29 december 2009

De kredietcrisis had ook zonder bail-outs opgelost kunnen worden (Vincent De Roeck)

Ook al ben en blijf ik economisch zéér liberaal van opvatting en sta ik geheel afkerig tegenover elke overheidsinterventie in de economie, toch gebiedt de eerlijkheid mij u te zeggen dat niet alle mogelijke vormen van "interventie" tijdens de laatste kredietcrisis even slecht waren of hadden kunnen geweest zijn. Het was professor William Quirk van de University of South Carolina die in het jongste nummer van "Chronicles" teruggreep naar begin 2009 en zijn eigen alternatief voorstel van toen. Quirk stoelde dit beleidsvoorstel op het onderzoek van econome Anna Schwartz. Zij stond dicht bij Milton Friedman en diens Chicago School, en geldt tot op vandaag nog steeds als één van Amerika's grootste autoriteiten op vlak van monetair beleid.

Ben Bernanke believed the market needed more liquidity and acted to provide lots of it. But, according to economist Anna Schwartz, liquidity is not the problem: “The real problem was that because of the mysterious new instruments that investors had acquired, no one knew which firms were solvent or what their assets were worth.” Indeed, we still don’t know. But the solution, if Schwartz is right, didn’t require any money; it only required transparency and a little candor. The solution was to invite the five big banks to the Fed or Treasury and ask them to come clean about their derivative liabilities. (...) Something similar was done by the Fed in 1998 to pressure the creditor banks to save the hedge fund giant Long-Term Capital Management (LTCM) in the 1990s. Then the banks could cancel some deals. Investors - and other banks - could see what bets had been made and who was solvent. The bankrupt banks would be shut. Our current period, the time of the walking dead, would be avoided. The only problem with this approach is that it required full disclosure: Some would have had to admit that they were bust.

De oplossing die professor William Quirk hier voorstelt, lijkt me inderdaad hout te snijden. Ook sluit zij perfect aan bij wat enkele vrienden die momenteel in Londen en New York voor Goldman Sachs en Merril Lynch werken mij voortdurend zijn blijven voorhouden. De grote investeringsbanken hadden helemaal geen liquiditeitsproblemen en hun balance-sheets stelden helemaal geen noemenswaardige problemen. Daarbij hadden zij enorme buffers opgebouwd om zelfs als alle investeringen zouden mislukken, ze nog in leven konden blijven, maar het vertrouwen tussen de banken was weg en het waren de irreële angsten van elkaars portfolio's die uiteindelijk de crisis veroorzaakten en de overheid deden tussenkomen.

Het bewijs is er. Noch Goldman Sachs noch Merril Lynch hebben de "bail-out" gelden gebruikt, en zodra het vertrouwen teruggekeerd was, hebben ze dat onmiddellijk mét torenhoge interesten aan de Amerikaanse staat teruggestort. Deze ganse operatie had dus niet moeten gebeuren had men in den beginne maar naar William Quirk of Anne Schwartz geluisterd. Daarenboven ben ik er zelf ook nog niet volledig van overtuigd dat de vijf grote banken noodzakelijkerwijze door de overheid voor zo'n "alle kaarten op tafel" bespreking geconvoceerd hadden moeten worden. Alle vijf hadden ze dezelfde problemen en alle vijf kenden ze de oorzaken. Ik geloof dan ook dat zij, zonder Vadertje Staat om de hoek, het vertrouwensprobleem eigenhandig opgelost zouden hebben. Vrijwillig en marktconform. Alleen zal de Staat zo'n experiment nu net nooit laten gebeuren.

8 Comments:

At 29/12/09 18:04, Anonymous Anoniem said...

Hayek zei dat recessies positief zijn, noodzakelijk zelfs, voor een gezonde goedwerkende markteconomie. Ik ben Hayekiaan en heb nooit goed begrepen waarom de overheid hier dacht dat ze moest ingrijpen om de recessie te bestrijden.

 
At 29/12/09 18:44, Anonymous Frans said...

Waarom zou een recessie heilzaam zijn voor de economie? En zelfs noodzakelijk? Een individueel bedrijf dat failliet gaat, tot daar aan toe, dat is "Creative Destruction" volgens Joe Schumpeter, maar de ganse economie? Ik ben zelf geen econoom maar daar kan mijn koppie niet bij hoor.

 
At 29/12/09 19:15, Anonymous Anoniem said...

