Hof Tegen de Rechten van de Mens?

In alle stilte schafte het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) op 16 juli jl. de vrijheid van meningsuiting af. Het Hof vindt sociale vrede en politieke stabiliteit belangrijker dan het recht op vrije meningsuiting.

De zaak
Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) heeft met de kleinste meerderheid de Belgische veroordeling bevestigd van Daniel Féret, ex-voorzitter van het Front National (FN), tot tien jaar onverkiesbaarheid 'wegens het verspreiden van racistische vlugschriften'. De rechters in Straatsburg oordeelden, met vier stemmen tegen drie, dat de veroordeling van Féret niet indruist tegen Artikel 10 van de Europese Mensenrechtenconventie, dat de vrijheid van meningsuiting garandeert. Het Hof besluit dat een discours dat kan aanzetten tot haat een gevaar vormt voor de sociale vrede en politieke stabiliteit van democratische staten. Dergelijk gedrag is niet verzoenbaar met een sereen sociaal klimaat en kan het vertrouwen in de democratische instellingen ondermijnen.

Drie van de zeven rechters hebben aan het arrest een 'afwijkende opinie' gehecht waarin zij stellen dat de vrijheid van meningsuiting "niet opgeofferd mag worden aan een non-discriminatiebeleid dat methodes aanwendt die de door de Conventie gegarandeerde fundamentele rechten aantast". Ze zijn van oordeel dat een strafrechtelijke veroordeling voor de vlugschriften niet nodig is in een democratische samenleving en tien jaar ontzetting uit zijn burgerrechten voor een zestigjarige politicus, met onverkiesbaarheid tot gevolg, een disproportionele strafmaatregel is. De veroordeling van Féret is volgens hen dus wel in strijd is met art. 10 EVRM. Bovendien vinden ze de uitspraken van Féret niet eens racistisch, maar alleen onvriendelijk... ("Cependant la panoplie d'insinuations déplaisantes de M. Féret n'est pas raciste en soi."). Maar het was dus 4-3, en de kleine meerderheid bepaalde de inhoud van het arrest.

Volgens de linkse columniste Elsbeth Etty (zie ook verder) bestaat er na dit arrest geen vrijheid van meningsuiting meer. Nu is volgens haar 'rechts' aan de beurt, maar kan met dezelfde argumenten 'links' de mond gesnoerd worden: "Vakbonden, feministen, pacifisten, activisten voor de burgerrechten, hippies, krakers, stakers, muiters tegen het tij – zij zijn allemaal per definitie verstoorders van een ‘rustig sociaal klimaat’ en de ‘stabiliteit’. Nu wordt extreem-rechts de maat genomen, maar alle maatschappijcritici of onruststokers, met dezelfde maat gemeten, links of rechts, zijn daarmee ook vogelvrij."

Commentaar van het CGKR
Het CGKR (Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding) is 'natuurlijk' zeer tevreden met de uitspraak.. Hun commentaar krijgt als titel: "Europees Hof vindt sociale vrede en politieke stabiliteit belangrijker dan een absoluut recht op vrije meningsuiting".
"... Vier rechters stemden voor de veroordeling van Féret, drie rechters stemden tegen. "Dit resultaat toont aan hoe moeilijk deze kwestie ligt", aldus Jozef De Witte, directeur van het Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding. "Wij zijn zeer tevreden met de uitspraak van het Hof".
Het Hof was zeer duidelijk over het discours van Daniel Féret en de pamfletten die hij liet verspreiden. Hierin worden migranten voorgesteld als criminelen die er bovendien alleen maar op uit zijn om de voordelen die voortvloeien uit hun verblijf in België maximaal uit te buiten. Een dergelijk discours is volgens het Hof van aard om de publieke opinie aan te zetten tot misprijzen, afwijzing en haat tegen vreemdelingen.
Het aanzetten tot haat behelst volgens het Hof niet noodzakelijk een oproep tot geweld of het plegen van andere strafbare feiten. Door het uitschelden, belachelijk maken, belasteren en aanzetten tot discriminatie tegen bepaalde bevolkingsgroepen, heeft Féret schade toegebracht aan de betrokken personen. Hij heeft hun menselijke waardigheid aangetast en hun veiligheid in gevaar gebracht. Het Hof concludeerde dan ook dat een discours dat aanzet tot haat een gevaar vormt voor de sociale vrede en politieke stabiliteit van democratische staten. Het is daarom legitiem dat de overheid tussenkomt om een dergelijk racistisch discours te bestraffen..."

