29 oktober 2009

Professor Paul De Grauwe tackelt een stroman (Tuur Demeester)

In zijn bijdrage van 24 oktober in De Morgen, getiteld "Tachtig jaar na de crash van 1929", schrijft professor de Grauwe dit: "In de jaren dertig liepen nogal wat economen rond die geïnspireerd waren door een sociaal darwinisme dat ervan uitging dat een economische recessie goed was omdat die het systeem "uitzuiverde" van de zwakken en van diegenen die grote fouten hadden begaan. Na de recessie zou de economie sterkers zijn, omdat alleen de fitste lui overleefden. De overheid moest dus zeker niet proberen de recessie tegen te gaan. Op lange termijn leidt zo'n politiek enkel tot zwakke economische structuren. Er lopen nog enkele economen rond die in dit verhaal geloven. Gelukkig vormen ze een uitzondering."

Het is niet met zekerheid te zeggen, maar het lijkt er sterk op dat de Grauwe hier verwijst naar de theorie van de Oostenrijkse School, waar hij kortgeleden in een commentaarstuk door Simon van Wambeke nog eens op gewezen werd. Maar klopt het wel het dat de reden waarom Oostenrijkse economen de crisis noodzakelijk en "zuiverend" noemen is omdat de zwakken en diegenen die grote fouten hebben gemaakt erdoor worden geliquideerd? Laat ons even naar de bron kijken. Dit is wat Murray Rothbard schrijft in een van de meest bekende beschrijvingen van de "Austrian Business Cycle Theory": "The "boom" (...) is actually a period of wasteful misinvestment. It is the time when errors are made, due to bank credit's tampering with the free market.

Met andere woorden, het krediet dat private en centrale banken uit het niets creëren zorgt ervoor dat ondernemers foute investeringsbeslissingen maken maken, beslissingen die niet zijn afgestemd op wat mogelijk en wenselijk is met het beschikbare kapitaal. Rothbard vervolgt verderop in zijn betoog: "The crisis signals the end of this inflationary distortion (...) The "depression" is actually the process by which the economy adjusts to the wastes and errors of the boom, and reestablishes efficient service of consumer desires." Tijdens de crisis wordt de door de inflatie en fractioneel reservebankieren veroorzaakte misleiding duidelijk. Mensen beseffen dat er veel minder kapitaal beschikbaar is dan ze daarvoor dachten, en gaan daardoor anders consumeren en investeren.

De "economische crisis" is dan de periode waarin de economische productiestructuur zich heraanpast aan de noden en wensen van de consumenten. Zo moeten we ook Rothbards conclusie begrijpen: "In short, and this is a highly important point to grasp, the depression is the "recovery" process, and the end of the depression heralds the return to normal, and to optimum efficiency. The depression, then, far from being an evil scourge, is the necessary and beneficial return of the economy to normal after the distortions imposed by the boom. The boom, then, requires a "bust"."

Het "uitzuiveren" slaat dus niet het uitschakelen van personen, maar wel op het rechtzetten van foute beslissingen. En dit gebeurt niet door een strijd van de sterkeren tegen de zwakkeren, maar wel in de vredevolle omgeving van de marktplaats, waar de consumenten tijdens het depressiestadium door hun koopgedrag bepalen welke bedrijven het beschikbare kapitaal op een "goede" manier gebruiken, en welke op een minder goede manier. In crisistijd gaan mensen bijvoorbeeld meer naar de Colruyt en kopen ze minder Mercedessen — en dat vertaalt zich in een heraanpassingsproces waarbij sommige bedrijven beloond worden en andere moeten besparen of, hoe jammer het ook is, failliet gaan.

