4 april 2009

De Chinese methode

Een zinnetje in een kleine opwelling van een intimus van de bevoegde Vlaamse Minister spreekt soms boekdelen. "In China staat zo'n brug er binnen het jaar", schrijft Luc van der Kelen op 31 maart in zijn tabloid over het feit dat er in Vlaanderen actiegroepen zijn die zich durven verzetten tegen "een infrastructuurwerk groot of klein". Vandaag in de Standaard staat een prachtige reactie van Tom Naegels ("In China stond ze er al") "Kijk, als Van der Kelen gelijk heeft, dan zeggen we het ook. In China, daar gaan de dingen vooruit. Willen ze daar een stuwdam? Dan zétten ze een stuwdam. Moet er daarvoor een hele stad verhuizen? Dan verhuist die hele stad. Ze gaan daar op een eigen manier om met kritische burgers, actiecomités of senior writers van de grootste krant van het land, die al twintig jaar lang elke dag in hun eentje verzet aantekenen tegen beslissingen van de overheid." Inderdaad. In China maken ze van je huis een nailhouse als je niet opkrast (zie http://en.wikipedia.org/wiki/Nail_house)

Kris Peeters voelde de nattigheid gisteren al.

Bij de melding van de "beslissing" van de Vlaamse regering om het nieuwe voetbalstadion van Brugge te bouwen in de Zuidrand (Chartreuse-Loppem) verzekerde onze dorpsafbreker-president "Wij leven hier niet in China waar men een beslissing kan nemen en dan zeggen goed morgen beginnen we te bouwen bij wijze van spreken", "er zijn hier duidelijke procedures" "inspraak van al diegene die daarbij betrokken zijn" ...

Wel, in Brugge moet ik ze voorlopig misschien het voordeel van de twijfel geven; maar in Antwerpen zijn ze de Chinese methode al aan het voorbereiden. Of toch minstens de methode van de voldongen feiten: iets beslissen dat geen beslissing is en daarom ook niet aan rechterlijke controle kan worden onderworpen, om bij de "eigenlijke" juridisch bestaande beslissing te argumenteren dat het te laat is omdat alles al lang "beslist beleid"" is en men daar nu toch niet meer op kan terugkomen.

In Doel past men de Chinese methode overigens al enkele jaren met volle kracht toe: afbreken maar. Of daar nu nog mensen wonen of niet. En zelfs zonder dat er aan enig infrastructuurwerk groot of klein wordt gebouwd. Want het zou kunnen dat men ooit zou beslissen op de plaats van het dorp een dok te bouwen. Maar dat dit zuiver hypothetisch is mag ons toch niet beletten om vandaag iedereen weg te pesten en alles te vernielen, nietwaar ? De drieste vernieling dient er namelijk alleen toe om de burger te tonen wie de baas is. Zoals in China. Wie zo koppig is zijn huis niet te verkopen aan de "Maatschappij" moet het maar voelen wat het betekent de vernieling - euh pardon de "vooruitgang" - te willen tegenhouden. Ik zeg de "Maatschappij" want iedereen in het Waasland krimpt onmiddellijk in elkaar bij het horen van de naam van dat monster. "De maatschappij" is zoiets als "das Gericht" in Het proces van Kafka, of nog "Das Schloss". Nadat vader en zoon Deckers er al tientallen jaren het goed weer uitmaken weg van de camera's is er recent een gerecycleerde socialistische ex-volksvertegenwoordiger gepost die er een gezicht aan geeft. Meer dan van transparantie is dat een bewijs van hubris, van de zekerheid ongenaakbaar te zijn. De ambtenaren van de Vlaamse overheid schrijven in de vergunningen die ze afleveren gewoon de conclusies over van de advocaat van "De Maatschappij" (ik weet niet of die ooit in China geweest is, maar alvast wel in Rusland; daar kennen ze ook iets van mafiapraktijken). Dat zegt genoeg over de wijze waarop de Vlaamse overheid met de procedures voor vergunningen omgaat.
De toepassing van de Chinese methode kan men in foto's bekijken op onder meer http://www.doel2020.org/Documentatie/afbraak/afbraak_foto's_2009.htm. Intussen kan zelfs dat niet meer. Pottenkijkers worden geweerd. De Maatschappij heeft via steeds weer dezelfde advocaat intussen op eenzijdig verzoekschrift vol onwaarheden van de rechter een verbod gekregen om enige protestactie te houden of op enige wijze de afbraak te hinderen, zelfs maar de huizen te betreden.
Neen, hoor, bulldozers Peeters en Van Mechelen, we zijn hier niet in China hé. Op de internationale erfgoedconferentie vorige week werd op de slotzitting Doel vermeld als "worst case scenario" naast de afbraak van de historische binnenstad van Bakoe in Azerbeidjan. 't is maar dat jullie weten hoe diep je gezakt bent.

