Wanneer deelt de overheid spaarpunten uit?

Waarmee de overheid zich toch allemaal bezig houdt: de federale en Vlaamse overheid delen belastingskortingen en premies uit voor 'energiebesparende maatregelen'. Een wildgroei zonder einde, van premies voor dakisolatie of een zonneboiler, tot kortingbonnen op de aankoop van een koelkast. De overheid wordt een rommelmarkt waar soms koopjes te vinden zijn.

De overheid zit eerst diep, heel diep, veel te diep, in onze zakken om ons te belasten. Daarna deelt ze met ons geld premies uit aan de brave leerlingen van de klas. En om niet nog meer in onze zakken te zitten via de belastingen, heeft de overheid een sluwe truk gevonden. De netwerkbeheerder voor gas en elektriciteit werd ingeschakeld. Die moet een aantal premies betalen. Die worden dan niet meer met belastingsgeld betaald, maar verrekend in de kostprijs van gas- en elektriciteit. De premies zitten verstopt in uw gas- en elektriciteitsfaktuur, in plaats van in uw 'aanslagbiljet'. Net als de gegarandeerde dure aankoopprijs die de netwerkbeheerder moet betalen voor de aankoop van elektriciteit van windturbines of zonnepanelen, de zogenaamde 'groenestroomcertificaten'. 'Beschermde klanten' (1) hebben jaarlijks recht op een kortingbon van 150 euro voor de aankoop van een energiezuinige koelkast of wasmachine. Die moeten ze bij hun netwerbeheerder halen, ze wordt onmiddellijk aan de kassa verrekend, waarna de handelaar de bon moet indienen bij de 'postbus Actie Energielabel' om zijn geld terug te krijgen. En voor de korting op 'milieuvriendelijke' auto's en op roetfilters voor dieselwagens worden de autoverkopers ingeschakeld. Ze moeten de korting meteen op de faktuur toepassen, en nadien hun geld bij Financiën recupereren. Voor verschillende maatregelen kan men, voor een zelfde investering, bij vier overheden aankloppen om een belastingsvoordeel/premie te vragen: federaal, gewestelijk, de netwerkbeheerder en de gemeente. De politici beschouwen de overheid, en de door hen tot deelname gedwongen bedrijven, blijkbaar steeds meer als een winkel waar men allerhande koopjes kan doen. Er ontbreekt alleen nog een getrouwheidskaart waar men spaarpunten mee kan verzamelen. Wie er voldoende gespaard heeft door premies zou ze - aan een uniek loket - kunnen verzilveren tegen spaarlampen, een spaardoucheknop, en nog van die geliefkoosde gadgets. De grotere spaarders kunnen wellicht een fiets krijgen voor hun punten?

Meer premies dan kosten...

De overheid loopt zich bij al die premies soms zelf voorbij. Er moest ingegrepen worden om te vermijden dat de overheidspremies voor dakisolatie, samen met de premie van de netbeheerder, meer bedragen dan het factuurbedrag! Dat blijkt uit een advies van SERV en MiNaraad van 28 januari '10, naar aanleiding van een ontwerp van besluit van minister Freya Van de Bossche. Een zogenaamd 'reparatiebesluit energiepremies'. Het besluit voorziet ondermeer ook een zogenaamde 'meer klantvriendelijke' uitbetalingsprocedure van de verhoogde dakisolatiepremie voor 'beschermde klanten' die de werken laten uitvoeren door een geregistreerde aannemer. In plaats van bij drie, zullen ze nu bij twee loketten moeten aankloppen voor hun premies. (Zie 'De administratieve procedure voor de premie bij dakisolatie' in het advies van SERV/Minaraad, blz. 4 ).

Uit het advies: "De raden waarderen dat met het voorliggende ontwerpbesluit tegemoet wordt gekomen aan enkele (door de raden voorspelde) administratieve knelpunten in enkele energiepremies. Toch menen zij dat de voorgestelde nieuwe procedure niet voldoet. De regeling blijft onnodig complex... De raden suggereren om de diverse premies door één instantie te laten uitbetalen, en aldus een daadwerkelijk uniek loket te implementeren. Verder vragen de raden om ad hoc aanpassingen aan de regelgeving zoveel mogelijk te vermijden, door op korte termijn werk te maken van een grondige evaluatie en meer fundamentele verbetering van de effectiviteit en efficiëntie van de energiepremies.... De aanhoudende wijzigingen, administratieve complexiteit, versnippering van regels, procedures en instanties van wie de burger en ondernemingen energiepremies ontvangt en de gebrekkige afstemming tussen de talrijke premie- en subsidiemechanismen onderling, hebben volgens de raden meer fundamentele oorzaken die eveneens dringend moeten worden aangepakt...."

