24 januari 2007

Hillary en Barack, en gelukkig ook Salvador (victa placet mihi causa)

.
Het Arabische begrip al-Taqiyya lezers, is de meesten onder u wellicht onbekend. Dat is spijtig, want als wij willen begrijpen wat er in Amerika aan de hand is met de Democratische senatoren Hillary Clinton en Barack Hussein Obama – in hun lange run naar de presidentsverkiezingen – dan kunnen wij deze term niet lang meer ontlopen.
Eén van de weinigen hier te onzent die de term geloof ik wél goed kent, is de voormalige NAVO-secretarisgeneraal Willy Claes, maar zijn vertaling was dan altijd ontveinzen, en ook al staat dat woord misschien in van Dale, ik vind het geen mooi woord. Het heeft iets dubbels. Dissimulatie is nog zo’n vertaling. Begrijpelijk genoeg, maar zelf gebruiken doe je niet.
Wat Hillary recent aan Barack heeft verweten, is dat deze laatste verzwegen zou hebben dat hij, ter verre voorbereiding van zijn democratische carrière wellicht, vier jaar in een madrassa, een koranschool heeft doorgebracht. Barack Obama sprak wel vrijelijk over zijn christelijke achtergrond langs moederskant, over de Verenigde Kerk van de Drievuldigheid in Chicago waar hij wel eens langs ging, en ook nog over het atheïsme van zijn vader, maar over die madrassa hield hij zijn mond, en dat is bij Hillary slecht gevallen. Hij had dat direct moeten zeggen.
Wellicht ontgaat ook haar het begrip al-Taqiyya. Essentieel is het een positief begrip. Het komt er op neer dat het aan een moslim is toegestaan om tegenover een ongelovige te liegen of de waarheid te verdraaien. Het is onze moslim trouwens niet enkel toegestaan: onder omstandigheden is al-Taqiyya juist een deugdzame houding, waar zijn zieleheil aan vasthangt.
Een kwestie van afwegen dus: zijn de anderen ook moslims, dan is het natuurlijk simpel en geldt al-Taqiyya niet; maar zijn zij dat niet, dan mag de goede gelovige het gevaar voor zichzelf inschatten, en vooral moet hij ook goed overdenken of zijn Geloof beter is gediend met de waarheid, dan wel met een leugen.
Om de moeilijke term al-Taqiyya enigszins te Europeaniseren zou ik hem willen vergelijken met de beroemde reservatio mentalis van de jezuïeten. Ook zij hielden lange tijd vol dat leugen, zelfs meineed er mee door konden, als er een hoger belang in het spel was, én als je in je binnenste een kleine toevoeging deed aan je uitgesproken formule. Je kon bijvoorbeeld zweren: "Ik was gisteren niet op de plek van de moord" en dan in één adem, maar binnensmonds toevoegen: "of liever, eergisteren was ik er niet". Op die manier was God ook op de hoogte, en was er moreel gesproken niets aan de hand.
Misschien vindt u dit belachelijk lezer, en stonden uw verwachtingen rond het Opperwezen hoger, maar gelukkig heeft destijds Salvador Dali, leerling van de jezuïetenpaters en altijd een goede katholiek gebleven, uw bezwaren opgevangen met zijn verklaring: “Dieu n’est pas grrand, il fait un mètrre à peu prrès, et puis il n’est pas iintelligent.
Dali verwierp, op theologisch goede gronden meen ik, het goddelijk attribuut der intelligentie, als zijnde een typisch menselijk gebrek.
.

Labels: , , , ,

16 Comments:

At 25/1/07 12:41, Anonymous Anoniem said...

Is het begrip hatchett job u bekend?

Barack is nooit naar een madrassa geweest. Dit verhaal is ondertussen al volledig debunked en was mogelijk verspreid door Hillary.
Hij heeft 4 jaar in Indonesië gewoond en heeft daar 2 jaar aan een Katholieke school gelopen en 2 jaar aan een lokale public school, maar zeker niet aan een madrassa.

 
At 25/1/07 13:30, Anonymous Anoniem said...

Marc,

Wat dacht je van "leugen om gods wil" als vertaling ?

Groeten,

Björn

 
At 25/1/07 15:39, Blogger Marc Vanfraechem said...

@ kristof: inderdaad, CNN heeft intussen dit verhaal over de madrassa tegengesproken. Of het verhaal afkomstig is uit de omgeving van Hillary Clinton, of dat er integendeel sprake is van een "right wing hit job" is niet duidelijk.
www.cnn.com/2007/POLITICS/01/22/obama.madrassa/index.html

 
At 25/1/07 23:14, Anonymous Anoniem said...

Ik geloofde dit van het beginne niet. Barack is er echt de man niet voor.

 
At 25/1/07 23:49, Blogger Marc Vanfraechem said...