Commentaar van links
Waar het CGKR tevreden is, kan men niet hetzelfde zeggen van de Nederlandse recensente, columniste en hoogleraar Elsbeth Etty. (Ze was actief in de studentenbeweging en vanaf 1973 tot 1982 betrokken bij het communistische dagblad De Waarheid. In een artikel in 1991 probeerde ze afstand te nemen van haar communistische verleden. In 1989/1990 werd Etty redacteur literatuur bij NRC Handelsblad.)

Uit haar artikel met de titel 'Een couscous met peren-arrest' van 11.08.09 in NRC Handelsblad:

‘Het is de couscous clan.” Na de aanslagen van 11 september 2001 verspreidde het extreem-rechtse Front National in België een pamflet met deze kop, als woordspeling niet eens ongeestig, bij een heel wat minder geestige tekening van een gesluierde vrouw en een man met tulband en een citaat uit de Koran, waarin het uitmoorden van ongelovigen wordt aanbevolen. Alle moslims zijn terroristen, was de boodschap.
Het is een van de uitingen waarvan het Europees Hof voor de Rechten van de Mens onlangs in meerderheid vaststelde dat ze in België terecht hebben geleid tot een veroordeling door de strafrechter van leider Féret van het Front National....
Als voorstander van de strafbaarheid van racisme, belediging van en haat zaaien tegen bevolkingsgroepen zou ik hier blij mee moeten zijn. Maar nee, ik ben geschokt door een deel van de motivering en ik denk dat ik degenen gelijk moet geven die steeds hebben gezegd dat een eventuele veroordeling van Wilders een bedreiging is voor de vrijheid van meningsuiting.... Vier van de zeven rechters zeggen dat het aanwakkeren of rechtvaardigen van etnische en religieuze haat, gebaseerd op intolerantie, ontoelaatbaar is in een democratische, pluralistische samenleving die gebaseerd is op respect voor de gelijkwaardigheid van alle mensen. De drie anderen vinden dat het strafrecht alleen van toepassing is op biologisch racisme. De meerderheid van het Hof oordeelt dat het aanzetten tot uitsluiting en vernedering van vreemdelingen een fundamentele aantasting is van de rechten van de mens. De minderheid vindt dit pas het geval als wordt opgeroepen tot geweld of als de gewraakte uitingen daadwerkelijk leiden tot discriminatie en segregatie. Een potentiële bedreiging van de rechten van anderen is volgens hen geen reden tot veroordeling....

Wat is er dan zo bedenkelijk aan? Wel, het Hof gaat verder dan de constatering dat de uitingen van Féret en zijn Front National over moslims, immigranten en vluchtelingen strafbaar zijn wegens racisme of belediging. Het arrest stelt strengere eisen aan het publieke optreden van politici dan van gewone burgers. Politici moeten extra op hun woorden letten, vooral als er verkiezingen zijn. Zij streven naar macht, dus hun woorden kunnen bedreigender zijn. Voorheen gold altijd het omgekeerde (wat onder meer blijkt uit de onschendbaarheid van volksvertegenwoordigers voor wat zij in het parlement zeggen). Hoe kun je een vrij politiek debat voeren als politici extra belemmerd worden hun mening te uiten omdat zij zich tot een electoraat richten? De minderheid van het Hof vraagt zich zelfs af waar verkiezingen dan eigenlijk toe dienen.
Het wordt nog vreemder. Het criminaliseren van vluchtelingen, het wegzetten van immigranten als profiteurs, hoon en spot, zegt het Hof, wekt "onvermijdelijk bij het publiek, en in het bijzonder bij het minst geïnformeerde deel daarvan, gevoelens van verachting, afwijzing en bij sommigen haat tegen vreemdelingen”. Het maakt dus verschil of men zich richt tot een goed of minder ‘geïnformeerd’ deel van het publiek? Dat is inderdaad het einde van de vrijheid van meningsuiting en politiek debat....
Het meest verontrustend is dat het Hof korte metten maakt met politieke uitspraken, gebaseerd op religieuze, etnische of culturele vooroordelen, "die een gevaar vormen voor de sociale vrede en de politieke stabiliteit in democratische landen”. Men mag wel spreken over problemen met immigratie, echter, politieke partijen mogen dat niet als zij daarmee rassendiscriminatie bevorderen of hun toevlucht nemen tot kwetsen en vernederen, "want dat gedrag dreigt bij het publiek reacties op te roepen die niet stroken met een rustig maatschappelijk klimaat en kunnen het vertrouwen ondermijnen in de democratische instellingen”.
De sociale cohesie zou dus niet door de politiek, maar door het strafrecht moeten worden gewaarborgd. Sociale vrede handhaven... sereen sociaal klimaat beschermen... vertrouwen in de overheid waarborgen... emoties van onwetende kiezers ontzien... Zijn dit verplichtingen van deelnemers aan het publieke debat geworden? Dan bestaat er inderdaad geen vrijheid van meningsuiting meer. Vakbonden, feministen, pacifisten, activisten voor de burgerrechten, hippies, krakers, stakers, muiters tegen het tij – zij zijn allemaal per definitie verstoorders van een ‘rustig sociaal klimaat’ en de ‘stabiliteit’. Nu wordt extreem-rechts de maat genomen, maar alle maatschappijcritici of onruststokers, met dezelfde maat gemeten, links of rechts, zijn daarmee ook vogelvrij. Wij raken griezelig ver van huis als Wilders met deze motiveringen wordt veroordeeld...."