De overheid: een rommelmarkt

Ze pleiten voor een uniek loket dat alle premies uitbetaalt. Dat klinkt 'klantvriendelijk', maar zal de administratiekosten voor al die premies nog verhogen, want dan moet dat 'uniek loket' nog bovenop aan de verschillende administraties en netwerkbeheerders de premies verrekenen die zij moeten dragen. Helaas lijken ze even bedweld door de premiekoorts als onze politici: het komt niet in hen op al die premies gewoon af te schaffen, en de belastingen te verlagen. Naast de cascade aan subsidies op het vlak van energiebesparende maatregelen, premies voor een roetfilter, kortingen voor 'ecologische' auto's, (zie de lange lijst hieronder: 2) zijn er ook nog maaltijdcheques, dienstencheques, ecocheques, belastingsvrije vakbondspremies, enz. Bovendien moeten we ook nog het personeel betalen dat nodig is voor de administratieve behandeling van al die premies en belastingsvoordelen. De administratie is hiermee niet meer een dienaar van de burger om voor de goede uitvoering van - liefs zo weinig mogelijk - wetten in te staan, maar wordt steeds meer een rommelmarkt waar men soms koopjes kan doen. Goed bestuur?

______________________________________________

(1) Beschermde afnemers
De categorie van beschermde afnemers is vanaf 2010 beperkt tot de mensen die recht hebben op de sociale maximumprijzen voor elektriciteit en aardgas. Voor hen gelden volgende maatregelen:
* leveranciers mogen geen kosten aanrekenen voor het verzenden van herinneringsbrieven en ingebrekestellingen bij niet-betaling van de elektriciteits- en aardgasfactuur;
* tegemoetkomingen voor energiebesparende investeringen zijn hoger dan voor personen die dat statuut niet hebben;
* jaarlijks recht op een kortingbon van 150 euro voor de aankoop van een energiezuinige koelkast of energiezuinige wasmachine - (de kortingbon wordt onmiddellijk aan de kassa verrekend);
* de distributienetbheerders moeten voor hen specifieke informatiesessies rond rationeel energiegebruik inrichten, evt. in samenwerking met de OCMW’s.


(2) Alle energiesubsidies en fiskale voordelen (belastingsaftrek) op een rijtje
(voorbeeld voor 2010, voor een woning in Antwerpen)
Bron: website energiesparen

Subsidies voor dakisolatie
- Gegeven door de Federale overheid: fiscaal voordeel (*) bij de plaatsing van dakisolatie in bestaande woningen
- Gegeven door de Vlaamse overheid: verbeterings- en aanpassingspremie voor woningen, Vlaamse Dakisolatiepremie
- Gegeven door IMEA/Eandis (elektriciteitsnetbeheerder): premie voor het plaatsen van dakisolatie in bestaande woningen door een geregistreerde aannemer; premie voor het plaatsen van dakisolatie in bestaande woningen voor doe-het-zelvers
- Gegeven door Antwerpen: dakisolatie in bestaande gebouwen door een geregistreerde aannemer

Subsidies voor vloerisolatie
- Gegeven door de Federale overheid: fiscaal voordeel bij de plaatsing van vloerisolatie in bestaande woningen

Subsidies voor muurisolatie
- Gegeven door de Federale overheid: fiscaal voordeel bij de plaatsing van muurisolatie in bestaande woningen
- Gegeven door de Vlaamse overheid: verbeterings- en aanpassingspremie voor woningen
- Gegeven door IMEA/Eandis: premie voor plaatsen van buitenmuurisolatie in bestaande gebouwen door doe-het-zelvers; premie voor plaatsen van buitenmuurisolatie in bestaande gebouwen door een geregistreerde aannemer

Subsidies voor verwarming
- Gegeven door de Federale overheid: fiscaal voordeel bij de vervanging van oude stookketel of het onderhoud van een bestaande stookketel; installatie van een gesloten gaskachel met HR+-label
- Gegeven door de Vlaamse overheid: renovatiepremie voor woningen
- Gegeven door IMEA/Eandis: premie voor condenserende aardgasketel ter vervanging in bestaande woning
- Gegeven door Antwerpen: premie voor de plaatsing van een condensatieketel in een bestaande woning

Subsidies voor een warmtepomp
- Gegeven door de Federale overheid: fiscaal voordeel bij de plaatsing van een warmtepomp
- Gegeven door IMEA/Eandis: premie voor warmtepomp type bodem/water of water/water in een bestaande woning of appartement