13 Comments:

At 5/4/09 11:45, Anonymous traveller said...

Als we over de echte problemen(staatsvorm, onafhankelijkheid, financiën) niet kubnnen/mogen praten, houden we ons toch 15 jaar bezig met een brug!!!
Onze "vrienden" worden er toch allemaal financieel beter van!!!

 
At 6/4/09 19:30, Anonymous geert said...

@ traveller

Het een komt niet zonder het ander. Wie de brug niet eert is de begroting niet weerd, zou ik zeggen. ;)

 
At 7/4/09 10:24, Blogger Brecht Arnaert said...

@ Traveller,

Kga eens lastig doen. De "echte" problemen, die bestaan niet. Wat als probleem gepercipieerd wordt, is op zich al onderhevig aan politiek debat, aan agendasetting. "Laten we ons nu eindelijk eens bezig houden met de échte problemen van de mensen", is een zin waarvan ik baal als een stekker.

 
At 7/4/09 16:38, Anonymous Johan B said...

Naegels had evengoed als titel kunnen kiezen: "Met een Vlaams referendum stond ze er al". Hij wil immers geen Vlaams referendum over de Oosterweelverbinding.

Het artikel over de nailhouses waarnaar Storme verwijst is een mooie illustratie van de wet van Moynihan. Dat een eigenaar van een Chinees rijhuisje van amper 5 meter breed in staat is om een bod van $453.000 af te wijzen om daarna toch een akkoord te sluiten met de ontwikkelaars is een teken dat China het ware communisme ver achter zich gelaten heeft. Aan het toenemende geklaag over China in de media kan men dus afleiden dat het er steeds beter gaat met de mensenrechten.

 
At 7/4/09 21:18, Anonymous Marc Huybrechts said...

@ Johan B

Nee, uit dat artikel over nailhouses kan men niet afleiden dat het "steeds beter zou gaan met de mensenrechten" in China. Mensenrechten worden gedetermineerd door het politiek systeem (en de bredere cultuur waarop dat berust). En dat systeem is nog even totalitair als voorheen. Men kan er wel uit afleiden dat de introductie van marktwerking en de partiele economische liberalisatie in China vereisen dat er minder arbitrair wordt omgesprongen met eigendomsrechten en commerciele contracten dan voorheen. En dat is ook logisch als men economische groei wil bekomen om het machtsmonopolie van het Politbureau te kunnen blijven 'legitimiseren'. Maar het zegt niets over "betere mensenrechten". Die rechten blijven volkomen afhankelijk van machtswillekeur, omdat er geen 'autonome' machten bestaan in China, i.e. er is geen machtsversnippering, er bestaat geen echte 'scheiding van de Machten'.

 
At 7/4/09 21:33, Blogger Marc Vanfraechem said...

Als eigendomsrecht een basisrecht is, en daar is nu meer respect voor in China (wat ik niet goed kan beoordelen) dan heb je wel een punt Johan B.

 
At 7/4/09 22:20, Blogger matthias e storme said...

Die nailhouse was het resultaat van zuiver private "bouwpromotie" zonder echte overheidsbeslissing. Als de overheid in China iets in haar hoofd haalt, dan is zon' woning subiet weg, een hele stad zelfs als het moet. Ook al heeft de eigenaar nu theoretisch wel recht op een vergoeding. Maar tussen droom en daad .... staan daar misschien geen wetten in de weg maar rechters en ambtenaren.

 
At 9/4/09 18:26, Anonymous Marc Huybrechts said...

@ Vanfraechem

Of "eigendom" een basisrecht zou zijn, daarover valt te discuteren. Ik zou het eerder een secundair recht noemen dat kan helpen bij het beschermen van meer 'basic' fundamentele rechten als habeas corpus en vrijemeningsuiting (die in China niet bestaan). Maar, het gaat hier niet om semantiek en of we iets een basisrecht zouden noemen of niet.

Het feit dat de Chinese overheid tegenwoordig formele regels ('rechten' in een juridische zin, niet in een morele zin) hanteert omtrent contracten en eigendom tussen 'gewone' mensen onderling zegt absoluut niets over "respect" voor mensenrechten. Het toont enkel aan dat zij 'slimmer' of meer gesofistikeerd worden bij het bevorderen van materiele rijkdom of economische groei. Het politbureau heeft er helemaal geen belang dat dat de eigendom van A niet zou beschermd zijn tegen willekeurige acties van B, zolang A en B het machtsmonopolie van de heersende nomenklatura maar niet bedreigen. Of er echt "respect" voor rechten zou bestaan kan men enkel beoordelen of zeggen wanneer die rechten uniform voor iedereen zouden gelden, ongeacht wie er voor- of nadeel zou uithalen. De kwestie is of die 'rechten' zullen kunnen ontsnappen aan willekeur en machtsmisbruik, i.e. of zij effectief zullen "respect" krijgen wanneer A of B in een eigendomsconflict terecht komen met het Politbureau of de heersende Nomenklatura. Dat is de echte test voor "respect", en die test faalt China elke keer.

