Tot ziens, pestheffing! (Politiek Incorrect)

Vlaams minister van Energie Kris Peeters (CD&V) wil eindelijk werk maken van de totale afschaffing van de vermaledijde Elia-heffing. De totstandkoming van deze heffing is welliswaar een federale beslissing; de gewesten beschikken echter wel over de bevoegdheid hun inwoners al dan niet vrij te stellen van deze heffing. In Brussel en Wallonië is er bijgevolg zulk een vrijstelling, om de logische reden dat de energiemarkt er naar alle waarschijnlijkheid pas tegen 1 juli 2007 (de uiterste datum dat cfr. de Europese richtlijn de energiemarkt in heel de Europese Unie geliberaliseerd dient te zijn) zal worden vrijgemaakt. Bijgevolg is er dan ook nog geen reden om tot de inschakeling van deze heffing over te gaan, daar de gemeenten nog steeds hun inkomsten via de intercommunales kunnen putten.

In Vlaanderen ligt de situatie anders. Hier werd in 2003 reeds beslist de energiemarkt volledig vrij te maken, met dien gevolge dat de gemeenten hun inkomsten zagen dalen tengevolge van de kwijtspeling van hun monopoliepositie in de intercommunales. Hierdoor werd de beruchte Elia-heffing dan ook geïntroduceerd; jawel, onder het goedkeurend oog van toenmalig Vlaams minister van Energie Gilbert Bossuyt (SP.A). Ja, de socialisten wisten toen ook al duidelijk wat 'goed was voor de mensen'... Vreemd toch dat zijn voorganger Stevaert juist op tijd het Vlaams regeringsschip had verlaten om deze 'onpopulaire' maatregel mee te moeten invoeren.

De Elia-heffing wordt vandaag de dag dus alleen maar in Vlaanderen geïnd, en bedraagt dan ook 4,91 euro per 1.000 kilowattuur. Voor de meeste gezinnen betekent deze heffing een jaarlijkse meerkost van 25 euro op de elektriciteitsfactuur. Ook het ondernemingsleven kloeg reeds geruime tijd steen en been, daar voor hen de meerkost van 250 euro tot zelfs 2.500 euro per jaar zouden toenemen ten gevolge van de Elia-heffing.

Normaliter zou de Elia-heffing op 1 juli 2007 tot 2,50 euro per kilowattuur gereduceerd worden, om dan tegen 2010 helemaal te verdwijnen. Het is dan ook zeer positief dat de minister met de afschaffing van deze contraproductieve pestheffing niet tot 2010 wenst te wachten. De Vlaamse gemeenten sidderen en beven dan ook nu reeds bij het horen van Peeters' plannen, maar eigenlijk beschikken zij over genoeg financiële middelen om hun overheidsfinanciën te bezoldigen.

Vooreerst is het perfecte motief dat Peeters nu aangrijpt om de Elia-heffing naar de geschiedenisboeken te verplaatsen, het bod van Suez op Electrabel. Indien de gemeenten op het bod van Suez ingaan en hun aandelen verkopen, levert hen dit 598 miljoen euro extra op. Op zich is dat toch al een serieuze meevaller, gezien de gemeenten na de vrijmaking van de energiemarkt op jaarlijkse termijn toch maar 'slechts' 350 miljoen euro per jaar over minder inkomsten beschikken (in feite maar 243 miljoen, wanneer de opbrengsten van de Elia-heffing mee in rekening worden gebracht). Maar dan zijn er nog de financiële reserves van de gemengde intercommunales die toch op zijn minst begroot worden op 4,5 miljard euro. Volgens de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten kan men echter geen beroep doen op dit kapitaal, gezien er bepaald is dat Electrabel tegen volgend jaar slechts 30% van de aandelen in de gemengde intercommunales mag beschikken, en de gemeenten bijgevolg met een grote uitkoopoperatie moeten starten. Mis dus, gezien men op dit moment nog onmogelijk kan zien hoeveel deze uitkoopoperatie zal kosten. Het is dus raadzaam een deel van deze reserves reeds aan de gemeenten uit te keren, plus de opbrengsten van de verkoop van de Electrabel-aandelen. En indien dat niet volstaat, zullen de Vlaamse gemeenten toch maar eens moeten leren de tering naar de nering te zetten