Kortom, het sociaal darwinisme waar Paul de Grauwe naar verwijst blijkt niet aanwezig te zijn in de Oostenrijkse theorie. Wat "Oostenrijkers" betogen is dat, willen we niet in een permanente economische crisis en een situatie van hyperinflatie belanden, de heraanpassing van de economische productiestructuur noodzakelijk, wenselijk, en daarom "goed" is. Meer nog, een kwade pen zou de tafels kunnen omkeren en Professor de Grauwe zèlf van sociaal darwinisme kunnen beschuldigen: hij is het immers die een politiek verdedigt van het in het zadel houden van de "sterksten", in casu de onstabiele bankkartels en centrale banken.

Het zijn immers zij die met hun artificieel lage rentes de ondernemers en consumenten al jaren tot verkeerde investeringen aanzet en door hun destructieve inflatiepolitiek voor aanzienlijke inkomensherverdelingen zorgen, weg van de spaarders en de verdieners van vaste lonen, naar speculeerders, grote bedrijven, en uiteraard ook de overheid. Maar in plaats van elkaar van kwade bedoelingen te beschuldigen (overigens lijkt ons de stelling dat De Grauwe een sociaal darwinist is erg betwijfelbaar) is het wellicht constructiever het over de argumenten ter zake te blijven hebben.


Overgenomen van de weblog van het Murray Rothbard Instituut:
http://rothbard.be/blog/230-paul-de-grauwe-tackelt-een-stroman

5 Comments:

At 29/10/09 11:21, Anonymous Anoniem said...

Het is evident dat de staat intellectuelen nodig heeft. Het is niet zo evident waarom intellectuelen de staat nodig hebben.

Het levensonderhoud van de intellectueel in de vrije markt is nooit al te zeker, want de intellectueel moet vertrouwen op de voorkeuren en keuzes van de massa van zijn medemensen, en het is nu juist kenmerkend voor de massa dat zij in het algemeen niet al te veel interesse heeft voor intellectuele kwesties. De staat daarentegen is bereid om de intellectuelen een veilige en permanente plaats in het staatsapparaat te bieden en dus ook inkomenszekerheid en prestige. Want de intellectuelen worden rijkelijk beloond voor de belangrijke functie die ze voor de staatsheersers vervullen. (cf. The Anti-Capitalistic Mentality by Ludwig von Mises)

 
At 29/10/09 13:23, Blogger Luc Van Braekel said...

Vreemd dat noch De Grauwe, noch Tuur hier verwijzen naar het principe van de "creative destruction", zoals destijds beschreven door Joseph Schumpeter.

Dat principe wordt intussen in ruime kring aanvaard, en is heus geen fringe-theorie die enkel door aanhangers van de Oostenrijkse school zou worden beleden.

In de praktijk zal dat 'rechtzetten van foute beslissingen' in de praktijk er wel op neerkomen dat bepaalde bedrijven failliet gaan, en dat bepaalde ondernemers van de markt verdwijnen. En dat is goed, of men dat nu "sociaal darwinisme" noemt of niet.

 
At 29/10/09 14:55, Blogger Tuur Demeester said...

@ Luc van Braekel:

Het blijft koffiedik kijken waaraan de Grauwe refereerde—voor zover ik weet kwam Schumpeter wel pas begin jaren '40 met zijn "creative destruction" aanzetten. Die idee, toegepast op business cycles, lijkt me compatibel met de ABCT waar ik het over had (en breder aanvaard, idd :-)). Toch biedt een dergelijk concept maar een gedeeltelijke verklaring lijkt me, en dan nog enkel van de "afwikkeling" van de crisis.

Schumpeter was overigens leerling van Eugen von Böhm-Bawerk, die tevens de leermeester van Ludwig von Mises was. Niet toevallig dus denk ik dat de verklaringen van de (jonge) Schumpeter grote parallellen vertoonden met die van "de Oostenrijkers".

 
At 29/10/09 21:29, Anonymous Anoniem said...

Prof. De Grauwe heeft ons altijd de desindustrialisatie en de afbouw van onze hoogproductieve industrie ten gunste van (laagproductieve) dienstensector aangepraat.