@ Frans

Je geeft hier zelf een antwoord op je eigen vraag. De parallel met creatieve destructie op vlak van individuele bedrijven is hier immers zeker te trekken. Recessies geven de markt de kans om de zgn. misallocaties terug te draaien. Slechte projecten, bedrijven en initiatieven, of ganse sectoren, gaan onderuit en worden geliquideerd zodat de "goede" spelers op de markt meer zuurstof hebben om verder te groeien, en zodat nieuwe innovaties opnieuw op het voorplan kunnen treden.

 
At 29/12/09 19:16, Anonymous Anoniem said...

Hayek is goed, maar nooit echt mainstream geworden. Keynes was slecht, maar wist wel tot de mainstream door te dringen. De daden van de STAAT vandaag is daar het gevolg van. Hayek op het kerkhof, Keynes opnieuw op de cover.

 
At 30/12/09 09:59, Anonymous steven said...

@Vincent:

Je focus op TARP in gans het plaatje is toch vrij eng.

We lezen:

Het bewijs is er. Noch Goldman Sachs noch Merril Lynch hebben de "bail-out" gelden gebruikt, en zodra het vertrouwen teruggekeerd was, hebben ze dat onmiddellijk mét torenhoge interesten aan de Amerikaanse staat teruggestort.

TARP was allerminst het enige "interventiewapen":

- Wat met de expansie van de balans van de FED voor een bedrag van $1.250 miljard dollar (tegen eind maart 2010) ter ondersteuning van de MBS markt ? (naast de $300 miljard waarmee de FED Treasuries opkoopt)

- Wat met de expansie van de balans van Fannie & Freddie, eveneens ter ondersteuning van de huizenmarkt (en gerelateerde financiële activa) in die mate dat Fannie & Freddie thans de ganse Amerikaanse hypotheekmarkt "controleren" en ze de komende drie jaar onbeperkt verliezen mogen opstapelen (dit laatste bekendgemaakt op Kerstmis) ?

- Wat met de afschaffing van market-to-market accounting ?

Hoogstwaarschijnlijk vindt er achter de schermen nog veel plaats waarvan we geen weet hebben. Zo is er de weigering van Ben Bernanke om in te gaan op de vraag van Ron Paul naar meer transparantie.

Vooraleer het argument te hanteren dat de omstandigheden dermate uitzonderlijk waren/zijn dat interventie daadwerkelijk noodzakelijk was/is, doet men er goed aan een antwoord te formuleren op de vraag naar de werkelijke oorzaak van deze uitzonderlijke omstandigheden.

Rothbard over Friedman:
https://mises.org/journals/jls/16_4/16_4_3.pdf

Rothbard over Schumpeter:
https://mises.org/journals/jls/16_4/16_4_3.pdf

 
At 30/12/09 11:02, Anonymous Geert Van Nauwelaerts said...

@ Steven

Vincent beweert hier toch nergens dat TARP het enige interventiewapen van de overheid in deze zaak was. De gedragingen van FED en FM/FM hebben inderdaad een gigantische rol gespeeld, maar volgens mij wel een rol die meer te maken heeft met het ontstaan van de vastgoedbubbel en niet zozeer met de bankencrisis daarna, hoewel het ene natuurlijk (groten)deels op het andere gebaseerd was.

 
At 30/12/09 14:17, Anonymous steven said...

@Geert: Bovenstaande beschreven maatregelen (waarbij ik dan nog nulrentevoeten vergeten ben met negatieve gevolgen voor de spaarder) zijn een gigantische bailout van de financiële sector. Pure and simple. Ik vond daar niets van terug in het artikel van Vincent met als titel "De crisis kon ook zonder bail-outs opgelost worden" waarbij enkel de focus lag op TARP. Mij leek dit een welgekomen aanvulling/rechtzetting.

 
At 30/12/09 19:43, Blogger Vincent De Roeck said...

@ Steven

Bedankt voor de toelichting. Ik ben het daar volledig mee eens. We weten allemaal dat de banken in de problemen zijn gekomen door de vastgoedperikelen, de praktijk van het herverpakken van producten, en de foute regels van de overheid inzake ratingagentschappen. De vastgoedperikelen zelf vinden ook hun oorsprong in falend overheidsbeleid: monetaire expansie door centrale bank en socialistisch beleid dat home-ownership van armen moest bevorderen. Ik wou hierboven gewoon even de alternatieve theorie van Quirk en Schwartz, allebei géén Austrians trouwens, in de verf zetten. Het had immers ook anders kunnen lopen.

 

Een reactie posten

<< Home

<<Oudere berichten     Nieuwere berichten>>