Enkele vragen bij het arrest
- Volgens het arrest heeft 'het sociaal klimaat' voorrang op de vrije meningsuiting. De 'rechten van de gemeenschap van migranten' beschermen - niet tegen geweld, of tegen oproepen tot geweld, maar zelfs al tegen misprijzen, omdat dit 'hun menselijke waardigheid aantast' - is een dwingende sociale behoefte. Hoe kan het Hof dan nog van een 'democratisch staat' spreken, als de 'politieke stabiliteit' voorrang heeft op de vrijheid van meningsuiting, die ze omwille van een 'sociale behoefte' zo drastisch fnuikt?
- Mia Doornaert had het in een recent artikel (DS 7.08.09 'Islamisering van Europa') over de Raad van Europa, waarvan het EHRM een emanatie is, over de gevoerde politiek van 'appeasement' ten aanzien van lieden die geweld gebruiken of dreigen met geweld tegen de uitoefening van onze vrijheden. "Al jaren wordt ons aangekondigd dat we ons geen zorgen hoeven te maken, dat er een gematigde 'Europese islam' op komst is. De hierboven (NvdR: in haar artikel) aangehaalde documenten, en een massa andere voorbeelden, tonen integendeel hoeveel waakzaamheid er nodig om te voorkomen dat we een islamisering van Europa krijgen." Is dit Hof dan al 'preventief' gezwicht voor de islamisering en de hiermee nauw samenhangende intimidatie van moslimfundamentalisten? Moet men dit Hof niet de benaming 'Hof Tegen de Rechten van de Mens' geven, nu ze artikel 10 van de Europese Verdrag over de Mensenrechten, dat de vrijheid van meningsuiting garandeert, grondig uitholt?

Toemaat
Op de Nederlandse website 'Het Vrije Volk' staat een commentaar van 'Filantroop' op het stuk van Elsbeth Etty met als titel: 'Ook bij Elsbeth Etty gaat het licht aan?'

".. Elsbeth Etty ziet nu eindelijk ook de bui hangen waarvan Geert Wilders het slachtoffer dreigt te worden, en waaraan de Belgische politicus Daniel Féret van het Front National wegens het verspreiden van een pamflet reeds ten offer viel.
Deze politicus werd veroordeeld tot een taakstraf van 250 uur en het verlies van zowel zijn actief als passief kiesrecht voor tien jaar. En dat is nu door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in een arrest erkend. Normaal zou het zijn als de linkse mens meteen staat te huppelen van blijdschap bij zo’n bericht, maar Elsbeth Etty voelt als extreemlinkse onruststoker feilloos aan dat nu ook zijzelf en geestverwanten een bedreiging boven het hoofd hangt....
Elsbeth Etty ziet heel goed dat de grond waarop Daniel Féret de mondknevel toegediend kreeg ook haar en haar geestverwanten kan treffen, want het arrest van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens beperkt de uitingsvrijheid zo drastisch dat niet alleen Féret en Wilders eraan moeten geloven.... "

Uittreksels uit de Franstalige resumé van het arrest en uit de dissidente opinie, plus Koppelingen naar de volledige teksten van de hiervoor gedeeltelijk geciteerde en naar het volledig vonnis kan U HIER vinden