Het grootste deel van die “dienstensector” is evenwel maar rendabel omdat die “de facto” zwaar is gesubsidieerd door allerlei overheidsingrepen: gratis geneeskunde, gratis onderwijs, door geldschepping en fiscale gunstregimes gesubsidieerde banken die met de toelating van de overheid allerlei “toxic assets” mochten slijten, en niet in het minst de ganse bureaucratische sector (overheid zowel als dienstverleners ons bijstaan om aan al die bureaucratische voorschriften te helpen voldoen).

Onze Belgische industrieterreinen staan nu vol met kantoren in plaats van fabrieken. Een mega-bubble van fiscaal en sociaal adviseurs, “private bankers”, interim- en selectiebureaus, sociale secretariaten, dienstencheque-bureaus, maaltijdcheque- en die niet nodig waren geweest, hadden we zuiniger en zorgvuldiger met wetgevend werk omgesprongen. Het zijn stuk voor stuk sectoren die een uiterst geringe reële toegevoegde waarde genereren.

We staan met een massale overcapaciteit in laagproductieve en zwaar gesubsidieerde dienstensectoren. Dat haalt onze reële productiviteit catastrofaal naar beneden. De industrie met de grootste overcapaciteit is helemaal niet de auto-industrie, maar de bureaucratie.

Bankiers, universiteitsprofessoren en ambtenaren hebben nog altijd niet door dat massale “creatieve destructie” in hun sector onafwendbaar is. Ook De Grauwe wil blijkbaar liever het feestje in die geprivilegieerde sectoren nog enkele jaren laten doorgaan.

http://workforall.net/overcapaciteit-in-bureaucratische-sector.html

pv

 
At 1/11/09 19:29, Blogger Pieter Cleppe said...

De niet door de overheid gecontroleerde vrije markt zou tot zeepbellen leiden?

""'En tot slot, en dat zag ik vroeger veel te weinig in, zijn de financiële markten inherent instabiel. De markten kunnen zichzelf niet controleren, zoals we jarenlang geloofden. De mensen die in aandelen beleggen, zijn niet perfect rationeel. Ze proberen de toekomst te voorspellen, terwijl niemand weet hoe die er zal uitzien. Bovendien laten ze zich leiden door niet-rationele factoren: door emoties bijvoorbeeld of door kuddegedrag. Zo kunnen er enorme zeepbellen ontstaan die op een bepaald moment in elkaar storten. Met alle risico's vandien voor het hele financiële stelsel. Zoals we onlangs hebben gezien.'""




-> Dit terwijl het de derde centrale bank van de VS was die de meest recente zeepbel heeft opgeblazen.

Dit is dus een overheidscrisis. Zie het meest recente boek van Johan Norberg die de case hiervoor overtuigend maakt, ook verwijzend naar de niet-monetaire fouten: "Financial Fiasco":

http://books.google.co.uk/books?id=1ETrJQ2kutIC&dq=johan+norberg+financial+fiasco&printsec=frontcover&source=bl&ots=HXoCaAkBCe&sig=0i7WA761OuGr5HF6qPKwBBuDjS4&hl=en&ei=69HtSp2PO93OjAeqnImWDQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CAsQ6AEwAA#v=onepage&q=&f=false

De liberale theorie is niet enkel zeer mooi, maar klopt ook als een bus wanneer men naar de feiten kijkt. President Andrew Jackson heeft de tweede centrale bank van de VS opgedoekt, en ik vind het eigenlijk minder en minder onrealistisch om ook de Fed het zelfde lot te laten ondergaan:

http://en.wikipedia.org/wiki/Andrew_Jackson#Opposition_to_the_National_Bank

Paul Krugman riep in 2002 op om een "vastgoedluchtbel" te creëeren. Met alle respect, maar hoe geloofwaardig is zo iemand nog?

"To fight this recession the Fed needs…soaring household spending to offset moribund business investment. [So] Alan Greenspan needs to create a housing bubble to replace the Nasdaq bubble."

http://mises.org/story/3530

 

Een reactie posten

<< Home

<<Oudere berichten     Nieuwere berichten>>