Subsidies voor glas
- Gegeven door de Federale overheid: fiscaal voordeel bij de plaatsing van hoogrendementsbeglazing in bestaande woningen
- Gegeven door de Vlaamse overheid: renovatiepremie voor woningen; verbeterings- en aanpassingspremie voor woningen
- Gegeven door IMEA/Eandis: premie voor het plaatsen van hoogrendementsbeglazing ter vervanging van dubbele beglazing in een bestaande woning of appartement; premie voor plaatsing van hoogrendementsbeglazing ter vervanging van enkele beglazing in een bestaande woning of appartement

Subsidies voor E-peil of lage-energie-woning
- Gegeven door de Federale overheid: fiscaal voordeel bij de bouw van een nul energiewoning; fiscaal voordeel voor de bouw van een lage energiewoning; fiscaal voordeel voor de bouw van een passiefwoning
- Gegeven door de Vlaamse overheid: korting op onroerende voorheffing voor verlaagd E-peil
- Gegeven door IMEA/Eandis: premie voor nieuwbouwappartement met E-peil 60 of lager -aanvraag bouwvergunning vanaf 2010; premie voor nieuwbouwwoning met E-peil 60 of lager -aanvraag bouwvergunning vanaf 2010; premie voor nieuwbouwappartement met E-peil E80 of lager - aanvraag bouwvergunning 2009 of vroeger; premie voor nieuwbouwwoning met E-peil E80 of lager - aanvraag bouwvergunning 2009 of vroeger; premie voor passiefhuisstandaard bij verbouwing van een bestaand appartement; premie voor passiefhuisstandaard bij verbouwing van een bestaande woning
- Gegeven door Antwerpen: E-peil lager of gelijk aan E-60

Subsidies voor een zonneboiler
- Gegeven door de Federale overheid: fiscaal voordeel bij de installatie van een zonneboiler
- Gegeven door de Vlaamse overheid: renovatiepremie voor woningen
- Gegeven door IMEA/Eandis: premie voor zonneboiler in een bestaande woning of appartement
- Gegeven door Antwerpen: premie voor de plaatsing van een zonneboiler in bestaande woning

Subsidies voor fotovoltaïsche zonnepanelen
- Gegeven door de Federale overheid: fiscaal voordeel bij de installatie van fotovoltaïsche zonnepanelen
- Gegeven door de Vlaamse overheid: groenestroomcertificaten voor fotovoltaïsche zonnepanelen

Subsidies voor een energieaudit
- Gegeven door de Federale overheid: fiscaal voordeel bij de uitvoering van een energieaudit door erkend auditeur in een bestaande woning

Subsidies voor overige energiebesparingen
- Gegeven door de Federale overheid: belastingvermindering voor energiebesparende investeringen; 6% BTW-tarief bij renovatie; belastingvermindering bij de aankoop van milieuvriendelijke voertuigen; ecocheques; fiscaal voordeel bij de plaatsing van thermostatische kranen op radiatoren of een kamerthermostaat met tijdsindeling in bestaande woningen; groene lening voor energiebesparende investeringen (**)
- Gegeven door de Vlaamse overheid: renovatiepremie voor woningen; verbeterings- en aanpassingspremie voor woningen
- Gegeven door IMEA/Eandis: premie voor een keukengeiser; premie voor aardgaswasdroger; premie voor buitenzonwering (screens, uitvalscherm, stapelbare lamellen) in een bestaande woning of appartement; premie voor domotica met REG-functionaliteiten; premie voor het plaatsen van thermostatische radiatorkranen in bestaande gebouwen; premie voor plaatsen van een ventilatiesysteem met warmterecuperatie in een bestaande woning of appartement
- Gegeven door Antwerpen: premie voor het gebruik van isolatiematerialen uit nagroeibare grondstoffen in bestaande woningen


(*) Belastingsverminderingen
40% van de investering komt in aanmerking voor belastingvermindering met een maximum van 2770 EUR (geïndexeerd bedrag) voor het inkomstenjaar 2010 . Voor zonneboiler en fotovoltaïsche zonnepanelen is het geïndexeerd maximum 3600 euro voor 2010.

(**) Groene leningen
De federale overheid verleent een aantal voordelen voor leningen afgesloten door natuurlijke personen tussen 1 januari 2009 en 31 december 2011 die uitsluitend dienen om bepaalde energiebesparende uitgaven te financieren. De federale overheid neemt de intrest ten belope van 1,5% van deze leningen ten laste (intrestbonificatie) en bovendien wordt voor de resterende intresten een belastingvermindering verleend. Deze belastingvermindering bedraagt 40% van de betaalde intresten, na aftrek van de intrestbonificatie.