@nicolas: Misschien was ik naïef, dat kan zijn, maar of iemand, in jouw woorden ergens de man voor is ...dat is nu juist wat zo moeilijk te beoordelen is bij mensen waarvan je weet dat zij met een geredelijke kans onder het door mij besproken begrip al-Taqiyya vallen.
Dat Obama wel degelijk moslim is, wordt geloof ik nergens bestreden, ook al wordt dat feit bij ons nooit vermeld, en dat Geloof van hem, heeft voor Obama zo zijn consequenties... hijzelf kan nooit meer zeggen (behalve als hij zijn leven beu is) dat hij het niét is.
Zelfs de branie-strafpleiter Jacques Vergès, die altijd van weinig vervaard lijkt, maar die zich ooit tot dat Geloof bekeerde (in de nasleep van de Algerijnse oorlog), antwoordde jaren later nog op de vraag of hij moslim was: Á cette question, je préfère ne pas vous répondre.
Ik denk dat Vergès weet waarom.

 
At 26/1/07 00:42, Blogger Marc Vanfraechem said...

@björn: Ik kan je vertaling wel appreciëren Björn, maar zij is mij te lang.
Al moet ik zeggen dat zij vergelijkenderwijs nog kort uitvalt naast de Engelse vertaling die je op het www kunt aantreffen:
The word "al-Taqiyya" literally means: "Concealing or disguising one's beliefs, convictions, ideas, feelings, opinions, and/or strategies at a time of eminent (ik denk dat ze hier "imminent" bedoelen, maar ja, Latijnse stammen...) danger, whether now or later in time, to save oneself from physical and/or mental injury."
En gij nu, zeggen ze in Gent.
Wat ik aan deze laatste vertaling overhoud, is dat wij met onze simpele Westerse geesten nooit in staat zullen zijn om één Islamitisch begrip in zijn volheid te vatten.

 
At 26/1/07 00:45, Blogger Paul said...

Heeft u betrouwbare bronnen voor die bewering dat Obama moslim is? Ik heb in de Amerikaanse mainstream media nooit iets anders gelezen dan dat hij een christen is.

In ieder geval, ook al is hij een moslim, taqiyya wordt ten eerste door lang niet alle moslims aanvaard, en ten tweede is het bedoeld voor situaties waarin de moslim zichzelf in gevaar zou brengen door toe te geven dat hij moslim is, zoals uit uw definitie ook blijkt. Dat is bij Obama niet bepaald het geval.

Tenslotte denk ik werkelijk niet dat de gemiddelde politicus een excuus nodig heeft om de publieke opinie iets voor te liegen, godsdienstig of niet. Niet dat ik geloof dat Obama dat (tenminste in deze kwestie) doet; de poging van de Amerikaanse rechterzijde om zowel hem als Clinton in diskrediet te brengen met deze aanval was wel heel doorzichtig.

 
At 26/1/07 00:57, Blogger Marc Vanfraechem said...

@paul: Over de gemiddelde politicus weet ik weinig, maar dat Obama er in de VS beter aan zou doen om dat feit te verbergen lijkt mij meer dan waarschijnlijk. Hij zou zichzelf daarmee gewoon uitschakelen (een bepaalde staat van gevaar dus...).
Acht u het overigens waarschijnlijk Paul, zou ik nog willen vragen, en mainstream media even daargelaten, dat iemand met de naam Hussein géén moslim is?

 
At 26/1/07 01:08, Blogger Marc Vanfraechem said...

@paul En nu je dat niet te berde brengt ;-): natuurlijk zou ik graag voor Hillary hebben gekozen, (ik was zelfs een FOH, Fan Of Hillary, toen haar man nog president was) ...als tenminste niet zijzelf voor een illegale oorlog had gekozen.

 
At 26/1/07 01:10, Blogger Paul said...

Dat Obama's vader een Keniaanse moslim was, daarover bestaat geloof ik inderdaad geen twijfel. Hoe relevant dat is voor Obama's eigen geloof, wetende dat zijn ouders gescheiden zijn toen hij twee was, vind ik een heel wat minder evidente kwestie. Gezien de vernietigende weerlegging van het madrassa-verhaal, en Obama's eigen verklaring dat hij een christen is, zie ik geen reden om dat niet te geloven, tenzij u mij er dus een kunt geven.

Voor de rest, uiteraard zou hij nooit verkozen worden als hij moslim was. Maar het risico lopen van de verkiezingen te verliezen kan moeilijk beschouwd worden als persoonlijk gevaar. In zo'n toestand de taqiyya als excuus gebruiken, getuigt bepaald niet van oprecht geloof.

En men kan natuurlijk moeilijk in zijn hoofd kijken; men kan natuurlijk nooit met 100% zekerheid zeggen of iemand werkelijk gelooft in de godsdienst die hij naar buiten toe aanhangt. Maar dan stelt de vraag zich hoe relevant die geheime godsdienst nog is.

 
At 26/1/07 01:32, Blogger Marc Vanfraechem said...

@paul De vraag moet aan Obama openlijk worden gesteld: bent u moslim? Van de mainstream media kan zoiets niet verwacht worden vrees ik.
Ontkennen kàn zijn letterlijke doodvonnis betekenen. Dat hijzelf zich christen noemt heeft weinig om het lijf vermoed ik, taqiyya kan hier spelen, maar dat hij zijn vader een "atheïst" noemde is significant, want daarmee brengt hij die man in levensgevaar. Ik kan die uitlating niet plaatsen.
In elk geval zullen de democraten niet naar verkiezingen gaan met een kandidaat die twijfels van die aard oproept.