Nogmaals, respect voor mesenrechten vereist ECHTE scheiding van de 3 constitutionele Machten, en dat is onmogelijk in een politieke dictatuur. Het is niet omdat ik onverschillig blijf in een conflict (dat mij niet aanbelangd) tussen Karel De Gucht en de hoofdredacteur van De Standaard, dat ik enig "respect" zou hebben voor beide heren. Dat heb ik niet. En dat is precies ook de positie van de Chinese overheid m.b.t. eigendomskwesties tussen A en B. Maar, ik heb wel "respect" voor het constitutioneel recht op vrijmeningsuiting van de Gucht en van De Standaard, ook al hebben zij bewezen dat zij dat niet hetzelfde kunnen doen voor hun politieke opposanten. Zo is het ook met met de Chinese overheid. Hun 'respect' voor bepaalde regels (waaronder eigendomsrecht) is arbitrair en 'utilitair', niet principieel. En als de 'regels' (die alleen zij kunnen maken en veranderen) hun niet goed uitkomen, dan vliegt hun respect ervoor de deur uit. Dat is geen echt "respect".

 
At 10/4/09 11:25, Anonymous Johan B said...

@Matthias Storme: "Die nailhouse was het resultaat van zuiver private "bouwpromotie" zonder echte overheidsbeslissing."

Inderdaad, en dus kwam u hierboven aandragen met een compleet vals voorbeeld van wat er gebeurt met kritische burgers die zich verzetten "tegen de beslissingen van de overheid."

Dat de Chinese staat toelaat dat grote bouwprojecten uitgevoerd worden door zuiver private bedrijven die het eigendomsrecht moeten respecteren is een bewijs dat de zaken daar sterk verbeterd zijn. Ik zie dit in Noord-Korea of Cuba nog niet direct gebeuren.

 
At 10/4/09 11:44, Anonymous Johan B said...

@Marc Huybrechts: "Of "eigendom" een basisrecht zou zijn, daarover valt te discuteren."

Het eigendomsrecht behoort tot de drie basisrechten, ook wel natuurrechten genoemd: het recht op leven, vrijheid en eigendom. Zie: www.natuurrecht.nl.

Voor een zeer uitgebreide uiteenzetting hierover, zie het artikel Natuurlijke Rechten vs. Mensenrechten van Frank van Dun.

 
At 10/4/09 17:13, Anonymous Marc Huybrechts said...

@ Johan B

Het is niet omdat ik libertarische visies op natuurrechten en mensenrechten kan repecteren, dat ik ze volledig zou moeten delen. Ik ben geen professionele jurist, en ik beheers niet de vaktaal om daarover met authoriteit te kunnen spreken. Maar, rechten op "leven, vrijheid en eigendom" zijn geen simpele concepten. Zij vereisen concrete uitwijding over toepassingen en redelijke/natuurlijke beperkingen of 'uitzonderingen'. En, het lijkt me voor de hand te liggen dat het recht op eigendom een 'sekundair recht' is, in de specifieke zin dat het in dienst staat om het primaire recht op individuele "vrijheid" effectief te kunnen realiseren. Er is een groot 'kwalitatief' verschil tussen (a) een politeagent die de wagen (EIGENDOM) van een dronken bestuurder tijdelijk of permanent confiskeert, en (b) Castro die zijn politieke opposanten 'in den bak' steekt (onVRIJHEID) of de Belgische overheid die boetes oplegt aan geselecteerde Belgen voor het uiten van meningen (nogmaals onVRIJHEID).

Over wat de Chinese overheid COURANT doet met "het recht op vrijheid" van eender wie zij daar wil van beroven, daar ga ik niet over beginnen, want dat is te affreus om zelfs lang te willen contempleren op een mooie lentedag. Daar, tegenover is het feit dat "zuiver private bedrijven" in China zich DOORGAANS (maar zeker niet gegarandeerd) moeten houden aan regels (i.e. wetten betreffende eigendomsrecht) dat is absoluut 'klein bier'. Chinesen zijn geen Italianen, zij houden niet van 'anarchie'. Dat betekent helemaal NIET dat de Chinese overheid respect zou hebben voor "het recht op leven, vrijheid en eigendom" wanneer dat hen ongelegen zou komen.

