de Gucht hangt ondertussen de stoere jongen uit: de Armeense genocide werd door geen Chinezen uitgevoerd, en de Armenen hebben geen dalai lama, dus kan hij het zich ook permitteren.

Laten we beginnen met Yves Leterme: helemaal ongeschonden komt hij toch niet uit het verhaal, want erg gehaast om te reageren op het verhaal van Ergün Top was hij (of zijn partij) niet. Was het verhaal werkelijk een complete kwakkel geweest, dan is het merkwaardig dat hij zo vlak voor de verkiezingen meer dan een dag liet gaan vóór hij met een reactie kwam, en dan alleen nog op een mondelinge vraag van Karim van Overmeire in het Vlaams Parlement. Mijn gok is daarom dat hij enkele hectische SMS-uurtjes achter de rug heeft om te beslissen wat hem het minste schade zou berokkenen: de Armeense genocide blijven ontkennen en enkele Turkse stemmen incasseren ten koste van zijn geloofwaardigheid, of toch maar erkennen wat niet ontkend kan worden, ten koste van diezelfde Turkse stemmen. Complicatie daarbij was ongetwijfeld dat kartelgenoot N-VA bij monde van Bart de Wever ondertussen al had laten verstaan dat er aan de Armeense genocide wat hen betreft niet getwijfeld kon worden.

De reactie van Karel de Gucht dan weer is bijzonder hypocriet voor wie niet van gisteren is. Zeker, dat «wat hij [Leterme] zegt, is een platte tsjevenstreek, die ik enkel kan verklaren door het feit dat hier meer Turken dan Armeniërs wonen,» was een correcte analyse, maar het zou hem sieren als hij in één adem ook eens zou vertellen hoe dat nu precies in mekaar zat met de dalai lama. Die is immers wel welkom in België, maar niet zo welkom dat hij zou moeten denken dat hij ons zomaar zou mogen komen bezoeken zonder eerst na te gaan of er misschien wel één of andere Belgische delegatie in China zou rondreizen op hetzelfde tijdstip. Het zijn immers niet alleen tsjeven die tsjevenstreken uithalen in dit land: het bekende verhaal van de boswachter en de stroper dus…

Johan vande Lanotte tot slot. Van een voorzitter van een partij die nog steeds meeheult met het communistische regime op Cuba kan je natuurlijk moeilijk een moreel verdedigbaar standpunt over wat dan ook verwachten, dus ook niet over de Armeense genocide. Maar wat zijn woordvoerster Vivi Lombaert uitkraamt verdient toch wel enige commentaar om te puntjes even op de i te zetten:
Of die feiten gekwalificeerd moeten worden als een genocide of een massamoord, is niet de essentie. Er zijn gruwelijke zaken gebeurd, waarbij heel veel mensen zijn omgekomen. Maar er moet vooral méér onderzoek naar gebeuren. […] sp.a roept Turkije op om een vrij onderzoek naar de massamoord toe te laten. […] Ons partijstandpunt is al jaren hetzelfde. Het is niet aan politici om over een label als genocide te beslissen, maar wel aan historici en internationale instellingen. Om dat vlak voor de verkiezingen opnieuw op te rakelen is toch een beetje goedkoop.
Ten eerste, of de feiten wel of niet een gekwalificeerd moeten worden als een genocide is wel degelijk essentieel, en volgt zelfs rechtstreeks uit de definitie van wat een genocide is. Om het met een slechte vergelijking te zeggen: je bent even dood of je nu op de bus omkomt of vermoord wordt, maar het verschil is wel degelijk essentieel, zowel voor de nabestaanden als voor de dader. En tijdens de holocaust zijn er ook gruwelijke zaken gebeurd en heel veel mensen omgekomen, maar de sp.a zal er zich wel voor hoeden over de holocaust een gelijkaardig standpunt in te nemen. Meer zelfs, zij waren één van de stuwende krachten om afwijkende standpunten over de holocaust bij wet strafbaar te maken!

Ten tweede: dat het onderscheid tussen genocide en massamoord wel degelijk de essentie is wordt door de loutere weigering van de sp.a om het woord genocide in de mond te nemen prachtig geïllustreerd. Als het verschil niet essentieel was geweest, waarom zou de sp.a er dan problemen mee hebben om de «massamoord» een genocide te noemen?

Ten derde: dat er méér onderzoek zou moeten gebeuren is een dooddoener die hier eigenlijk niet ter zake doet, maar de oproep aan het adres van Turkije om vrij onderzoek naar de Armeense genocide toe te laten is nogal hypocriet uit de mond van een partij die in eigen land vrij onderzoek naar de holocaust verboden heeft.

Ten vierde klopt het dat het niet aan politici is om te beslissen over een label als genocide, en daarmee haalt de sp.a eigenlijk zelf de wet op het negationisme onderuit, maar anderzijds kunnen politici dit niet voorwenden om hun handen in onschuld te wassen wanneer zij weigeren een genocide een genocide te noemen. Om het anders uit te drukken: zij hebben uiteraard wel het recht om de Armeense genocide te ontkennen, maar moeten dan wel niet komen klagen wanneer zij daarop aangesproken worden.

Ten vijfde: precies omwille van de vorige reden is het helemaal niet goedkoop deze kwestie voor de verkiezingen weer op te rakelen, maar uiterst relevant. De kiezer moet weten welk vlees hij in de kuip heeft wanneer hij naar de stembus trekt, en wanneer de sp.a zich ongemakkelijk voelt wanneer zij vlak voor de verkiezingen met deze zaak geconfronteerd wordt, betekent dit dat de partij zelf beseft dat haar standpunt niet helemaal zuiver op de graat is. Of beter gezegd: helemaal niet zuiver op de graat.

Ten zesde en ten slotte wat de sp.a betreft: over de globale opwarming bestaat er in de wetenschappelijke wereld heel wat meer controverse dan over de Armeense genocide, maar dat heeft de partij er de laatste maanden niet bepaald van weerhouden over die globale opwarming bijzonder straffe uitspraken te doen.

Wat zowel Yves Leterme als Johan vande Lanotte in deze zaak in de problemen brengt is natuurlijk de wet op het negationisme. Die wet had er nooit mogen komen precies omwille van één van de redenen die Vivi Lombaert aanhaalde, en om dezelfde reden mag ook het ontkennen van de Armeense genocide in België niet strafbaar gemaakt worden. Erger is het echter wanneer een partij, die anders graag haantje-de-voorste speelt om andere partijen aan de schandpaal te nagelen omwille van ondemocratische trekjes, alle moraliteit even aan de kant schuift in de hoop wat stemmen te kunnen halen bij zelfgemaakte snel-Belgen. Jaren geleden schreeuwde de sp.a nog moord en brand wanneer iemand durfde te beweren dat in Vlaanderen allerlei buitenlandse problemen geïmporteerd werden via de immigratie van de laatste jaren, vandaag past die partij echter haar programma en discours over een buitenlands probleem aan precies om die reden. Een cordon sanitaire rond de CD&V is misschien dan toch niet nodig, rond de sp.a wel. Maar dat is eigenlijk al jaren zo.

En nu maar wachten of Tom Lanoye & Co zich in deze kwestie, net zoals in het hoofddoekendebat, óók zullen laten horen...

Labels: , , , , , , ,

Read more...

<<Oudere berichten