9 december 2008

Tijd voor een Vlaamse grondwet ?

Binnenkort verschijnt de bundel door Johan Sanctorum samengesteld onder de titel "De Vlaamse Republiek: van utopie tot project" (uitg. Van halewyck). Daarin verschijnt een bijdrage van mijn hand, getiteld "Res publica en rechtsstaat: vrijheid in een onvolmaakte samenleving. Pleidooi voor een functionele (niet te bevlogen) grondwet voor Vlaanderen". Hoewel ik destijds mee de campagne heb getrokken voor een Vlaamse grondwet voor 2002 (zie het verzoekschrift dat ik destijds mee opstelde), weten lezers dat ik sceptisch ben over het nut van een Vlaamse grondwet binnen een belgisch kader (zie o.a. mijn interview in Le Soir van 4 maart 2006). Maar een grondwet voor een post-Begisch Vlaanderen kunnen we best beginnen voorbereiden. Op uitnodiging van jong-N-VA gent gaf ik al een voorproefje met debat op 12 november. Gaarne neem ik dit kort verslag (door "Adhemar") over van hun webstek (http://student.ugent.be/jongnva/?q=node/123).

Op woensdag 12 November organiseerde Jong-N-VA UGent een lezing door professor Storme over de Grondwet. Een aantal geïnteresseerden kwam af op dit toch wel technische onderwerp, en werden niet teleurgesteld.

Professor Storme begon met de definitie van een grondwet. Er zijn twee zienswijzen mogelijk: de optimistische: de grondwet als een ethisch charter, en de realistische: de grondwet met checks and balances om machtsmisbruik en -concentratie te voorkomen. Zo moet ze volgens Storme het evenwicht vinden tussen de mogelijkheid van de staat om vrijheden te geven en het overwicht van de Staat die vrijheden kan inperken. Verder moet ze voor een spreiding van de macht in de tijd zorgen. De huidige generatie mag niet zomaar de wet kunnen aanpassen wegens modefenomenen door bijvoorbeeld een 2/3e blokkering in te stellen. Een ander belangrijk element in een goede grondwet is het hebben van meta-regels: regels over hoe de regels kunnen aangepast worden. Als voorbeeld nam hij Griekenland, waar wijzigingen in het kiessysteem pas ingaan na de volgende verkiezingen.

In een tweede deel ging Storme verder in op de Vlaamse grondwet. Hij toonde niet veel enthousiasme voor een deelstatengrondwet, tenzij deze in functie zou staan van een echte grondwet. Hij vindt wel dat het zin heeft om alvast een grondwet voor te bereiden. Het is volgens Storme wel belangrijk dat enkele valstrikken vermeden worden. Zo mag een grondwet niet ideologisch zijn en zijn vooral meta-regels zijn belangrijk. Ook kan men een opdracht voor de overheid omschrijven, maar men zou geen onmogelijk afdwingbare regels zoals “recht” op arbeid mogen invoeren.

Na de lezing van Storme werden heel wat vragen gesteld en beantwoord. Daarna begaven we ons naar ons stamcafé De Kroon om samen met professor Storme nog wat na te praten over de lezing en van een Karmeliet te genieten.

1 Comments:

At 9/12/08 13:58, Anonymous Anoniem said...

Professor Storme,

Als ik reageer op blog-posts is dat meestal om te bekritiseren, een ander geluid te laten horen, of te onderstrepen wat de auteur naar mijn aanvoelen vergeten te vermelden is. Deze keer is dat echter niet zo, bij gebrek aan twistpunt.

Ik heb het u die avond al gezegd, maar het mag dan ook gezegd worden: uw uiteenzetting was helder, to the point, thought provoking, kortom: heel interessant.

Één idee uit uw discours stak er volgens mij bovenuit: uw voorstel om eerst te reflecteren hoe een functioneel post-Belgische Vlaamse Grondwet er uit moet zien, en daarna daaruit datgene wat reeds in de huidige Belgische context mogelijk is, in afwachting van de onafhankelijkheid, in een (voorlopige) Vlaamse Grondwet (of Handvest) te verankeren.

Ik kijk om velerlei redenen uit naar de bundel van Johan Sanctorum, maar uw hoofdstuk zal ik zeker niet overslaan. Krijgen we in nog verder uitgewerkte vorm te lezen wat er volgens u in die Grondwet hoort, of blijft het bij een pleidooi om tot zo’n tekst te komen?

Nog één detail. Ere wie ere toekomt: eigenlijk is het verslagje van uw lezing bij Jong N-VA UGent van de hand van mede-bestuurslid Dries Verbiest; ik heb ze enkel op de website gepubliceerd (“ingediend” volgens Drupal) na er een enkele taalfout uit te hebben verbeterd.

 

Een reactie posten

<< Home

<<Oudere berichten     Nieuwere berichten>>