 
At 26/1/07 01:47, Blogger Paul said...

Sta me toe even te linken naar Snopes.com:
http://www.snopes.com/politics/obama/muslim.asp

Het is zoals gezegd niet 100% onmogelijk dat Obama stiekem toch moslim is, maar dat kan net zo goed gezegd worden van u of van mij, of van George W. Bush. Hij gaat al meer dan twintig jaar naar een christelijke kerk, lang voordat hij zijn politieke carrière begon (zie de Snopes link, ik kan u ook wel andere bronnen vinden als u Snopes niet betrouwt). Het simpele feit dat zijn vader een moslim was, en dan nog een niet-praktizerende, is toch wel een bijzonder zwakke basis om te besluiten dat Obama zelf ook moslim moet zijn, gezien de aanwijzingen voor het tegendeel.

Verder overdrijft u toch lichtelijk wat betreft dat "levensgevaar". Kenia heeft niet eens een moslim-meerderheid (10% volgens Wikipedia), en zelfs in de overgrote meerderheid van de landen die dat wel hebben, gebeurt het maar heel zelden dat men iemand vermoordt omdat hij zich een atheïst noemt. Bovendien is er een verschil tussen "niet-praktizerend moslim" en "atheïst" (namelijk dat de eerste categorie zich niet uitlaat over God).

De Democraten zullen, for better or for worse, naar de verkiezingen gaan met de kandidaat die in hun primaries verkozen wordt. Persoonlijk zie ik er geen graten in dat dat Obama wordt; en ik vermoed dat zijn huidskleur sterker tegen hem zal spelen dan de vage roddel over zijn zogezegde moslim-zijn.

 
At 26/1/07 12:36, Anonymous Anoniem said...

@ Marc,

Mijn vertalende omschrijving is inderdaad toch minstens een stukje korter dan de Engelse die je aanhaalde :-)

Wat "onze simpele Westerse geesten" en ons "in staat (...) zijn om één Islamitisch begrip in zijn volheid te vatten" aangaat, zou ik deze van von Goethe willen tegenwerpen:

"In der Beschränkung zeigt sich erst der Meister (und das Gesetz nur kann uns Freiheit geben)".

 
At 27/1/07 00:09, Blogger Marc Vanfraechem said...

@paul: je krijgt van mij gelijk wat betreft de mogelijkheid dat Barack Hussein in zijn binnenste misschien geen moslim meer is. Alleen, daar gaat het niet om. Het gaat om openbaarheid, om civiliteit, om de vrijheid voor elke burger om zich openlijk ...bv atheïst te noemen.
En die vrijheid heeft geen énkele ex-moslim.
Die vrijheid bestaat niet eens meer in de beschaafde Europese wereld, zoals in Engeland, Nederland, Frankrijk, Duitsland al ten overvloede is aangetoond.
U kunt niet in alle ernst volhouden dat bv de vader van Barack Hussein in zijn land geen gevaar loopt, want Kenia heeft niet eens een moslim-meerderheid, alsof dat een voorwaarde zou zijn! en al zeker zou ik in uw plaats niet hebben toegevoegd: en zelfs in de overgrote meerderheid van de landen die dat wel hebben, gebeurt het maar heel zelden dat men iemand vermoordt omdat hij zich een atheïst noemt.
Nu is het waar dat elk mens maar één keer kan vermoord worden, een zeldzame gebeurtenis bij uitstek dus in elk mensenleven, en in die zin moeten al die doden (meestal allochtone vrouwen trouwens) zich tot een statistisch onbelangrjke groep rekenen, afzonderlijke voetnoten in de geschiedenis comme dirait l'autre.

 
At 27/1/07 07:49, Blogger Paul said...

Ik zie dat u "made your mind up", en dat u niet geïnteresseerd bent in de mening van anderen of van Obama zelf in deze kwestie. Ik zal u dan ook niet verder lastigvallen.

En idem voor de rest: als u uw hyperbool werkelijk als ernstige waarheid wilt beschouwen, dan heeft het weinig zin dat ik daar tegen in ga.

Ik laat u dus bij deze met een laatste opmerking, namelijk dat iemand die zich (terecht) kritisch opstelt tegenover de mainstream media, er goed aan zou doen om even kritisch te zijn bij het lezen van niet-mainstream media.

 
At 1/2/07 21:30, Blogger Marc Vanfraechem said...

@paul: dat probeer ik ook te zijn Paul, en meestal lukt dat. Maar soms gaat het minder, en het dient gezegd: die debunking van CNN laat nog vele vragen open. Bijvoorbeeld zou ik hen graag, madrassa of geen madrassa, aan Barack Hussein de cruciale vraag horen stellen: bent u moslim? Want zoals iedereen weet schept het loutere feit van moslim-zijn-en-blijven andere loyauteiten dan het bij andere, zal ik zeggen, gedomesticeerde monotheïstische godsdiensten het geval is.

 

Een reactie posten

<< Home

<<Oudere berichten     Nieuwere berichten>>