 
At 11/4/09 09:26, Anonymous Johan B said...

Er is ook een groot kwalitatief verschil tussen (a) Castro die alle huizen en bedrijven (EIGENDOM) in Cuba confisqueert en (b) een politieagent die een dronken bestuurder een nachtje in den bak steekt (onVRIJHEID). Dat er na de collectivisatie van de landbouw in de Sovjetunie miljoenen mensen zijn gestorven van honger was een rechtstreeks gevolg van de schending van het eigendomsrecht.

Verder heb ik nergens gezegd dat China de natuurrechten respecteert wanneer dat ongelegen zou komen. Ik heb alleen gezegd dat de situatie er beter is dan tijdens het échte communisme en dat dit geïllustreerd wordt door de toenemende kritiek op China in de media.

 
At 11/4/09 22:58, Anonymous Marc Huybrechts said...

@ Johan B

Ik denk dat we gemakkelijk kunnen akkoord gaan dat het over de laatste kwarteeuw economisch beter gaat in China dan voorheen, althans voor een belangrijk deel van de bevolking (vooral aan de kusten). Dat "beter gaan" berust op partiele liberalisatie van markten en minder arbitrair omgaan met 'regels' (waaronder regels omtrent eigendom en contracten).

Waar we verschillen is uw bewering dat het in China "beter gaat met de mensenrechten". Ik betwist dat omdat die grotere economische welvaart niets te maken heeft met "mensenrechten", maar wel met beter (meer rationeel) economisch beleid. En, zelfs het feit dat er minder arbitrair wordt omgesprongen met 'eigendom', betekent helemaal niet dat er rechtszekerheid zou zijn in China (ook niet wat betreft 'eigendom').

Een bijkomend aspect van ons meningsverschil betreft de rol die eigendom kan spelen bij respect voor "mensenrechten". Ik vind die rol bjkomstig. U blijkbaar niet. Als men u in den bak kan steken voor het uiten van een mening, heeft het dan belang wat er met uw huis of auto zou gebeuren terwijl u in den bak zit? 'Rechten' zijn altijd uiterst broos, en respect ervoor blijft willekeurig, wanneer er geen open eerlijke politieke competitie kan (of mag) bestaan. Het is ook illusoir van te denken dat men met eerlijke onafhankelijke rechters zou kunnen te maken krijgen in gerechtszaken , wanneer diezelfde rechters volkomen afhankelijk zijn van dezelfde onveranderlijke politieke machtsnomenklatura.

Ik begrijp uw laatste paragraaf niet.

-1) In China heerst het "echte" communisme nog steeds. De politiek primeert steeds op de economie. Het is de politiek die uiteindelijk bepaalt wat er in de economie gebeurt, en niet omgekeerd, want de politiek heeft het monopolie op geweld en wapens. Het machtsmonopolie (de 'leidinggevende' rol van de enige partij) is de essentie van communisme. Zij is dat ook in fascisme, want het verschil tussen fascisme (of nationaal-socialisme) en communisme is puur 'cosmetisch'. Het is totaal onbelangrijk of het Politbureau de economie bestuurt via 'ambtenaren' (staatseigendom van de productiemiddelen onder communisme) of via bedrijfsleiders onder 'formele private eigendom' (die zo morgen kan opgeheven worden, onder fascisme/communisme). Wie zou die opheffing kunnen stoppen? Een 'Supreme Court' die leeft bij de gratie van het Politbureau? Dat is niet serieus. Volg de perikelen van het Kodhorkovsky proces (aflevering # 2) in Moskou, en besef dat het onderscheid tussne ambtenaren en bedrijfsleiders puur cosmetisch is onder machtsmonopolie. Het is goed dat vele Chinezen vandaag materieel beter kunnen leven dan voorheen, althans tijdelijk, maar dat heeft niets te maken met hun "mensenrechten". Die waren er vroeger niet, en vandaag ook niet.

-2) Herlees uw laatste zin alstublieft. Hoe zou "toenemende kritiek op China" in relatief-vrije Westerse media kunnen illustreren dat de "situatie er (China) beter" zou zijn (wat mensenrechten beterft)? U houdt er een eigenaardige visie van "mensenrechten" op na. Het is een Marxistische visie die tegenwoordig veel linkse aanhangers heeft in het naief-linkse Westen. Maar zij staat haaks op traditionele Westerse (judeo-christelijke) waarden die 'democratie' in het westen hebben gebracht. Zonder enige twijfel hebben zij dat maar tijdelijk gebracht, en de geschiedenis bevestigt dat: culturele opgang en neergang, en geen rechtlijnige vooruitgang, ook niet op het vlak van mensenrechten.

 

Een reactie posten

<< Home

<<Oudere berichten     Nieuwere berichten>>